Proloog
Het boek gaat over wat veel onderwijzers weten, maar waar ze in toenemende mate van
worden weerhouden over te spreken: dat onderwijs altijd risico’s met zich meebrengt. Het
risico in onderwijs bestaat omdat het onderwijs niet gaat om het vullen van een emmer,
maar om het aansteken van een vuur.
‘als we alle risico uit onderwijs verbannen, bestaat er een grote kans dat we het
onderwijs zelf elimineren’.
Het gaat in onderwijs en opvoeding uiteindelijk om de omvorming van wat gewenst wordt
naar wat wenselijk is. Een omvorming die nooit alleen vanuit het perspectief van het
individu en diens wensen kan worden bezien, maar altijd een bekommernis met de ander
en het ander vereist.
Dit boek benadert onderwijs vanuit het perspectief van zwakte. Het probeert je te laten
inzien hoe, wanneer, met welke oogmerk en onder welke omstandigheden de zwakke
kracht van onderwijs, de erkenning dat onderwijs geen mechanisme is en ook geen
mechanisme zou moeten worden, ertoe doet. Een poging om enerzijds te laten zien dat
onderwijs alleen kan slagen door middel van zwakke verbindingen van communicatie en
interpretatie, van interruptie en respons, en anderzijds zichtbaar te maken dat deze
zwakke kracht er echt toe doet als onze inspanningen in het onderwijs voortkomen uit een
zorg voor degenen die onderwezen worden en de intentie om hen subject van hun eigen
handelen te laten zijn.
Hoofdstuk 1: Scheppen
Je kunt het onderwijs zien als een vorm van scheppen: een daad waarbij iets in de wereld
wordt gebracht wat nog niet eerder bestond. Biesta is geïnteresseerd in de vraag hoe
onderwijs bijdraagt aan de schepping van menselijke subjectiviteit.
De vraag die hij in dit hoofdstuk opwerpt is of het mogelijk is om op een andere manier
over scheppen te denken, dus niet in de krachtige metafysische termen – in termen van en
oorzaken en gevolgen – maar in zwakke essentiële termen – in termen van ontmoetingen en
gebeurtenissen.
Het prachtige risico van scheppen
Er zijn twee formuleringen over het proces van het eerste scheppingsverhaal. Het verschil
hiertussen is – een klein verschil dat absoluut cruciaal is – dat in de tweede vertaling ‘de
dingen al waren begonnen’ toen God begon te scheppen. Deze vertaling is heel anders dan
de hellenistische; er is niet geprobeerd om God af te beelden als het ultieme begin.
Het tweede scheppingsverhaal is dat van Adam en Eva. Er zijn hier twee punten van belang
– punten die ook relevant zijn voor de discussie over onderwijs die hierna volgt. Het eerste
punt dat Caputo maakt is dat schepping, ‘net als voorplanting een risicovolle
aangelegenheid is, waarbij men voorbereid moet zijn op lawaai, meningsverschillen,
verzet en algehele verstoring van vrede als men van plan is om aan een van de twee te
beginnen. De twee verschillende scheppingsverhalen verschillen niet alleen in hun
verschrijving, maar ook in de houding die wordt aangenomen in relatie tot het scheppen.
Caputo: ‘Elohim is cool, Jahweh is een zenuwpees’.
De tweede observatie is dat Caputo laat zien dat Elohim volwassen wezens zoals hijzelf
schept. Jaweh wil ‘eeuwige kinderen’ voortbrengen. Daarom is is zijn schepping geen
paradijs, maar eerder een mijnenveld waarin zijn schepsels onvermijdelijk zullen falen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lbreukers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.