Samenvatting van Hoorcolleges Achtergronden bij het Nieuws. Gegeven in jaar 2 tijdens de cursus GO. Eerste van twee deeltentamens (Blok A of Blok C, afhangend van indeling semesters.)
Achtergronden bij het Nieuws
Hoorcollege 1
Nederland heeft een open economie heel afhankelijk van het buitenland
1951-2005: Toenemende Europese integratie
Hamvraag: Waar is de EU wel/niet verantwoordelijk voor?
Brussel = hoofdstad van de Europese Unie
- Neutraal punt, tweetalig en makkelijk bereikbaar
- Vormt voor geen enkel land gevaar om het te bezoeken
- 100.000 ‘Bruxpats’ uit de EU-landen
- 5.000 diplomaten, 30.000 lobbyisten (behartigen de belangen van een sector/bedrijf)
- Grote belangen maar weinig politiek theater
Eeuwige probleem voor de media: Brussel ≠ sexy
Ontstaan Europese Unie (UNIEK!)
- Als reactie op WO2
- Uit idealisme en manier om Duitsland in te kapselen
- VS eist Europese samenwerking bij uitbesteding van het Marshallplan (1948-1952)
- 1950: Schuman-plan = Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
o Betekent een verplichte samenwerking tussen Duitsland en Frankrijk, waardoor wens
voor meer gezamenlijk beleid vergroot wordt.
- Jean Monnet (topbureaucraat en vredesstichter) gezien als Founding Father Europese
eenwording
- Economische samenwerking ipv militaire strijd
Eerste verdragen:
o 1950: EGKS eerste experiment met supranationale overdracht van soevereiniteit
o 1957: Verdrag van Rome Oprichting Europese Economische Gemeenschap
o Doelen
o Douane-Unie: 1968
o Interne markt: 1978: Single European Act
= Vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal én personen
o 1992: EEG wordt EU
o Meer dan economisch blok
o Gezamenlijk buitenlands beleid
o Gezamenlijk beleid op terrein van justitie en veiligheid
Geen grenzen door Europese Unie
- Duizend en één juridische barrières opgeheven
- Miljarden geïnvesteerd in modernisering lidstaten, wegen, spoorlijnen
- Onderwijs gelijkgetrokken
- Multinationals aan banden gelegd
- Grondrechten gehandhaafd
- Blijvende vrede leek gegarandeerd
- Unieke politieke en diplomatieke prestatie
, Lauren Kooyman
Onderlinge verwevenheid
- Goed te zien door Brexit
- Alle vezels, dragen, zenuwen en bloedbanen tussen EY en lidstaat ongenadig in het licht
- Verwevenheid op heel veel verschillende fronten
Verworvenheden algemeen
- Gezamenlijk machtsblok met meer dan 500 miljoen inwoners
- Hechte samenwerking EU als voorbeeld wereldwijd
- Voor gezamenlijke aanpak gemeenschappelijke vraagstukken
- Tegenspel aan ongrijpbare macht internationale concerns, financiële sector, IT-bedrijven
o Zie miljardenboetes Amazon, Apple, Facebook, Google, Microsoft
- EU-standaarden in de rest van de wereld gekopieerd
Wisselend enthousiasme: verschillende ideeën
- Wie profiteert van de EU?
- Koopkracht stijgt (maar hoe eerlijk wordt dat verdeeld?)
- Euro niet overal enthousiast ontvangen, terwijl migratie een heel populair onderwerp is
- Aanpak crises
- Kiezersopkomst Europees van 62% in 1979, 45% in 2004 en 50% in 2019
- Uitgesproken EU-voorstanders van 72% in 1991 naar 49% in 2000 naar 62% in 2022
- Brexit belangrijke factor geweest; welk land zal volgen?
- Oorlog in Oekraïne
2005-2020: Historische breekpunten en Europese instellingen
Europese Commissie: de motor van de EU
= geen regering, wel de uitvoerende macht!
- Verantwoordelijk voor oa het indienen en uitvoeren van wetten
- Bestaat uit 27 commissarissen (elk land 1 commissaris)
- Voorzitter: Ursula von der Leyen (geen president want je wordt niet gekozen, maar
voorgedragen door de lidstaten! Niet heel democratisch dus)
- Vice Voorzitter: Frans Timmermans - green Deal
- Vice Voorzitter: Margrethe Vestager - digitale zaken en mededinging
- Vice- voorzitter Josep Borrel Fontelles - buitenlandchef
Europese Raad:
- Kijkt met achterdocht naar ‘idealisten’ Europese Commissie
—> behartigen de belangen van hun eigen land
- Regeringsleiders en enkele staatshoofden
- Bewaakt soevereiniteit van lidstaten (intra-gouvernementeel)
- Vaste voorzitter: Charles Michel
- Neemt belangrijkste besluiten (belasting, uitbreiding, asiel, leger) unaniem (VETO) of met
meerderheid
o Maakt het soms heel stroperig
- Europese Raad bepaalt de agenda in hoofdlijnen: zet kaders neer waarbinnen de commissie blijft
o Commissie zorgt voor uitvoering en doet de voorstellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurenkooyman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.
