Samenvatting
Samenvatting Basiskennis Natuur en techniek, ISBN: 9789001896430 toelatingstoets pabo
Een samenvatting over de basiskennis van natuur en techniek. Ik heb het hele boek samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Samenvatting Natuur en TechniekHoofdstuk 2 Biologische eenheid
2.1
Cel= een levende eenheid. Cellen groeien en delen en hebben voedsel nodig en scheiden afval af.
Veel cellen kunnen zelfs bewegen. Voor al die acties hebben cellen speciale structuren, organellen
genaamd. Organel betekent letterlijk
‘klein orgaan’.
Plantencellen en dierlijke cellen
bevatten zeer veel verschillende
organellen. Bacteriën hebben alleen
maar een celmembraan en een
celwand. Bacteriën zijn meestal een
stuk kleiner dan andere cellen.
Celmembraan= een scheiding tussen
de binnen- en buitenkant van een cel.
Het is een dun vliesje dat de
binnenkant van de cel, het celplasma,
omsluit. De celmembraan regelt het
transport. Het bevat veel kanalen die
open en dicht kunnen.
Celplasma= is een soort dikke vloeistof
waarin de andere organellen liggen.
Door de celmembraan blijven nuttige
stoffen in de cel en worden schadelijke
stoffen tegengehouden.
Celwand= een dik omhulsel dat de cel
stevigheid geeft. Dierlijke cellen
hebben geen celwand.
Celkern= bibliotheek waarin erfelijke
informatie ligt.
DNA= erfelijke informatie is
opgeslagen in de vorm van DNA. Het is
een lange keten van zeer kleine
bouwstenen die in chromosomen ligt
opgevouwen.
Genen= instructies voor wat er in een
cel gebeurt. Door de genen kunnen
cellen ook samenwerken.
Mitochondrion= een cel kan groeien,
delen, reageren op de omgeving en
stoffen maken. Voor deze energie zorgt
de mitochondrion. Het mitochondrion
zet brandstof om in energiepakketjes voor andere organellen.
Vacuole= een blaasje gevuld met water. Het is een soort opslagruimte voor de cel voor het bewaren
van nuttige of juist schadelijke stoffen. Dierlijke cellen hebben meestal geen of enkele kleine
vacuoles. Plantencellen hebben meestal één vacuole en die zorgt voor stevigheid van de cel.
,Bladgroenkorrels= planten kunnen energie halen uit zonlicht. Daarvoor zijn een extra soort
organellen nodig, bladgroenkorrels. Deze korrels zorgen ook voor de kleur. Bladgroenkorrels
gebruiken koolzuurgas en water en zetten dit om in voedingsstoffen voor de plant.
2.2
Orgaan= een onderdeel van een organisme, zoals de longen van een dier of de bloem van een plant.
Een orgaan heeft één of meerdere functies. Longen maken de ademhaling mogelijk en een bloem is
een voortplantingsorgaan.
Weefsels= organen zijn opgebouwd uit weefsels. Elke weefsel bestaat uit gelijksoortige cellen. In
hersenen tref je zenuwweefsel aan en spieren bestaan uit spierweefsel.
Orgaanstelsels= organen werken samen in orgaanstelsels. Samen vervoeren ze stoffen door het hele
lichaam. Door de samenwerking kunnen organismen functioneren.
Planten hebben organen en orgaanstelsels. De belangrijkste orgaanstelsels van planten zijn het
voortplantingsstelsel, het transportstelsel en het ademhalingsstelsel. Ademhalen doen planten met
zogenaamde huidmondjes.
2.3
Organisme= een levend wezen. Er zijn grote verschillen, maar ook overeenkomsten. Alle organismen
voeden zich, planten zich voort en verdedigen zich tegen invloeden uit de omgeving.
Soort= een groep organismen die meestal op elkaar lijken, zich met elkaar kunnen voortplanten en
vruchtbare nakomelingen krijgen. Bijvoorbeeld een tijger en een luipaard lijken op elkaar, maar
kunnen zich niet samen voortplanten. Paarden en ezels kunnen wel met elkaar paren.
Classificeren= het ordenen van soorten in steeds kleinere groepen.
