Hoofdstuk 1: Taalonderwijs op de basisschool
1.1 De inhoud van het taalonderwijs
In de kerndoelen voor het basisonderwijs worden drie leerlijnen onderscheiden: mondeling
onderwijs, schriftelijk onderwijs en taalbeschouwing. De referentieniveaus zijn: mondelinge
taalvaardigheid, lezen, schrijven en begrippenlijst en taalverzorging. In de praktijk worden binnen
deze leerlijnen meer onderdelen of domeinen gehanteerd. We kennen de volgende domeinen:
• aanvankelijk lezen (letters leren en eenvoudige woorden hardop lezen, groep 3)
• technisch lezen (vlot kunnen voorlezen)
• begrijpend lezen (snappen van tekst)
• belevend lezen (emotionele betrokkenheid)
• spelling (correct schrijven en spellingsregels)
• stellen (gedachten, ervaringen en waarnemingen weergeven in vorm van tekst)
• spreken en luisteren (spreek- en luisterstrategieën)
• taalbeschouwing (reflecteren op taalvorm, manier waarop iets verwoord is, grammatica)
• woordenschat (aanleren van betekenis van nieuwe woorden)
Aanvankelijk lezen en spelling zijn vaardigheden die je heel gestructureerd moet aanleren en dat kan
het beste met behulp van een methode. De andere domeinen kunnen ook zonder methode worden
aangeboden en kunnen goed met elkaar geïntegreerd worden.
Het opsplitsen in domeinen leidt tot versnippering in het taalonderwijs: kinderen leggen geen
verbanden tussen de verschillende domeinen. Voor het ontwerpen van taalonderwijs is het wel
zinvol om een indeling in domeinen te hanteren.
Goed taalonderwijs betekent niet alleen dat je aandacht besteedt aan de verschillende domeinen,
maar ook dat je kinderen strategieën aanleert, werkwijzen bijbrengt en bepaalde aanpakken
verduidelijkt.
1.3.2 Visies op taalonderwijs
Er zijn zeven belangrijke visies op taalonderwijs te onderscheiden:
1. Traditioneel taalonderwijs
Kenmerken van traditioneel taalonderwijs zijn: De domeinen worden gesplitst aangeboden, Er
wordt veel aandacht besteed aan deelvaardigheden, Er wordt grotendeels met geïsoleerde
oefensituaties gewerkt, Er worden veel schriftelijke verwerkingsvormen gehanteerd.
Traditioneel taalonderwijs wordt vrijwel altijd aan de hand van een methode gegeven: een
taalmethode, een spellingmethode en een leesmethode. Een taalmethode die de leerstof heeft
opgesplitst in verschillende domeinen noemen we ook wel een synthetische taalmethode.
2. Thematisch onderwijs
Kenmerken van thematisch taalonderwijs zijn: De domeinen worden geïntegreerd aangeboden, Er
wordt geen aandacht besteed aan deelvaardigheden, Er wordt met functionele taalactiviteiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkebuiting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.