2 Het leesproces
2.1 Lezen als informatieverwerking
Lezen is een ingewikkeld proces omdat de lezer allerlei lijntjes moet omzetten in woorden en zinnen
en daar vervolgens betekenis aan moet toekennen.
2.1.1 Informatieniveaus
We onderscheiden verschillende niveaus voor informatieverwerking:
Visueel niveau
- Gaat om speciale kenmerken van letters en woorden, bijv.:
o Lettervormen
o Frequentie van de letters
o Combinatie van letters
- In methoden voor aanvankelijk lezen gebruikt men meestal een zogenoemde schreefloze
letter: een letter zonder dwarsstreepjes.
- In de beginfase van het leren lezen maken kinderen het meest gebruik van informatie uit de
afzonderlijke letters. Kinderen met iets meer leeservaring gaan meer af op clusters van
letters.
- Bij het aanvankelijk lezen maken kinderen vooral gebruik van het visuele niveau.
Morfologisch niveau
- De manier waarop een woord is opgebouwd, bijv.:
o Voorvoegsels
o Achtervoegsels
o Woordjes in een ander woord, bijv. ‘trouw’ in ‘vertrouwelijk’
Semantisch niveau
- De betekenis van het woord.
- Soms kun je niet alleen afgaan op de visuele informatie en moet je ook de betekenis erbij
betrekken
- Bijv. ‘geef hem een schop’
Syntactisch niveau
- Gaat om de relatie tussen woorden woordgroepen en zinnen. (verbanden leggen)
- De volgorde van een zin is soms bepalend voor de betekenis.
- Ook is er soms sprake van verwijswoorden.
2.1.2 Modellen over lezen
Er zijn verschillende modellen voor het verloop van het leesproces:
Bottom-upmodel
- Volgens dit model begint een lezer met het waarnemen op het visuele niveau.
- Eerst herkent hij de letters, daarna de opbouw van woorden en woordgroepen, en als laatste
stap wordt er betekenis aan de zin toegekend.
- Hoe meer ervaring iemand heeft, hoe sneller de verschillende stappen verlopen.
- In werkelijkheid verloopt het leesproces iets anders dan dit model aangeeft. We zijn namelijk
heel goed in staat om een tekst te lezen waaruit woorden en letters zijn weggelaten. Dat
komt omdat we gebruik maken van de context.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RCE. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.