De doorsnee respondent beantwoordt vragen naar slachtofferervaringen
meer naar waarheid dan vragen over eigen daderschap (misschien met
uitzondering van vragen naar seksueel of huiselijk geweld). Voor het
slachtofferschap van criminaliteit hoeft men zich immers in het algemeen
niet te schamen. Het is daarom aannemelijk dat slachtofferstudies
vergeleken met zelfrapportagestudies betrouwbaarder uitkomsten
opleveren over de omvang van het aantal gepleegde delicten. Een ander
pluspunt is dat men informatie kan verzamelen over kenmerken van
slachtoffers en over hun aangiftebereidheid en hun mate van
tevredenheid met de afhandeling door de politie. Een nadeel is dat men
geen informatie kan verkrijgen over delicten waarbij geen individueel
slachtoffer bestaat, zoals milieuvervuiling of drugshandel, of over delicten
waarbij individuen zich niet bewust zijn van hun slachtofferschap,
bijvoorbeeld wanneer zij niet beseffen te zijn opgelicht of niet bemerken
dat hun computer besmet is door malware. Een tweede nadeel is dat
slachtoffers slechts zelden in staat zijn informatie te verschaffen over
degene die het delict heeft gepleegd.
HOOFDSTUK 3
3.1 INLEIDING
De strafrechtspleging is in handen van verschillende min of meer
zelfstandige organen, die samen worden aangeduid als het
‘strafrechtelijke systeem’ of de ‘strafrechtelijke keten’. Onder het
strafrechtelijke systeem verstaan wij het geheel van organisaties en
personen dat bepaalt welke gedragingen strafbaar zijn en zorg draagt
voor de opsporing van overtreders, hun vervolging en berechting, en voor
de tenuitvoerlegging van de aan hen opgelegde straffen. De belangrijkste
onderdelen van dit systeem zijn:
1. De strafwetgever: zowel de centrale overheid als de lagere
overheden;
2. De politie en andere instanties met opsporingsbevoegdheid;
3. Het Openbaar Ministerie: de officieren van justitie;
4. De zittende magistratuur: de rechters, bijgestaan door de griffie;
5. Het gevangeniswezen en de forensisch-psychiatrische zorg (tbs-
klinieken);
6. De reclassering, kinderbescherming en de forensische psychiatrie.
Kenmerkend voor het strafrechtelijke systeem is een grote mate van
complexiteit en de afwezigheid van eenvoudige gezagsrelaties. De politie
heeft bijvoorbeeld verschillende bazen. De burgermeesters hebben het
gezag over de politie met betrekking tot de openbare ordehandhaving en
de hulpverlening. De hoofdofficier van justitie heeft het gezag over de
30
, politie waar het gaat om de strafrechtelijke handhaving van de
rechtsorde en de criminaliteitsbestrijding. Ook zijn delen van de
reclassering, de kinderbescherming en slachtoffer in handen van
semipublieke organisaties die, hoewel grotendeels gefinancierd door de
overheid, een zekere mate van onafhankelijkheid bezitten. Dit is dus een
erg complex en verwarrend systeem, dat los van elkaar functioneert. De
instanties die samen het strafrechtelijke systeem uitmaken, bezitten dus
een grote mate van autonomie ten opzichte van elkaar. De noodzaak van
beleidsvorming en coördinatie met behulp van actuele kwantitatieve
beleidsinformatie laat zich daardoor des te sterker voelen. Ten gevolge
van de snel voortschrijdende automatisering van veel activiteiten zijn de
mogelijkheden voor monitoring en sturing met betrekking tot de
strafrechtspleging toegenomen.
Prestatiematen zijn beoordelingen van de prestaties van de
verschillende organen die worden gehanteerd aan de hand van
statistische beleidsinformatie. Prestatiematen ontlenen in het algemeen
hun betekenis aan vergelijkingen met prestaties in het verleden en/of met
die van vergelijkbare organisaties in binnen- of buitenland
(benchmarking). Van het strafrechtelijke systeem wordt verwacht dat
de uitvoering van zijn taken wetenschappelijk bewezen effectief is. Bij de
prestaties van het strafrechtelijke systeem gaat het niet alleen om het
halen van kwantitatieve doelstellingen zoals het terugdringen van
criminaliteit, maar bijvoorbeeld ook om de rechtstatelijke kwaliteit van
het geleverde werk.
3.2 ORGANISATIE EN PRESTATIES VAN POLITIE EN JUSTITIE
3.2.1. DE POLITIE
Volgens artikel 3 van de politiewet heeft de politie de volgende taken:
Zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde.
o De handhaving van de openbare orde.
Toezicht op straat in wijken en buurten.
Ordehandhaving bij grootschalige evenementen, zoals
demonstraties en voetbalwedstrijden. Hier kan ook de
Mobiele Eenheid worden ingezet.
o Strafrechtelijke rechtshandhaving.
De opsporing van strafbare feiten. Hierbij worden
wettelijke dwangmiddelen (aanhouding, doorzoeking)
en bijzondere opsporingsbevoegdheden (telefoontaps,
observaties) gebruikt.
Het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven.
31
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LM257. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.