In deze paragraaf worden belangrijke dingen uit de maatschappij uitgelegd, zoals waarden en normen etc. Begrippen zijn in deze samenvatting dikgedrukt.
1.2 De maatschappij onderzoeken
In deze paragraaf leer je hoe je de samenleving kunt onderzoeken. Voor dit onderzoek
gebruiken we bij maatschappijleer kernbegrippen en onderzoekvragen. De 5 kernbegrippen
zijn:
Waarde en normen
Belangen
Macht
Sociale ongelijkheid
Sociale cohesie
Waarden en normen
Een waarde is een uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven.
Respect is een voorbeeld van een bepaalde waarde.
Waarden leiden tot gedragsregels en zo’n regel noemen we een norm. Een norm is dus een
gevolg van een waarde. Normen zijn regels over hoe je je in een bepaalde situatie hoort te
gedragen. Een norm word vaak opgelegd door je omgeving. Bijvoorbeeld niet voordringen bij
de kassa, in de klas je telefoon van tafel of juist altijd bereikbaar zijn.
Sociale controle is de manier waarop mensen andere stimuleren of dwingen zich aan
normen te houden.
Normen staan soms in regels of wetten. Naast deze zogenoemde geschreven regels zijn er
ook ongeschreven regels. Deze regels zijn nergens vastgelegd, maar toch ken je ze vaak
wel. Deze regels worden ook wel fatsoensnormen genoemd.
Belangen
De waarden en normen van iemand hangen vaak samen met zijn belangen. Een belang is
het voordeel dat iemand ergens bij heeft. Belangen kunnen ook tegengesteld zijn. Dit noem
je belangentegenstellingen. Deze zie je bij bijvoorbeeld klimaatverandering.
Macht
Macht omschrijven we als het vermogen om het gedrag of denken van anderen te
beïnvloeden. Macht kan vastliggen in regels en wetten. Dit noemen we formele macht.
(bv; een agent die iemand arresteert). Macht die niet is vastgelegd in regels en wetten
noemen we informele macht. (bv; influencers die hun invloed gebruiken op sociale media).
Mensen kunnen macht uitoefenen als ze beschikken over machtsmiddelen. Dit zijn
middelen om het gedrag van andere te beïnvloeden. (bv; kennis, geld, functie,
overtuigingskracht en aantal medestanders). Wanneer macht wordt geaccepteerd en erkend
spreek je van gezag, dat we daarom gelegitimeerde macht noemen.
Sociale ongelijkheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper benteessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.