Dit is een complete samenvatting met alle toetsstof voor het tentamen recht uit de module COGH leerjaar 3 van pedagogiek. Alle stof uit de boeken: Jeugdrecht begrepen & jeugdrecht in de praktijk is opgenomen in deze samenvatting.
Van het boek jeugdrecht in de praktijk is de vierde herziene druk ...
Samenvatting jeugdrecht en
strafrecht
Jeugdrecht begrepen
Personen- en familierecht
Hoofdstuk 6: de rechtspositie van een jeugdige (2)
6.4 Wet verplichte ggz en Wet zorg en dwang
Wet verplichte ggz (Wvggz): Wet verplichte ggz richt zich op gedwongen zorg als een patiënt door
psychische stoornis ernstig nadeel voor zichzelf of andere veroorzaakt en vrijwillige zorg niet
voldoende is. Officier van justitie verzoekt om zorgmachtiging af te geven; verklaring psychiater
toegevoegd en zorgplan opgesteld. Zorgmachtiging door rechter is basis voor gedwongen zorg.
Verschil oude Wet Bopz: nieuwe wet ook gedwongen zorg buiten instelling mogelijk en meer
randvoorwaarden betrokkenheid familie.
Wet zorg en dwang (Wzd): Wet zorg en dwang is gericht op gedwongen zorg voor mensen met
psychogeriatrische aandoening of verstandelijke beperking. Onvrijwillige zorg niet gekoppeld aan
instelling. Wzd-functionaris binnen instelling toetst alle zorgplannen onvrijwillige zorg. Wzd ook
procedure voor gedwongen opname.
Jeugdigen tot 12 jaar: zorg onvrijwillig als (1 van) de wettelijk vertegenwoordigers daar niet
mee instemmen.
Tussen 12 en 16: zorg onvrijwillig als wilsbekwame jeugdige en/of (1 van) wettelijk
vertegenwoordigers daar niet mee instemmen.
Vanaf 16: zorg onvrijwillig als de wilsbekwame jeugdige of vertegenwoordiger er niet mee
instemt.
Voorwaardelijke machtiging jong volwassenen
Wet Zorg en Dwang biedt mogelijkheid verplichte zorg jongvolwassenen (18en23). Jongeren van wie
gedrag, als gevolg van beperking of stoornis, leidt tot ernstig nadeel. Nadeel alleen voorkomen als
jongere zich aan voorwaarden houdt-> twijfel? Dan Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) de rechtbank
verzoeken om voorwaardelijke machtiging. Ernstig nadeel niet meer worden afgewend buiten
instelling, of niet houden aan voorwaarden die in machtiging staan-> instelling jongere gedwongen
opnemen. Voorwaardelijke machtiging max. 1 jaar en telkens 1 jaar verlengen, tot 23jaar. Doel
maatregel: grip houden op jongeren die voor 18e jeugdhulp hadden. Machtiging alleen door rechter
opgelegd als jongvolwassene met voorwaarden instemt.
Jeugdstrafrecht
Hoofstuk 11: Inleiding strafrecht
11.2 plaats en karakter van het strafrecht
Strafrecht: stelt gedragingen strafbaar die de orde en veiligheid van onze samenleving bedreigen.
Straf op bepaalde gedragingen, zoals moord of diefstal.
Voor strafrecht-> speciale overheidsdienst: politie, om strafbare feiten en verdachten op te sporen.
Officier van justitie beslist of er een rechtszaak komt, zodat rechter uitspraak kan doen over schuld of
onschuld + opleggen straf.
11.3 materieel en formeel recht
Materieel recht:
Verboden gedragingen (zoals diefstal);
Straffen en maatregelen die aan veroordeelden kunnen worden opgelegd;
Aantal algemene bepalingen die voor alle verboden gedragingen in het strafrecht gelden.
1
,Formeel recht: beschrijft op elke wijze strafbare feiten en verdachten mogen worden opgespoord en
wat er gebeurt met verdachten als de politie en gevonden heeft.
Bevoegdheden van politie en justitie als er een strafbaar feit is gepleegd;
Rechten van de verdachte en zijn raadsman;
Gang van zaken tijdens strafproces.
Materieel recht-> welke gedragingen strafbaar zijn (wetboek van strafrecht Sr)
Formeel recht-> op welke wijze het materieel strafrecht gehandhaafd wordt (Wetboek van
strafvordering Sv).
11.4 Legaliteitsbeginsel
Vanwege ingrijpend karakter strafrecht hebben burgers enige garantie nodig dat overheid zorgvuldige
manier met strafrecht omgaat-> legaliteitsbeginsel: ‘geen feit is strafbaar dan uit kracht van een
daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling’. Elementen legaliteitsbeginsel:
1. Wet
Strafbepaling is alleen geldig als zij is opgenomen in een wet, dus in overheidsregel die
algemene werking heeft.
2. Niet achteraf
Iemand kan alleen worden gestraft vanwege gedrag dat al strafbaar was op het moment van
de daad. Strafbaarstelling achteraf is niet toegestaan.
3. Geen gewoonte
Gedrag kan alleen strafbaar gesteld worden in een wet. Strafbaarstelling op basis van
gewoonte is niet mogelijk. Ook analogie verboden-> betekenis van een strafbepaling wordt
opgerekt, zodat er gedrag onder valt dat er eigenlijk niet onder hoort.
