Samenvatting Biologie H12 Afweer
12.1 Planten en afweer
Stekels zijn voor struiken een mechanische afweer voor grote herbivoren.
Andere planten maken stoffen die hun beschermen, een vorm van chemische afweer.
- De brandnetel: 1. mierenzuur maakt wondjes in de huid
2. histamine verwijdt bloedvaten
3. acetylcholine prikkelt zenuwen
- De reuzenberenklauw: furocoumarine (komt vrij bij contact met de haren op de stengels of
het beschadigen van de stengels/bladeren) maakt huid erg gevoelig voor uv-straling
- De venijnboom: taxine is heel giftig
Ook scheiden planten stoffen af om de andere bladeren te beschermen
Plantencellen herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de
celmembranen. Ze sluiten hun huidmondjes, maken waterstofperoxide (zorgt voor meer
bescherming) en is een cel beschadigd dan ontstaat er NO. NO is dodelijk voor
ziekteverwekkers en de cel zelf, daarom maakt de cel gelijk een stof aan die de NO
onschadelijk maakt voor zich zelf.
12.2 Bescherming
Bacteriën zijn eencelligen zonder celkern met een cirkelvorming DNA in het grondplasma.
Goede bacteriën zitten bijvoorbeeld op je huid en in je darmen. Slechte bacteriën leven vaak
van organische stoffen die ze uit hun omgeving opnemen. Daarvan maken ze producten die
soms tot een heftige reactie bij mensen kan leiden.
- Cholerabacterie eiwit choleratoxine darm gaat water uitscheiden diaree
- Blauwalgen microcystines (kleine peptidemoleculen) tast de lever aan
anatoxine-a tast zenuwen aan, stopt ademhaling
Malaria ontstaat doordat parasieten in het lichaam komen bij een prik van een malariamug.
De parasieten ontwikkelen zich in de lever en besmetten rode bloedcellen, dan komen ze na
een paar dagen uit de rode bloedcellen en hierbij komen gifstoffen vrij. Gebeurt dit bij veel
bloedcellen tegelijk, dan krijgt de patiënt een malaria koortsaanval.
Dekweefsels vormen een fysische barrière voor ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen. Ze
schermen het inwendige milieu af van het uitwendige milieu. De buitenste laag is de
hoornlaag, deze bestaat uit dode, verdroogde cellen. Deze cellen kunnen afslijten. Maar door
de delende cellen van de kiemlaag wordt dit herstelt.
Bruine kleur huid is een beschermingsreactie door extra productie van het pigment door
melanocyten in de kiemlaag. Het beschermt het DNA en het voorkomt huidkanker.
Je binnenzijde van je darm en longen zijn beide bedekt met slijmvlies. Dit beschermt je tegen
bacteriën. Bij je longen werkt het als kleeflaag waar ze aan plakken en in je darmen scheiden
slijmbekercellen slijm af dat bacteriedodende stoffen bevat. Door trilharen wordt het slijm uit
de luchtwegen via je keelholte naar je maag gestuurd, door de lage pH zullen de bacteriën het
niet overleven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessab56. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.