Probleem 5 – Dilemma’s in onderzoek: it’s (not) a game
Leerdoelen:
Leerdoel 1: Hoe ga je als onderzoeker om met ethische aspecten in onderzoek?
Leerdoel 2: Hoe krijgt de rol van de onderzoeker vorm binnen wetenschappelijk onderzoek?
Boek 1: Kwalitatieve methoden en technieken in de criminologie, hoofdstuk 14
Leerdoel 1: Hoe ga je als onderzoeker om met ethische aspecten in onderzoek?
Als onderzoeker dien je je te houden aan de ethische codes die gelden in het land. In Nederland zijn er
twee gedragscodes:
Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening.
Notitie Wetenschappelijke Integriteit.
Basisprincipes:
1. Zorgvuldigheid.
2. Betrouwbaarheid.
3. Controleerbaarheid.
4. Onafhankelijkheid.
5. Onpartijdigheid.
Criminologen hebben de verantwoordelijkheid om het fysieke, het sociale en het psychologische welzijn
van respondenten te garanderen en ervoor te zorgen dat deze door het onderzoek niet in negatieve zin
worden beïnvloed.
Ethische onderzoekscommissie: een onderzoek moet hier doorheen gehaald worden, om te kijken naar de
volgende punten:
Integriteit.
Eerlijkheid.
Vertrouwelijkheid.
Vrijwillige deelname.
Onpartijdigheid.
Voorkomen van schade.
Europees integrale richtlijn: RESPECT-project. Houdt zich aan drie overkoepelende principes:
1. Het aanhouden van de wetenschappelijke standaard.
2. Het naleven van de wet.
3. Het voorkomen van sociale en individuele schade.
Research ethics framework> ethisch raamwerk van de European and Social Research Council van de
Europese Commissie. Bevat zes basisprincipes om van ethisch verantwoord onderzoek te zijn en good
practice te leveren:
1. Onderzoek moet worden ontworpen, beoordeeld en uitgevoerd om integriteit, kwaliteit en
transparantie te garanderen.
2. Onderzoekers en onderzoekssubjecten moeten in de regel volledig worden geïnformeerd over het
doel, de methoden en de wijze waarop het onderzoek zal worden benut. Zij moeten weten wat hun
rol in het onderzoek inhoudt en welke potentiële risico’s aan het onderzoek verbonden zijn.
3. De vertrouwelijkheid van informatie die door de onderzoekssubjecten wordt verstrekt en de
anonimiteit van respondenten moet worden gerespecteerd.
4. Respondenten moeten vrijwillig deelnemen aan het onderzoek, vrij van elke vorm van dwang.
5. Schade aan respondenten en aan onderzoekers moet steeds worden voorkomen.
6. De onafhankelijkheid van het onderzoek moet duidelijk zijn. Als (deels) conflicterende belangen
bestaan of sprake is van partijdigheid, dan moet dit expliciet worden gemaakt.
Ethisch protocol: helpt de onderzoeker om het volledige onderzoeksconcept en de methodologie te
verfijnen en tegelijkertijd te garanderen dat het onderzoek van de hoogste kwaliteit is en geen schade
toebrengt aan anderen. Onderdelen:
Reflectie:
Het onderzoeksontwerp moet gerechtvaardigd zijn.
Het onderzoeksontwerp moet een nieuwe studie wettigen.
De kennis binnen de criminologie moet door het onderzoek verbreed worden.
, De potentiële voordelen en schade moeten in kaart gebracht worden, net als de manier hoe de
schade voorkomen kan worden.
Er moet gereflecteerd worden op de machtsverhoudingen tussen de onderzoekers en de
onderzochten.
De onderzoeker moet controleren of hij de benodigde vaardigheden en de juiste attitude heeft
om het onderzoek uit te kunnen voeren.
Inclusieve methoden: er mag geen enkele sociale groep onredelijk van het onderzoek worden
uitgesloten, door de keuze van methoden, onderzoekslocaties of door de procedure van het
rekruteren van participanten.
Privacy en vertrouwelijkheid:
De vragen in de topiclijst moeten open en ondubbelzinnig zijn.
Gevoelige onderwerpen moeten met zorg worden behandeld.
De mechanismen voor het vragen van toegang en toestemming moeten gepast zijn.
Het onderzoeksdesign moet beschrijven hoe de privacy van respondenten en de vertrouwelijkheid
van de verkregen informatie is gewaarborgd.
Als de respondenten worden betaald voor hun tijd en deelname moet er hiervoor een gepast
systeem worden ontwikkeld.
Gezondheids- en veiligheidsrisico’s: de gezondheids- en veiligheidsrisico’s moeten worden
geïnventariseerd en er moet bedacht worden hoe hierop kan worden geanticipeerd.
Informatiepamflet: biedt een korte uitleg over het onderzoek en bevat de contactgegevens van de
onderzoeker.
Informed consent: de geïnformeerde toestemming moet de onderzoeker vragen aan de respondenten en
houdt het volgende in:
De aard en het doel van het onderzoek.
Wat de bronnen van financiering zijn.
Wie het onderzoek uitvoert.
Wat de rol van de deelnemer in het onderzoek inhoudt.
Hoe de resultaten zullen worden verspreid en benut.
Wat er voor implicaties zijn die mogelijk verbonden zijn aan de deelname rond vertrouwelijkheid en
anonimiteit.
De toestemming van een gatekeeper volstaat niet.
Als er jongeren onder de zestien jaar betrokken zijn bij het onderzoek, moet er toestemming van de ouders
worden gegeven.
Informed consent moet in elke fase van het onderzoek opnieuw worden verzekerd.
Vertrouwelijkheid en anonimiteit:
Bij het verwerken van persoonsgegevens: aangifte doen bij het College Bescherming
persoonsgegevens.
Bij het gebruik van bijzondere persoonsgegevens: bijkomende voorwaarden.
Middelen om vertrouwelijkheid en anonimiteit te verzekeren:
Geen enkele data mag informatie bevatten die de respondent zou kunnen identificeren.
De gegevens moeten op een veilige plek worden bewaard.
Hoe het verwezenlijkt wordt, moet in het onderzoeksdesign terugkomen.
Niet-geanonimiseerde gegevens mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk is voor de
doeleinden van het onderzoek en moeten zorgvuldig worden vernietigd.
Als er een groepsinterview wordt uitgevoerd, moet er aan het begin worden stilgestaan bij het feit dat
het interview vertrouwelijk is en dat alle deelnemers dit moeten garanderen.
De naam van de respondent en andere eigenschappen worden veranderd.
Vrijwillige deelname: er moet geen druk staan op het geven van de informed consent.
Het recht zich terug te trekken: de respondent heeft het recht zich terug te trekken uit het onderzoek op
elk gewenst tijdstip, zonder opgaaf van redenen en zonder daarvoor benadeeld te worden.
Voorkomen van schade: de onderzoeker moet storende invloeden zoveel mogelijk minimaliseren.
Het voorkomen van schade voor de onderzoeker zelf:
Risico-inschatting: door het maken van deze inschatting kan het onderzoeksdesign worden aangepast
hierop.
Verkennen van locaties: de kenmerken van de omgeving verkennen en kijken hoe deze ook weer kan
worden verlaten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evaverkoren0. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.