Let’s talk about
sex
1-7-2020
Seksualiteit en intimiteit
Plan van Aanpak
Module: De ondernemende professional
(S18)
Projectmanager:
Organisatie:
Opdrachtgevers:
Studentnummer:
Klasnummer:
E-mailadres:
School: Saxion Hogeschool, Deventer
Leerjaar: 2019/2020
Docent:
,Inhoud
Plan van aanpak......................................................................................................................................2
Inleiding:.................................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1: opstarten onderzoek.........................................................................................................2
Aanleiding:..........................................................................................................................................2
Intakegesprek opdrachtgever:............................................................................................................3
In gesprek met de deskundige Riet Daniel, seksuoloog en gezondheidszorgpsycholoog:..................4
Werken volgens Visie:........................................................................................................................5
Conclusie naar aanleiding van Swot analyse (bijlage 1):.....................................................................6
Projectnaam:......................................................................................................................................6
Vraagstuk:...........................................................................................................................................6
Eerdere resultaten:.............................................................................................................................6
Wie is de initiatiefnemer:...................................................................................................................6
Projectvoorstel/projectopdracht:.......................................................................................................7
Stakeholdersanalyse:..........................................................................................................................7
Hoofdstuk 2: projectresultaat.................................................................................................................9
Programma van eisen:......................................................................................................................10
Hoofdstuk 3: Projectactiviteiten...........................................................................................................11
Hoofdstuk 4: Tussenresultaten.............................................................................................................12
Hoofdstuk 5: kwaliteit..........................................................................................................................13
Hoofdstuk 6: Projectorganisatie...........................................................................................................14
Communicatieplan:..........................................................................................................................14
Hoofdstuk 7: Planning..........................................................................................................................16
Hoofdstuk 8: Projectgrenzen................................................................................................................16
Randvoorwaarden:...........................................................................................................................16
Hoofdstuk 9: Kosten en baten..............................................................................................................17
Hoofdstuk 10 risicoanalyse:..................................................................................................................18
Hoofdstuk 11: prognose.......................................................................................................................18
Hoofdstuk 12: reflectie.........................................................................................................................19
Literatuurlijst:.......................................................................................................................................20
Bijlage I: Swot analyse..........................................................................................................................20
Bijlage II: Organogram organisatiestructuur.........................................................................................22
Bijlage III: analyse van leercompetenties’.............................................................................................22
Bijlage IV: ijsbergmodel........................................................................................................................26
..............................................................................................................................................................26
1
,Bijlage V: PowerPoint presentatie........................................................................................................28
Plan van aanpak
Inleiding:
Dit verslag is tot stand gekomen als opdracht voor de module ‘de ondernemende professional’ en is
uitgewerkt binnen A. A. is een zorgorganisatie waar zorg op maat aan verschillende (specifieke)
doelgroepen wordt geleverd; denk hierbij aan de ziekte van Huntington, het syndroom van Korsakov
en chronische psychiatrische verpleeghuiszorg. Deze module, met als opdracht op zoek te gaan naar
een nog niet bestaand project waarin ik als projectleider zal fungeren, zal uitgevoerd worden binnen
Marken Haven. Marken Haven is een locatie waar ongeveer 90 cliënten, op vier afdelingen verblijven
die psychische verpleeghuiszorg ontvangen. De uitwerking van dit project zal bestaan uit het
schrijven van een Plan van Aanpak en wordt afgesloten met een presentatie. Er is gekozen voor het
onderwerp ‘seksualiteit en intimiteit’ (vanaf nu aangeduid als S&I) omdat dit gezien wordt als een
basis levensbehoefte, waar weinig aandacht voor is, maar wat wel een belangrijk onderdeel van het
leven en gedrag kan zijn. Zeker als de cliënt een stukje vrijheidsberoving ervaart wanneer hij
‘opgesloten’ wordt in een verpleeghuis.
Hoofdstuk 1: opstarten onderzoek
Volgens Grit (2016) gaat het opstarten van een onderzoek volgens een georganiseerde wijze, naar
aanleiding van een probleem of wens. Dit hoofdstuk gaat over het oriënteren op het project, waarin
wordt onderzocht of het project haalbaar en wenselijk is. De vraag die gesteld is: ‘heeft het
onderwerp aandacht voor S&I voldoende draagvlak om dit als project uit te werken?’
Aanleiding:
A. heeft in 2016 de Topcare Innovatieprijs gewonnen voor het idee om meer aandacht te hebben
voor de behoefte aan en beleving van S&I van cliënten die lijden aan de ziekte van Huntington. De
jury zei hierover: “Het idee getuigt van moed en richt zich op een belangwekkend thema, dat veelal
abstracte discussies oplevert.” Uit deze opmerking blijkt de relevantie van het onderwerp en geeft
aan dat er behoorlijk terrein te behalen valt op alle fronten van zorg.
Vanuit de Topcareprijs is in 2019 het idee gekomen om een werkgroep S&I op te starten, om zo meer
aandacht voor S&I bij alle doelgroepen van A. te hebben. Tijdens overleggen wordt er aandacht
geschonken aan welke vorm van intimiteit past bij welke doelgroep, maar ook: hoe gaan de
zorgmedewerkers met S&I om.
