Samenvatting
Samenvatting Oriëntatie op geschiedenis - Tijdvak 10
Samenvatting hoofdstuk 10 - tijdvak 10.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: cynthiatraets • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting - Oriëntatie op geschiedenisTijdvak 10: De tijd van televisie en computer
§1. De dekolonisatie
De dekolonisatie begon in de jaren 1945-1957 in Zuid-Azië en het Midden-Oosten, in de
jaren 1954-1964 werden kolonies in Afrika onafhankelijk en daarna het Caraïbisch gebied. In
Azië verzette Nederland en Frankrijk zich aanvankelijk tegen het dreigende verlies van hun
koloniën.
India en Pakistan
In 1947 werd India onafhankelijk. De labourregering in Groot-Brittannië waren
voorstander van Indiase onafhankelijkheid en premier Clement Attlee (r. 1945-1951)
wilde dit zo snel mogelijk realiseren er was een toenemende vijandigheid tussen
hindoes en moslims. De moslimleiders eisten dat Londen de rechten van de moslims
beschermde en hun een eigen staat gaf, namelijk: Pakistan. Maar Ghandi’s
Congrespartij verwierp een opsplitsing van India. Op het moment dat de Britten de
macht over hadden gedragen barstte het geweld los. Ze besloot dat de macht op 15
augustus zou worden overgedragen en dat de moslims hun eigen staat zouden
krijgen.
Het Midden-Oosten
In het Midden-Oosten kwam een eind aan de Europese mandaatgebieden. Frankijk
liet Syrië en Libanon in 1946 onafhankelijk worden, Groot-Brittannië trok zich terug uit
Jordanië. De Britten wilden ook hun bestuur over Palestina beëindigen, maar daar
was de situatie gecompliceerd. Vanaf het begin van de twintigste eeuw waren joden
naar Palestina getrokken. Velen waren afkomstig uit Rusland en Oekraïne, waar
joden in die jaren slachtoffer werden van pogroms. Ze waren geïnspireerd door het
zionisme het streven naar een eigen Joodse staat. Hetzelfde gebeurde in de jaren
’30 toen in Duitsland de jodenvervolging toenam.
In 1936 brak er een opstand uit tegen het Britse bestuur, dat volgens de
opstandelingen te weinig deed om de joodse immigratie te beperken zorgde voor
spanningen.
Na de Tweede Wereldoorlog nam de joodse immigratie opnieuw toe. De zionisten
eisten een eigen staat, maar de Palestijnen verzetten zich daar met steun van de
Arabische landen heftig tegen. Britten konden geen oplossing vinden, dus droegen
ze het probleem in 1947 over aan de Verenigde Naties. Ook kondigde ze aan dat er
op 15 april 1948 een eind zou komen aan het Britse mandaat.
Oplossing VN: vorming van twee aparte staten; een Joodse en een Palestijnse
staat. Jeruzalem zou onder internationaal bestuur komen. Zionisten gingen hiermee
akkoord, maar de Arabieren niet. Na het vertrek van de Britten in 1948 riepen de
zionisten de staat Israël uit. Diezelfde dag werd de staat aangevallen door Arabische
buurlanden, maar werden teruggeslagen.
De frustratie over de Arabische machteloosheid leidde in Egypte in 1952 tot een
staatsgreep van jonge officieren onder leiding van Nasser. De nieuwe machthebbers
maakten een einde aan de monarchie en de Britse invloed.
Indonesië
Nederland was in 1945 nog niet klaar voor de dekolonialisatie. Onder de Japanse
bezetting was het Indonesische nationalisme fors toegenomen. De Japanners
hadden militante massaorganisaties laten oprichten en de nationalistische leider
Soekarno behandeld als leider van het Indonesische volk. Hij werkte samen met de
, bezetters samen in de hoop dat Indonesië onafhankelijk zou worden. Na de
capitulatie van Japan, riep Soekarno op 17 augustus de onafhankelijkheid uit:
Republiek Indonesië. Het bleef een tijdje rustig, tot dat de Britse troepen arriveerden
om, zoals de geallieerden hadden afgesproken, de macht van de Japanners over te
nemen, sloeg de vlam in de pan. Jongeren vielen Japanners aan, bezetten
overheidsgebouwen en roofden wapenarsenalen leeg. Britten vonden reactie zo
heftig dat zij Batavia (Jakarta) en andere steden gingen bezetten.
