Zoals alle communicatieprocessen vindt ook literaire communicatie plaats in een
context literair veld
Literair veld: een vereenvoudigde weergave van de complexe en veranderlijke
werkelijkheid waarin teksten worden geproduceerd, gedistribueerd en
geconsumeerd.
3 stadia:
materiele productie het ontstaan van het object van het boek en de
eigenschappen van de tekst
de distributie verspreiding van het boek
symbolische productie waardering van en betekenisgeving aan het boek,
bijvoorbeeld door de literaire kritiek
In literaire communicatie is de zender voor de ontvanger niet zichtbaar
(waardoor vergelijking van de literaire tekst met een boodschap niet klopt)
Er zijn verschillende partijen die bemiddelen tussen auteur en lezer: instituties
zorgen ervoor dat het boek bij de lezer terechtkomt (distributie)
Symbolische productie instituties die bepalen voor de lezer wat wel en wat
niet de moeite waard is, wat literatuur is en wat niet (kranten, leraar etc.)
Literary Criticism (literaire kritiek)
- recensies (journalistieke literatuurkritiek of literaire kritiek in enge zin)
- essays
- literatuurwetenschap (verslaglegging van onderzoek naar literaire
teksten)
literaire kritiek in enge zin en literatuurwetenschap twee tegenpolen:
- literair criticus oordeelt over teksten: hij doet normatieve uitspraken,
daarbij uitgaand van zijn eigen subjectieve beleving
- literair criticus maakt onderdeel uit van het literaire veld
(belanghebbende)
- literatuurwetenschapper schakelt die subjectieve beleving idealiter uit:
probeert tot uitspraken over teksten te komen die juist van oordelen zijn
ontstaan. Probeert niet artistieke waarde van tekst te bepalen, maar doet
uitspraken over (mogelijke) betekenissen ervan.
- literatuurwetenschapper staat buiten het veld, bestudeerd het
standaardbeeld moderne wetenschap: de wetenschapper is afstandelijk en
onpartijdig
Douwe Fokkema en Elrud Ibsch (literatuurwetenschap en cultuuroverdracht)
taken literatuurwetenschap:
- het vaststellen van potentiele betekenissen van teksten
, - het geven van een zo volledig mogelijke reconstructie van de context van
een tekst
- het onderzoeken van de gerealiseerde betekenissen van een tekst – dat
zijn betekenissen die door lezers (critici) ook daadwerkelijk aan teksten
zijn toegekend. De wetenschapper zou zich daarbij van oordelen moeten
onthouden.
Bijzonder aan dit standpunt van Fokkema en Ibsch ze denken dat objectiviteit
ook daadwerkelijk te realiseren is
Tegenwoordig zijn meeste literatuurwetenschappers daar niet van overtuigd
maakt ze minder streng over het onderscheid tussen literaire kritiek en
literatuurwetenschap
Literaire kritiek (recensies)
Wordt vaak als een vorm van strijd beschreven critici niet alleen in gevecht
met het boek, maar ook met elkaar.
Ze strijden voor of tegen bepaalde vormen van literatuur, en ze strijden ook voor
zichzelf; voor hun eigen idee van wat literatuur moet zijn of moet doen
Succesvolle critici in kwaliteitspers kranten, maar ook gratis kranten, lokale
kranten, tijdschriften en glossy’s. Ook radio, televisie en internet wordt steeds
belangrijker als media voor literaire kritiek.
Toename van het aantal media waarin literatuurkritiek bedreven wordt zorgt
ervoor dat veel meer mensen actief zijn op het strijdtoneel van de literaire
oordeelsvorming, de symbolische productie.
Literaire kritiek:
- oordeelsvorming en waardebepaling
- voorlichtende functie: het publiek wordt ingelicht over het besproken boek
Literaire kritiek hoort (net als literatuur zelf) tot het object (het empirisch
domein) van de literatuurwetenschap.
Wetenschappelijke literatuurbeschouwing
- Literatuurwetenschappers publiceren hun analyses in wetenschappelijke
vaktijdschriften.
- Bijdragen worden eerst door verschillende wetenschappers beoordeeld,
verbeterd en uiteindelijk goed bevonden of niet.
- Zijn geschreven voor publiek van specialisten uit de internationale
gemeenschap van literatuur- en cultuurwetenschappers.
Drie belangrijkste verschillen tussen recensies en wetenschappelijke
literatuurbeschouwingen:
- wetenschappelijke artikelen vertrekken altijd vanuit een vraagstelling
- wetenschappelijke artikelen geven in principe geen oordelen over de
geanalyseerde teksten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mrnaaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.