Lesaantekeningen van maatschappijleer hoofdstuk 2. Let op: paragraaf 2.7 is niet erin verwerkt omdat het hoofdstuk vooral over de praktijk gaat en geen echte leerstof is. Daarom gaf mijn docent deze aantekeningen niet.
2.1 wat is een rechtsstaat
Rechtsstaat: een rechtssysteem waarbij burgers door grondrechten worden beschermd
tegen machtsmisbruik en willekeur.
Rechtsnorm: gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd. Hieruit vloeien
verschillende rechtsgebieden.
Publiekrecht: regelt de relatie tussen burgers en de overheid (overheid versus burgers en
andersom).
Strafrecht: bepaalt welke wet je hebt overtreden en welke straf daarbij hoort.
Privaatrecht of burgerlijk recht: dit regelt hoe burgers onderling met elkaar omgaan
(burger versus burger, burger versus bedrijf etc). De actoren bij privaatrecht noemen we
rechtspersonen.
Een land is een rechtsstaat wanneer:
1. Er een geweldsmonopolie is
2. Er sprake is van rechtshandhaving
3. Er is sprake van rechtsbescherming
Rechtsstaat versus autoritaire staat:
In een rechtsstaat kunnen we door democratische inspraak hebben op de regels en wetten.
In een autoritaire staat kan dit niet. Daar hebben een paar mensen de macht.
Rechtshandhaving: de staat moet zorgen dat we ons aan de wet houden.
Rechtsbescherming: wetten beschermen ons tegen machtsmisbruik van de overheid.
2.2 voorwaarden voor een rechtsstaat
Klassieke grondrechten: grondrechten die de overheid moet garanderen. Hierbij ligt de
nadruk op vrijheid en gelijkheid.
Er zijn 4 soorten klassieke grondrechten:
1. Het recht op gelijke behandeling: verbod op discriminatie.
2. Vrijheid van godsdienst: elke geloof/religie is geaccepteerd.
3. Vrijheid van meningsuiting: je mag je mening vrij zeggen.
4. Recht op onaantastbaarheid van lichaam: niet zonder goeie reden of toestemming
aan iemands lichaam komen.
Sociale grondrechten:
Werkgelegenheid en vrije keuze van arbeid
Bestaanszekerheid en welvaart
Leefbaarheid en milieu
De overheid kan deze rechten niet garanderen, maar moet zich er wel voor inspannen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarcianoH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.