Tijdens de interviews kwam al snel naar voren dat het onderwerp S&I en de daarbij behorende
achtergronden, grenzen en mogelijkheden een vaag onderwerp is, waar veel verschillende meningen
en inzichten over zijn. Zo gaf de afdelingsarts tijdens een interview aan dat het onderwerp aandacht
verdient om zo een completer beeld te krijgen van de bewoner, deze gedachte werd gedeeld door
meerdere geïnterviewden. Een geïnterviewde verpleegkundige (47) vertelde dat er naar haar mening
verschillende redenen zijn waardoor zorgmedewerkers het gesprek uit de weg gaan, zo kunnen
leeftijd, achtergrond en geloof ervoor zorgen dat het onderwerp onbesproken blijft. Daarnaast
vertelde zij dat S&I vroeger een onderdeel van de opleiding was, maar nu niet meer. S&I zou als
module terug moeten komen in de zorg-gerelateerde opleidingen, zodat leerlingen vooraf al met
deze ethische kwesties in aanraking komen. Een andere oplossing die zij aandroeg was om een
themadag voor de hele afdeling te organiseren. Tijdens deze dag kan er op een ontspannen manier
over casussen, mogelijke handvatten en je eigen gevoel bij dit onderwerp gesproken kunnen worden.
2
, Samenvattend uit de andere interviews die uit afgenomen zijn viel het de geïnterviewden op dat er
vaak niet gekeken wordt naar de interesses van de cliënt, maar eerder naar eigen achtergronden.
Wat vindt de zorgmedewerker normaal. De bewoner vindt het vaak moeilijk om over het onderwerp
te beginnen en heeft de zorgmedewerker nodig om het gesprek op gang te helpen. Er rust een taboe
en een angst op de bespreekbaarheid van S&I.
Er loopt een soortgelijk project op de afdeling Korsakov. Echter is deze nog niet uitgewerkt voor de
specifieke doelgroep CPV. Hierdoor kan een samenwerkingsverband ontstaan, waarbij informatie
uitgewisseld kan worden. Volgens Grit (2016) kunnen deze kansen aanleiding zijn om het project te
starten. Hieronder wordt doormiddel van twee wetenschappelijke artikelen de noodzaak van het
onderwerp belicht, waaruit blijkt dat S&I niet uit de hedendaagse zorg kan ontbreken:
Communicatie over S&I:
In een wetenschappelijk tijdschriftartikel, gepubliceerd in ‘Verpleegkunde in praktijk en wetenschap’
verteld Roelofs (2019) dat er uit kwalitatief onderzoek naar voren kwam dat liefde, intimiteit en
seksualiteit helemaal verbonden zijn met de levens- en liefdesgeschiedenis van mensen.
In verpleeghuizen zorgt dat voor veel belemmering op praktisch, emotioneel en communicatief vlak.
De attitude van zorgpersoneel ten aanzien van S&I is nogal verschillend, waardoor er weinig
aandacht voor is. Ook Muller-Schoof (2016) schrijft dat uit literatuuronderzoek blijkt dat het
onderwerp seksualiteit een groot taboe is om over het praten. Zij beschrijft dat de mening van
zorgpersoneel is dat ouderen niet aan seks zouden doen en daar al helemaal niet over willen praten.
Uit beide onderzoeken blijkt dat het onderwerp zó ongelofelijk nauw verbonden is met de
lichamelijke en emotionele gemoedstoestand. Het is ondenkbaar dat er nog zo weinig aandacht voor
S&I is en dat het onderwerp niet behoord tot het gestandaardiseerde persoonlijke zorgaanbod.
Intakegesprek opdrachtgever:
Er is een intakegesprek met de opdrachtgever georganiseerd om vooraf de doelstellingen vast te
stellen. Aan de hand van de Business Case zijn er de volgende antwoorden gegeven:
Aanleiding project: er is op dit moment weinig aandacht voor de behoefte aan S&I binnen de
verpleeghuiszorg, behalve wanneer we geconfronteerd worden met ongewenst of onaangepast
seksueel gedrag. Terwijl dit een basisbehoefte is.
Waarom dit project en het gewenste resultaat: positieve aandacht voor S&I tot stand brengen
binnen de alledaagse zorg. Het gewenste resultaat is dat medewerkers zich bewust zijn dat
seksualiteit en intimiteit onderdeel is van het leven en dat aandacht voor seksualiteit en intimiteit
dus ook een onderdeel is van de zorg die we leveren. Het doel is dat S&I een standaard onderwerp is
van gesprek.
Welke kansen of bedreigingen worden opgeheven: door S&I een standaard onderwerp van gesprek
te maken, is de kans groter dan ongewenst gedrag op dit gebied kan worden voorkomen, doordat
medewerkers vanaf het begin behoeften in ‘goede banen’ kunnen leiden.
Zakelijke motivatie: het verminderen van incidenten op het gebied van S&I en het feit dat er vanuit
de overheid, de branche en verschillende organisaties steeds meer roep komt om aandacht voor dit
onderwerp en we dus niet achter kunnen blijven?
Bijdrage doelstelling van de organisatie: de visie van A. is “wij geven ruimte”. Ruimte om zoveel
mogelijk te kunnen zijn wie je bent, hier hoort S&I uiteraard helemaal bij. Dus door aandacht te
3
