Samenvatting hoofdstuk 1: Methodologie: kennis
door veranderen, de empirische benadering in de
pedagogiek
1.1, inleiding
Er is discussie over welke vorm van kinderopvang het beste is. Bij een verticale indeling bestaat
de groep uit ongeveer 12 kinderen tussen de 0-4 jaar. De gehele voorschoolse periode worden
deze kinderen door dezelfde leidsters begeleid. Voorstanders zeggen dat dit goed is voor
kinderen omdat hun taalvaardigheden verbeteren door de oudere kinderen en er geen sprake
van breuk is tussen het kind en de leidsters omdat ze altijd bij hen blijven, wat ook fijn is voor de
ouders. Een horizontale indeling houdt in dat kinderen van 0-4 jaar in verschillende
leeftijdscategorieën worden verdeeld, bijvoorbeeld 0-12 maanden, 12-18 maanden enz. Dit
betekent wel dat kinderen van groep naar groep gaan, constant nieuwe vrienden moeten maken
en moeten wennen aan nieuwe leidsters. Voorstanders zeggen dat een aparte babygroep zorgt
voor regelmaat en hygiëne, de leidsters zijn beter gespecialiseerd, kinderen kunnen in hun eigen
leeftijdscategorie vrienden maken en ouders kunnen hun ervaringen over kinderen in dezelfde
leeftijdscategorie delen.
Binnen de pedagogiek is een criterium het welbevinden van een kind (onderzoeken door
vragenlijsten, observatie en speekselonderzoek naar stresshormonen). Welke indeling het beste
voor het welbevinden is, wordt getest door een experiment waarbij twee groepen kinderen
willekeurig (aselect of at random) voor 4 jaar in een verticale of horizontale groep worden
geplaatst. Na 4 jaar wordt door middel van eerder genoemde methodes onderzocht welke
kinderen het beste welbevinden hebben.
Empirisch-analytisch onderzoek doen is onderzoek doen door op systematische wijze
pedagogische handelingen, methoden, ingrepen, therapieën en dergelijke te proberen en te
kijken wat het beste resultaat heeft. Deze manier zorgt ervoor dat een hypothese altijd in de
praktijk moet worden getest. Achter een tafel over de praktijk filosoferen is tegenwoordig minder
gebruikelijk.
Gegevens kunnen kwantitatief (cijfermatig) zijn door bijvoorbeeld vragenlijsten, maar ze kunnen
ook kwalitatief (meningen etc.) zijn. Echter wordt in empirisch-analytisch onderzoek systematiek
en navolgbaarheid nagestreefd.
1.2, historische achtergronden
Er is discussie over de grens tussen psychologie en pedagogiek, omdat psychologie zich richt op
de ontwikkeling in alle levensfasen, dus ook de vroege. Het maakt echter niet uit of pedagogiek
wel of niet een zelfstandige discipline is, omdat veel vanuit allerlei disciplines kan worden
onderzocht, in dit geval bijvoorbeeld medische, historische, antropologische en psychologische.
Pedagogiek helpt bij het vinden van middelen die de opvoeding en het onderwijs ondersteunen.
1.3, empirisch onderzoek
Psychologie houdt zich bezig met een beschrijving en verklaring geven van de ontwikkeling.