H2 het leesproces
2.1.1 lezen als informatieverwerking:
Er worden 4 niveaus van elkaar onderscheiden als het gaat om informatieverwerking;
- Visueel niveau: het gaat om speciale kenmerken van letters en woorden. Denk aan
bijzonderheden in lettervormen, frequentie van letters en verschil in lettertype. Niet alleen
losse letters maar ook combinaties van letters geven informatie.
Beginfase-> afzonderlijke letters
Meer leeservaring -> clusters van letters
Aanvankelijk lezen-> visuele niveau
Voortgezet technisch lezen -> ook andere niveaus
Logografisch schriftsysteem; een tekentje voor een woord
Alfabetisch schriftsysteem; een tekentje (letter) voor een klank
Fonemen; de klanken
Grafemen; de tekens
Als de koppeling tussen de foneem en grafeem eenduidig is noem je dit klankzuiver.
- Morfologisch niveau; het gaat om de manier hoe een woord is opgebouwd. Gebonden en
ongebonden morfemen!
- Semantisch niveau; je moet ook de betekenis van de woorden gebruiken om tot een
interpretatie te komen.
- Syntactisch niveau; het gaat om relaties tussen woorden, woordgroepen en zinnen. De
volgorde van woorden in een zin kunnen bepalend zijn voor de betekenis.
2.1.2 modellen over lezen:
- Bottom -upmodel: de lezer begint met het herkennen van letters, daarna de woorden en
woordgroepen en als laatste stap wordt er betekenis toegekend aan de zin. Lezen van zinnen
gaat vaak makkelijker dan losse woorden omdat we dan context kunnen gebruiken.
- Top-downmodel: de waarneming van afzonderlijke letters en woorden wordt sterk beïnvloed
door de verwachtingen/voorspellingen van de lezer, op grond van kennis van de taal en de
werkelijkheid.
- Interactiemodel; combinatie van de bovenstaande modellen. Afwisseling van voorspellend
lezen en woord voor woord lezen.
- Fonologisch coherentiemodel; uitwisseling van informatie tussen:
1. Foneemknopen
2. Letterknopen
3. Semantische knopen (betekenis)
Er is voortdurend een wisselwerking tussen deze 3 onderdelen.
2.2 leesstrategieën
2.2.1 de elementaire leeshandeling
1. Het van links naar rechts koppelen van fonemen en grafemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yentlschouwink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.