De vijf rijken van het leven= bacteriën (1 cel), eencelligen (1 cel), schimmels (1 of meer cellen),
planten (meer cellen) en dieren (meer cellen).
Bacteriën= de kleinste organisme. Bestaat uit één cel en hebben geen organellen. Het DNA ligt los in
het celplasma. Bacteriën planten zich voort door deling.
Darmflora= ze helpen mee met de vertering van voedsel.
Eencelligen= hebben wel organellen. Zijn gemiddeld 10 tot 100 keer groter dan bacteriën. Er zijn veel
verschillen in eencelligen. Een voorbeeld is een pantoffeldiertje.
, Schimmels= meercellige organismen. Cellen hebben verschillende organellen, waaronder een dikke
celwand. Schimmels hebben geen bladgroenkorrels en voeden zich met andere organismen.
Schimmels kunnen ernstige infecties veroorzaken, maar sommige zijn ook nuttig voor de mens.
Algen= plantachtige organismen die in water groeien. Ze hebben geen bladeren of stengels. Grotere
algen noemen we wieren.
Mossen= kleine planten die je alleen vindt op vochtige plaatsen. Het vocht hebben ze nodig voor de
verspreiding van hun sporen. Kunnen niet groter worden dan 10 centimeter.
Varens en paardenstaarten planten zich voort met sporen.
Naaldbomen behoren tot de groep van naaktzadigen. Naaktzadigen hebben geen vruchten of
bloemen.
Bedektzadige= een vrucht bedekt één of meer zaden. Hier komt de naam bedektzadige vandaan.
(bloemen)
Ongewervelde dieren= dieren zonder wervelkolom
Sponzen= dieren zonder echte organen. Bestaan uit een paar type cellen.
Netelcellen= cellen met kleine harpoentjes en een beetje gif. Worden gebruikt om zich te verdedigen
en om prooien te vangen. (kwallen)
Neteldieren= holtedieren
Wormen= hebben geen skelet
Weekdieren= hebben een week en zacht lichaam
Schelpdieren= mossels, oesters
Koppotigen= inktvissen hebben tentakels aan hun kop zitten
Geleedpotigen= grootste groep van alle dieren. Insecten, spinachtigen, duizendpoten en
kreeftachtigen. Het lichaam heeft een hard pantser en beschermd het dier.
Segmenten= de huid bestaat uit verschillende ringachtige delen
Tracheeën= openingen aan de zijkant van het lichaam van insecten.
Stekelhuidigen= zeesterren, zee-egels en zeekomkommers. Het skelet bestaat uit harde kalkplaten.
Vanuit deze platen groeien vaak stekels en bobbels die door hun huid steken. Aan de onderkant zitten
zuignapjes om schelpen mee open te breken. Ook dienen ze als voetjes.
Gewervelde dieren= hebben allemaal een wervelkolom. Vissen, amfibieën, reptielen, vogels en
zoogdieren.
Kieuwen= gebruiken vissen om zuurstof uit het water te halen
Kraakbeenvissen= de meeste vissen hebben een hard bot, bij kraakbeenvissen is het skelet gemaakt
van zachter kraakbeen (haaien en roggen).
Metamorfose= kikkers worden steeds groter
Reptielen= hebben een stevige huid met schubben.
Determineren= het indelen van een dier of plant in een grote groep.
2.4
Ecosysteem= verschillende soorten organismen leven met elkaar in een bepaalde omgeving.
Populatie= een groep organismen van dezelfde soort, die leven in hetzelfde gebied en zich samen
voortplanten.
Biotische factoren= alle organismen die invloed hebben op de populatie. Biotisch betekent ‘’levend’’.
Abiotische factoren= ‘’niet levend’’. Bijvoorbeeld het klimaat, wind, temperatuur, neerslag.
Ecosysteem= de wisselwerking tussen de biotische factoren en abiotische factoren vormen een
ecosysteem.
Biotoop= een bepaald type landschap. Dit landschap heeft kenmerkende abiotische factoren en er
leven bepaalde planten, dieren en andere organismen. Bij biotopen gaat het om de aanwezigheid van
biotische en abiotische factoren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper grethatimersma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen