Volledige samenvatting van het vak Methoden van Ruimtelijke Planvorming. Alle toetsstof paragrafen van het boek zijn samengevat met plaatjes. Dit geldt ook voor de Powerpoints.
Samenvatting Boek Ruimtelijke
Ordening en Planologie
Paragrafen: 2.2........6 /10.6
,Distributieplanologisch onderzoek
Voordat in Nederland een nieuwe winkel of een nieuw centrum gevestigd of geopend kan
worden, wordt in het algemeen distributieplanologische onderzoek (DPO) verricht.
In het distributieplanologische onderzoek wordt de aanvraag voor een nieuwe voorziening
beoordeeld op de al dan niet bestaande behoefte daaraan, gezien het al bestaande aanbod.
Zo wordt voorkomen dat een nieuw gevestigde supermarkt niet de klanten van de eerdere
supermarkt ‘steelt’. Om het gebied te bepalen, zijn er kengetallen om aan te geven hoe groot
het verzorgingsgebied is van elke voorziening: de afstand die mensen maximaal willen
overbruggen om van deze voorziening gebruik te maken.
Ook investeerders doen distributieplanologisch onderzoek voordat zij beslissen de
ontwikkeling van bepaalde (winkel)voorzieningen te financieren. Naast het benodigde
draagvlak en bereik nemen zij daarnaast ook passantentellingen en voetgangersroutes mee.
DPO bestaat in het algemeen uit zeven stappen:
1. Een afbakening van het gebied: denk hierbij aan het verzorgingsgebied van de
winkels op de te onderzoeken plaats. Dit kan per sector verschillen. De dagelijkse
boodschappen hebben een kleiner verzorgingsgebied dan bijvoorbeeld
meubelwinkels.
2. Onderzoek naar de vraagzijde: hoeveel mensen wonen er in het gebied en welke
kenmerken hebben zij (leeftijd, inkomen enzovoort)?
3. Onderzoek naar de aanbodzijde in het gebied: hoeveel voorzieningen zijn al
aanwezig in de verschillende categorieën?
4. Een analyse van de huidige situatie: denk aan het op elkaar betrekken van vraag en
aanbod om te kijken of er een tekort dan wel een overschot is in verschillende
branches.
5. Een analyse van plannen voor voorzieningen die al gepland zijn.
6. Prognose van de bevolking en economische ontwikkelingen.
7. Conclusie over de mogelijkheid om nieuwe voorzieningen aan te leggen of juist
bestaande voorzieningen van extra draagvlak te voorzien, zodat zij boven de
drempelwaarde komen door bijvoorbeeld nieuwe woningbouw.
,Demografische analyse
Alvorens een ruimtelijke ingreep te initiëren of goed te keuren, zal een gemeente altijd een
demografische analyse uitvoeren of eisen. Demografie is de studie naar de structuur en de
veranderingen in de bevolking. Voorzieningen, woningbouw en infrastructuur zijn bij de
demografische analyses belangrijk. De gemeente kijkt via leeftijd en andere demografische
gegevens of een verandering wel of niet gedaan moet worden. Ten slotte zal de gemeente
sterk rekening moeten houden met de bevolkingsontwikkeling: de prognose.
Aspecten van de bevolking
Bij een demografische analyse worden verschillende statistische data geanalyseerd. Het
CBS verzamelt en publiceert die voor Nederland en vernieuwt ze elk jaar. Deze gegevens
gaan bijvoorbeeld over leeftijd, sekse, vergrijzing en culturele achtergrond. Ook wordt
gekeken wat mensen verdienen en waar ze hun vrije tijd aan besteden. Ook zo genoemde
big data kunnen een rol spelen: data die verzameld zijn door allerlei digitale systemen, zowel
van overheden als van bedrijven.
Leefstijlen
Wat voor leefstijl mensen hebben, hangt onder meer af van de mate van ambitie, in hoeverre
men hecht aan solidariteit; of men zeer hecht aan privacy of juist aan saamhorigheid. Een
veel gebruikte indeling voor leefstijlen: roze staat dan voor creatieve stedelingen (de hipster
bijvoorbeeld); geel voor gezelligheidszoekers; groen voor risicomijders en blauw voor meer
zakelijk afstandelijke mensen.
De bevolkingsontwikkeling: de prognose
Bevolkingsprognoses zijn in de basis hele simpele berekeningen. De natuurlijke
bevolkingsgroei wordt berekend aan de hand van de huidige bevolkingsaantallen en een
aantal kansberekeningen, zoals de kan dan een vrouw in een bepaalde levenscategorie
kinderen gaat krijgen en de kans dat iemand over een aantal jaar nog leeft.
,Deze kansen worden verdeeld over bevolkingscohorten - leeftijdsgroepen van vijf jaar. Per
cohort wordt berekend hoeveel er naar verwachting in leven blijven. Deze manier van
berekenen wordt de cohort-survival methode genoemd.
Dit blijft moeilijk te schatten, want mensen worden door betere zorg ouder en er komt
immigratie bij kijken. De babyboom heeft bijvoorbeeld ook voor een grote bevolkingsexplosie
gezorgd. Bij migratiestromen is het moeilijk te berekenen wat er gebeurt, want oorlogen zijn
ook onverwachts.
,Kenmerken en ontwikkelingen van gebieden die zorgen dat een gebied aantrekkelijk (pull) of
juist onaantrekkelijk wordt (push) als vestigingsplaats worden in de demografie aangeduid
als push- en pullfactoren.
, SWOT-analyse
Voordat men een visie maakt op het gebied doet men onderzoek. De SWOT-analyse is een
handig hulpmiddel om van het verkennende gebiedsonderzoek te komen tot doelstellingen
en daarmee ook tot een visie op de toekomstige ontwikkeling van een gebied. SWOT staat
voor Strenghts, Weaknesses, Opportunities en Threats.
De SWOT-analyse beantwoordt deze vraag in de ruimtelijke ordening: hoe zorgen we ervoor
dat een gebied (een stad, een regio of een land) aantrekkelijk wordt of blijft in de toekomst?
Hoe kunnen sterke kanten benut worden om kansen te grijpen en bedreigingen te
verzachten? Welke zwakke kanten moeten verbeterd worden?
De SWOT vormt een kwadrant. Het heeft een positieve en negatieve kant. Daarnaast kent
het kwadrant een externe en een interne kant. Het verschil is de mate van invloed die de
gemeente heeft op het kenmerk. Bij de interne kant kan een gemeente bijvoorbeeld wel
veranderingen aanbrengen. Externe kanten zijn bijvoorbeeld de klimaatverandering.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HugoBR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
