Samenvatting
Samenvatting Systeemtheorie en Gezinstherapie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Dit is een samenvatting van alle tentamenstof voor de cursus Systeemtheorie en Gezinstherapie (leerjaar 2022/2023).
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
5 beoordelingen
Door: esmee_kol • 1 maand geleden
Door: esbos • 3 maanden geleden
Door: joekvendrig • 6 maanden geleden
Door: mhuitema • 1 jaar geleden
Door: manoukvanlaarhoven • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Systeemtheorie enGezinstherapie
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Het werkterrein van de systeemgerichte social worker 2
Bregman (2017): De wetenschap leert nu: beschaving is een veel dikkere laag dan
gedacht 5
Hoofdstuk 3: Het gezin als systeem 8
Hoofdstuk 2: Systeemtheorieën 12
Thelen (2005): Dynamic systems theory and the complexity of change 20
Granic (2005): A dynamic systems analysis of parent-child changes associated with
successful ‘real-world’ interventions for aggressive children 23
Hoofdstuk 4: Communicatie, interactie en gesprekstechnieken 27
Hoofdstuk 5: Bouwstenen van hedendaagse systeemgerichte interventies 34
Hoofdstuk 6: Samenhangende factoren binnen het systeemgericht hulpverlenen 40
Hoofdstuk 7: Aanmelding, screening en taxatie 44
Hoofdstuk 8: Van doel naar werkplan 50
Hoofdstuk 9: Interventies binnen de actiefase 53
Hoofdstuk 10: Interventies met betrekking tot het suprafamiliaire systeem en de
omgeving 59
Hoofdstuk 11: Evaluatie en monitoring van het hulpverleningstraject 63
1
,Hoofdstuk 1: Het werkterrein van de
systeemgerichte social worker
1.1 Inleiding
Systeemgericht werken wordt vaak direct verbonden met gezinsgericht werken
(gezinsbehandeling). Echter, systeemgericht werken betekent niet altijd dat je met het hele
gezin of de omgeving van de cliënt werkt.
‘Een systeemgerichte benadering legt de nadruk op patronen in de tussenruimte.’ Het let dus op
de verwikkelingen van de mensen en op de geschiedenis die zij met elkaar doormaken. De
relaties staan centraal.
1.2 Wat is een systeem?
Het systeem wordt in de Van Dale omschreven als een ‘doelmatig geordend samenhangend
geheel van bij elkaar horende dingen en hun onderdelen’.
- Maar vanuit verschillende wetenschapshoeken worden er verschillende accenten gelegd
op de definiëring van het begrip.
Definitie van het boek: ‘Het begrip systeem wijst op een eenheid, opgebouwd uit
deelverhoudingen; het gaat niet alleen om de delen op zich, ook niet om het geheel, maar om
de doelgerichte circulaire betrekkingen tussen dit alles.’
1.2.1 Verschillende betekenissen van systeemgericht werken
Systeemgericht werken kan op verschillende manieren worden opgevat. Drie betekenissen
worden genoemd:
1. Verwijzing naar de therapievorm, waar het niet alleen om de cliënt gaat maar ook om
zijn/haar omgeving.
2. De inhoud of het doel van de behandeling. Meestal gaat het dan om het functioneren
van het (gezins)systeem te verbeteren.
3. De nadruk op circulariteit, de wederzijdse beïnvloeding.
1.3 Het individuele systeem
De mens als systeem is een geheel, opgebouwd uit cellen. Specifieke cellen vormen samen
organen en die organen vormen stelsels, de stelsels vormen het menselijk lichaam. Samen met
de psyche vormt dat de eenheid van de mens. Binnen die eenheid is er sprake van innerlijke
boodschappen (de bloedsomloop).
- Binnen de algemene systeemtheorie worden alle wezens gezien als open systemen →
ze staan in verbinding met hun omgeving (input, throughput en output).
- Door dat proces krijgt het systeem voortdurend ‘feedback’ die gebruikt wordt om het
systeem te verbeteren, veranderen of stabiliseren.
- De benadering van de mens als systeem wordt ook wel wholeness genoemd
(benadering van de ‘totale’ mens).
2
, Tegenover open systemen staan gesloten systemen die een beperkte interactie hebben met
hun omgeving. Deze mate van interactie kan wel veranderen.
- Entropie: de uitwisseling met de omgeving neemt af.
- Negentropie: de uitwisseling met de omgeving neemt toe.
Nog twee begrippen:
- Zelfstabilisatie: een mens past zich aan aan zijn omgeving of verandert iets in de
omgeving.
- Zelforganisatie: een systeem past zich niet aan, maar wijzigt zich structureel.
1.4 Het subsysteem
Het kleinste sociale subsysteem bestaat tussen twee personen: dyadisch subsysteem. Binnen
een gezin zijn er verschillende subsystemen: ouders, opvoeders, partners, kinderen.
- Bij een specifiek subsysteem horen regels, normen en waarden. En afhankelijk van het
subsysteem zijn er verschillende functies.
1.5 Het suprafamiliaire systeem
Met dit systeem worden de bloedverwanten tot in de vierde lijn bedoeld. Deze familieleden
behoren tot het persoonlijke sociale netwerk van het gezin. Dit kan een belangrijke functie
vervullen als steunbron voor het gezin of de individuele gezinsleden.
- De familie kan dan een positieve bijdrage leveren aan de individuele cliënt en het
hulpverleningsproces, maar het kan ook conflicten met zich meebrengen.
1.6 De omgeving als systeem
Definitie van de omgeving: ‘De omgeving bestaat uit alle interne en externe factoren of
invloeden die het gezinssysteem omgeven. De relatie tussen het gezinssysteem en de
omgeving is wederkerig. Het gezinssysteem kan de omgeving beïnvloeden en omgekeerd kan
de omgeving het gezinssysteem beïnvloeden. De uitwisseling tussen het gezinssysteem en de
omgeving in de vorm van input, output en feedback is dan ook circulair van aard.’
Vaak komen problemen van een gezin naar buiten via de omgeving (via consultatiebureaus of
scholen bijvoorbeeld).
1.7 Het systeempentagram
De systeemgericht social worker heeft met 5 systemen te maken: individuele systeem, het
subsysteem, het gezinssysteem, het suprafamiliaar systeem en de omgeving als systeem. Bij
deze systemen is er geen hiërarchisch onderscheid. De cliënt blijft wel centraal staan.
1.8 De plek van de social worker binnen de systemen
De social worker is breed georiënteerd, weet wat hij niet weet en durft en kan daar ook naar
handelen. Het aangaan van een goede werkalliantie en het creëren van een veilig klimaat
vormen de eerste fase. Een werkalliantie bestaat uit drie componenten die elkaar voortdurend
beïnvloeden:
1. Het doel van de behandeling
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniquedoetjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen