Samenvatting Design Thinking
Grondhoudingen DT
1. Denk flexibel
2. Werk integraal
3. Leef je in
4. Werk samen
5. Verbeeld het je
6. Experimenteer erop los
Hoofdstuk 2
2.1. Inleiding
Design thinking als werkwijze gaat uit van een designproces. Het designproces bestaat
uit fases, stappen en mijlpalen waarin gestructureerd toegewerkt wordt naar een
functionerende oplossing die kan worden geïmplementeerd. Er wordt onderscheid
gemaakt tussen een designproces van fases, stappen en mijlpalen en een onderliggende
iteratieve (herhalende) cyclus. Het is een continu leerproces dat het designproces
voortstuwt vanaf de aanleiding tot en met een functionerende oplossing voor een
designprobleem. De cyclus van design thinking geeft weer hoe je door te itereren – het
continu doorlopen van de cyclus totdat een mijlpaal is behaal – naar de volgende fase en
stap van het designproces kan overgaan. De werkwijze bestaat dus uit een designproces
en daarbinnen een cyclus van design thinking.
2.2. De cyclus van design thinking
De cyclus van design thinking geeft weer hoe je door te itereren mijlpalen bereikt in het
designproces die naar de volgende fasen van het designproces leiden.
2.2.1. Iteratief VS incrementeel werken
Het doorlopen van de cyclus van DT is gebaseerd op experimenteren, waarbij ideeën in
elke cyclus concreter worden gemaakt en worden getest op hun werking voordat er
verder wordt gegaan. Door ideeën concreter te maken en te testen per stap of fase
vallen gaandeweg zwakke ideeën af en blijven de beste ideeën over. Het
tegenovergestelde manier van werken, incrementeel werken, wordt in de praktijk vaak
toegepast.
2.2.2. Terug in de tijd
De wetenschappelijke methode (Bacon, 1620) bestaat uit 3 stappen: hypothese, test en
evaluatie. Eerst wordt bepaald wat te onderzoeken. De inzichten die zijn verzameld,
worden vertaald naar een hypothese: een aanname over het verwachte antwoord dat
nog niet bewezen is. in de tweede stap wordt de hypothese getest, waarna in de derde
stap de resultaten worden geëvalueerd door ze te vergelijken met de hypothese.
Don Norman (2013) onderscheid 4 stappen: observatie, ideeëngeneratie, prototyping en
testen. Bij hem leren we dat het bij design thinking niet alleen gaat om testen en
analyseren van de hypothese, maar dat er telkens nieuwe ideeën worden verzonnen en
uitgewerkt.
Stompff (2018) onderscheid 5 stappen in het proces: framing, analyse, ideeontwikkeling,
realisatie en reflectie.
2.2.3. Framen en reframen
Framen gaat over het opzetten van een bepaalde bril, het aannemen van een
overtuiging of het uitgaan van een assumptie. Reframen is het op basis van bevindingen
, doorlopen van de cyclus en aanpassen van het frame, net zolang totdat dit geen
aanname of assumptie meer is, maar gebaseerd op feiten. Door verschillende frames op
tafel te leggen en gezamenlijk continu te framen en reframen, wordt een aanname van
alle kanten bekeken en onderzocht.
2.2.4. Procesbewustzijn
Binnen het designproces doorloop je steeds de cyclus van DT, waarbij je elke fase
opnieuw, leert op basis van trail en error. Soms is het lastig in te schatten wanneer een
cyclus is doorlopen. Het fingerspitzengevoel wordt hierbij ook wel procesbewustzijn
genoemd. Het gevoel hebben wanneer je door kan gaan in het proces en cyclus.
2.3. Het designproces
De double diamond bestaat uit 4 fases, verdeeld over 2 diamanten. In de eerste
diamant draait het om het ontdekken
(discover) en definiëren (define) van het
probleem of uitdaging. Bij de overgang van de
eerste naar tweede diamant wordt het
probleem gekaderd waarmee je je aan de slag
gaat. In de tweede diamant gaat het om
ontwikkelen (develop) en het opleveren van
een resultaat (deliver). De double diamond
geeft de essentie van het designproces helder
en gestructureerd weer.
De ontdekkingsfase is een periode van
inspiratie en inzichten opdoen, eerste
behoeften van gebruikers in kaart brengen, frames onderzoeken en initiële ideeën over
het probleem ontdekken. In de definitiefase gaat het om het ordenen en prioriteren van
alle inzichten die je in de eerste fase hebt ontdekt en het focussen op de inzichten die
mogelijk tot een oplossing van het probleem leiden. Hierbij ontwikkel je een creatieve
opdracht die de fundamentele uitdaging kadert. In de ontwikkelfase staat het
vormgeven, ontwikkelen, concreet maken, testen en bijschaven van potentiële
oplossingen centraal. Tot slot implementeer je in de implementatiefase een
functionerende oplossing.
2.4. Ontdekkingsfase: houden van het probleem
Een aanleiding kan een probleem zijn, een inspirerend idee dat om uitwerking vraagt,
een vraag van klanten om een dienst te verbeteren etc. De ontdekkingsfase gaat over
het onderzoeken van de aanleiding en het ontdekken van het probleem of de design-
uitdaging.
2.4.1. Probleem als inspiratiebron
DT gaat ervan uit dat de oplossing in het probleem zit. Wie het probleem niet kent, kan
het ook niet oplossen. Het designteam legt zich niet neer bij dat frame wat de
opdrachtgever benoemd, maar gaat opzoek naar meer of andere problemen. De kunst is
om het probleem als inspiratiebron te gebruiker, om uiteindelijk van het probleem te
gaan houden en de opdrachtgever te overtuigen het probleem te omarmen voordat er
oplossingen bedacht worden.
2.4.2. Action bias
Direct in actiestand schieten als een probleem zich voordoet noemen we action bias. De
natuurlijke neiging van de mens om tot actie over te gaan, omdat hij stilstaan associeert
met besluiteloosheid. Hoe voorkom je dat je in een action bias schiet: een time-out