11.5 Jeugdstrafrecht
Jeugdstrafrecht: speciale straffen en maatregelen voor jeugdigen tussen 12 en 18 jaar (of tot 23jr.)
van opvoedkundig karakter.
Strafprocesrecht kent speciale regels voor extra bescherming: automatisch toegewezen advocaat,
ouders toegang bij vasthouding, rechtszaak achter gesloten deuren i.v.m. privacy.
Hoofstuk 12: Materieel strafrecht
12.2 Wetboek van Strafrecht
Wetboek van Strafrecht 3 boeken:
1. Algemene bepalingen; overzicht straffen en maatregelen die een rechter aan een
veroordeelde kan opleggen. Ook jeugdstraffenstelsel.
2. Strafbare gedragingen-> misdrijven: zwaardere strafbare feiten (diefstal, mishandeling) ook
wel rechtsdelicten-> rechtsorde wordt geschonden. Berechting rechtbank
3. Strafbare gedragingen-> overtredingen: lichtere strafbare feiten (baldadigheid) ook wel
wetsdelicten-> regelende, ordende taak. Berechting kantonrechter.
12.3 strafbepaling
Strafbepaling: bestaat uit omschrijving van gedrag dat strafbaar is gesteld en maximumstraf die voor
dit strafbare feit wordt genoemd.
Delictsomschrijving: beschrijving verboden gedrag (altijd aanwezig)
Kwalificatie: naam van het delict (ontbreekt soms)
Sanctienorm: maximumstraf die kan worden opgelegd (altijd aanwezig)
Bestanddelen->onderdelen waaruit een delictsomschrijving is opgebouwd.
Dader die met gedrag alle bestandsdelen van de delictsomschrijving vervult, wordt niet in alle
gevallen gestraft-> nog 2 algemene voorwaarden voor strafbaarheid: wederrechtelijkheid en schuld->
elementen (zonder deze 2 elementen kan er niet worden gestraft).
2
, Wederrechtelijkheid: dat de daad in strijd is met het recht (chirurg mishandeld, maar de
toestemming van de patiënt heft de wederrechtelijkheid op.
12.4 De strafbare poging
Iemand die een strafbaar feit probeert te plegen, maar daar niet in slaagt, kan in sommige gevallen
ook worden gestraft-> strafbare poging. Voorwaarden hiervan:
Voornemen: dat de dader echt de bedoeling moet hebben gehad om een strafbaar feit te
plegen.
Uitvoeringshandeling: als de dader op de plaats van het misdrijf is begonnen met de
uitvoering ervan.
Geen vrijwillige terugtred: als het misdrijf mislukt door omstandigheden van buitenaf
(medelijden slachtoffer overval-> geen strafbare poging. Stoppen door horen van
politiewagen of betrapt-> wel strafbare poging).
12.5 Deelneming
Deelneming: beschrijft vormen van betrokkenheid bij een strafbaar feit. Ook mensen die zelf niet alle
bestanddelen van een delictsomschrijving hebben vervuld, kunnen als dader worden gestraft:
(Mede)pleger: daders die nauw samenwerken. Op voet van gelijkwaardigheid.
Doen pleger: dader die misdrijf regisseert, maar zelf niet uitvoert. Kenmerkend-> die ander,
de feitelijke dader, zelf niet strafbaar is.
Uitlokker: brengt ander op gedachte een strafbaar feit te plegen. Dader en uitlokker strafbaar
Medeplichtige: verricht op verzoek van dader hand- en spandiensten oor of tijdens misdrijf.
12.6 strafsluitingsgronden
Strafsluitingsgronden: dader heeft een strafbaar feit gepleegd, maar een in de wet genoemde reden
heft de strafbaarheid van de dader op, 2 soorten:
1. Rechtvaardigingsgronden: heffen strafbaarheid van de daad op.
1. Overmacht in de zin van noodtoestand: conflict van plichten; bij naleving wet blijft hij
maatschappelijk in gebreke, voldoet hij aan maatschappelijke plicht dan overtreedt hij de
wet.
2. Noodweer: situaties waarin iemand zich verdedigt tegen een aanval van een ander->
beroep op noodweer alleen mogelijk als iemand, ter verdediging van zichzelf, van
goederen of ander persoon, in reactie op een aanval onmiddellijk en met gepast middel
reageert.
3. Wettelijk voorschrift: wettelijk voorschrift naleven en daarmee een strafbaar feit plegen.
4. Ambtelijk bevel: ambtelijk bevel opvolgen en daarmee een strafbaar feit plegen.
2. Schulduitsluitingsgronden: heffen de strafbaarheid van de dader op.
1. Psychische overmacht: wordt er van buitenaf zoveel druk op de dager uitgeoefend, dat
hij daardoor een strafbaar feit pleegt.
2. Noodweerexces: na aanval zichzelf verdedigen met te zwaar middel door schrik of angst.
3. Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel: strafbaarheid ontkomen als hij ervan uit mocht
gaan dat het bevel wel bevoegd werd gegeven.
4. Ontoerekenbaarheid: psychiaters stellen vast dat dader op moment van daad geestelijk
zo in de war was dat hij niet aansprakelijk gesteld kan worden voor de daad.
Hoofdstuk 13: Strafproces algemeen
In strafprocesrecht (formeel recht) staan de regel voor opsporing, vervolging en berechtiging van de
verdachte.
13.2 drie fasen in het strafproces
Fase 1 vooronderzoek
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pippedagogiek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,35. Je zit daarna nergens aan vast.