In 1946 erkende Nederland het gezag van de Republiek op Java en Sumatra. De
Republiek beloofde mee te werken aan een federatie van drie deelstaten; de
Verenigde Staten van Indonesië, bestaande uit: de Republiek, Borneo en Oost-
Indonesië. De soevereiniteit zou liggen bij de federatie. Voor hun
gemeenschappelijke belangen zouden Nederland en Indonesië een unie vormen, met
de koningin aan het hoofd. Akkoord zorgde voor protest, ze wilden volledig los van
Nederland Nederland start met politionele acties reactie Republikeinse troepen:
guerrillaoorlog. Met deze actie kwam Nederland internationaal onder druk te staan.
De Amerikanen dwongen Nederland in te stemmen met bemiddeling. Nederland ging
door met een nieuwe politionele acties waarbij Soekarno en andere Republikeinse
leiders werden opgepakt. Amerikaans geduld was op ze zouden stoppen met de
financiële steun als Nederland niet meewerkte met de onafhankelijkheid van
Indonesië. Indonesië werd op 27 december 1949 onafhankelijk.
Vietnam
In Vietnam kwam het nationalisme versterkt uit de oorlog. Hier ontstond het echter
onder leiding van de communisten. Zij hadden na de capitulatie Vietnam binnen twee
weken in handen. Op 2 september 1945 riep hun leider Ho Chi Minh de
onafhankelijkheid uit. De Fransen keerden terug naar Vietnam en kregen vanuit het
zuiden steeds meer land onder controle.
Eind 1946 brak er een bloedige oorlog uit. De Fransen probeerden steun van de
Vietnamese bevolking en de Amerikanen te winnen door een alternatief Vietnamees
bewind op te zetten, dat binnen een unie met Frankrijk een beperkte
onafhankelijkheid kreeg. De oorlog duurde tot eind 1949 in China, toen de
communisten aan de macht kwamen. China en de Sovjet-Unie erkenden nu de
Democratische Republiek Vietnam, zoals Ho zijn communistische bewind noemde,
en gingen haar van wapens voorzien. De Verenigde Staten erkenden het Franse
marionettenbewind en gingen de Franse oorlogsinspanningen steunen met geld en
wapens. Het werd nu een Koude Oorlogsconflict.
Op 6 mei 1954 viel Dien Bien Phu in communistische handen na vele gevechten. De
verpletterende nederlaag brak het laatste Franse verzet tegen het opgeven van
Vietnam.
Algerije
Voor de Tweede Wereldoorlog was een Algerijnse Arabisch-nationalistische
beweging ontstaan. De Franse nederlaag in Vietnam betekende een nieuwe
stimulans. De radicale Algerijnse nationalisten verenigden zich in 1954 in het
Nationale Bevrijdingsfront (FLN), dat op 1 november 1954 de
onafhankelijkheidsoorlog uitriep. De FLN-strijders vielen met bijlen en messen Franse
burgers aan. De Fransen sloegen hard terug, complete gebieden werden ontvolkt; de
bevolking werd ondergebracht in kampen.
In 1958 werden regeringsgebouwen ingenomen en droegen de macht over aan het
leger. De legerleiding riep de oorlogsheld Charles de Gaulle op om in Parijs de macht
over te nemen en Algerije Frans te houden. Tegelijk maakten de militaire plannen om
Parijs in te nemen. De Gaulle zag al snel dat er niets anders opzat dan met het FLN
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ivdBroek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen