Hierbij een samenvatting waarmee ik zelf een 8,4 heb gehaald voor het vak sociologie, hoofdstukken 1 tm 8 uit het boek van Harmjan en Samir. Dit is een combinatie van de colleges en het boek. Ook heb ik een begrippenlijst toegevoegd, met alle belangrijke begrippen die je nodig hebt voor je tentamen...
Sociologie = het systematisch onderzoek naar de menselijke samenleving
Sociologisch perspectief/visie = laat zien hoeveel invloed de samenleving op het
leven van individuen heeft
Mens is een kuddedier (sociaal wezen)
Problemen van mensen ontstaan in sociaal verband/interactie met anderen (vb:
eenzaamheid, criminaliteit, echtscheiding)
Wisselwerking individu – sociale context
Durkheim heeft het over sociale integratie bij zelfdoding. Zelfmoord is een individuele
keuze, maar de omgeving bepaalt of iemand daartoe in staat is Mensen met
sterke sociale banden plegen minder snel zelfmoord dan meer individualistische
mensen
Er bestaan twee verschijnselen waarbij mensen de wereld vanuit het sociologisch
perspectief zien:
Een bestaan in de marges van de samenleving
Het doormaken van een sociale crisis
Waarom is het hanteren van het sociologisch perspectief zinvol?
1. Sociologie en overheidsbeleid
- Sociologen dragen met hun kennis bij tot het ontwikkelen van het beleid van
overheden, de wetten en de regels die reguleren hoe mensen in een bepaalde
gemeenschap leven en werken (vb: het verminderen van ongelijkheid tussen
mannen en vrouwen)
2. Sociologie en persoonlijke groei
- Aan de hand van het sociologisch perspectief kunnen we nagaan wat er wel
en niet klopt aan het “alledaagse” denken
- Het sociologisch perspectief geeft ons een beter inzicht in de mogelijkheden
en de hindernissen die we in het dagelijks leven tegenkomen
- Het sociologisch perspectief geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te
spelen in de samenleving waarvan we deel uitmaken
- De sociologie helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door
diversiteit
3. De voordelen van sociologie voor de arbeidsmarkt: in veel beroepen kun je je
voordeel doen met sociologie (vb: een diëtist kan mensen beter behandelen
wanneer hi/zij zich realiseert dat ongezonde eetgewoontes voor een belangrijk
deel cultureel bepaald zijn)
Comte (1838) stelde dat er 3 ontwikkelingsfasen voorafgingen aan het ontstaan van
sociologie:
1. De theologische fase: de samenleving brengt Gods wil tot uitdrukking
2. De metafysische fase: de samenleving werd als een natuurlijk verschijnsel
beschouwd
3. De wetenschappelijke fase: de wetenschappelijke benadering wordt nu ook
gebruikt voor het bestuderen van de samenleving
,Mondiaal of globaal perspectief = het bestuderen van de wereld in zijn geheel en de
plaats die onze samenleving daarin inneemt
Je omgeving is bepalend voor wie je bent, de keuzes die je maakt en de kansen die
je krijgt. De samenleving waar men deel van uitmaakt beïnvloedt zijn denken, voelen
en handelen
Als de samenleving verandert, vraagt dat aanpassing van het individu
Jezelf veranderen levert een bijdrage aan de maatschappelijke ontwikkeling
De wereld kun je op economisch niveau in 3 categorieën onderverdelen:
- Hoge inkomenslanden
- Middeninkomenslanden (grote sociale ongelijkheid)
- Lage inkomenslanden
Sociologische verbeeldingskracht
= Het vermogen om brede maatschappelijke ontwikkelingen in verband te brengen
met de individuele ervarings- en belevingswereld – W. Mills
Het sociologisch perspectief wordt sneller ervaren als men in een marginale
positie zit (vb: hetero man)
Externaliseren = probleem ontstaat door toedoen van buitenaf (sociale
omgeving)
Depolitiseren = eigen schuld dikke bult
Private troubles en public issues: Iets kan een persoonlijk probleem zijn, maar
tegelijkertijd ook een maatschappelijke kwestie
Sociale verbeeldingskracht zorgt voor een andere kijk op de wereld
Wat klopt wel/niet in het alledaagse denken
Betere kijk op mogelijkheden
Inzicht in eigen rol
Helpt bij hedendaagse wereld van diversiteit
Sociale werkelijkheid
= de werkelijkheid als resultaat van menselijk (sociaal) handelen
Verandert voortdurend
Sociologie in kader van overheidsbeleid (vb: emancipatie)
Modernisering = een sociaal veranderingsproces welke ingezet was door de
industriële revolutie. Kenmerken:
1. Verdwijnen kleine traditionele gemeenschappen
2. Individuele keuzemogelijkheid
3. Grote sociale diversiteit
4. Oriëntatie op toekomst en tijdbewustzijn
Tönnies beschreef de modernisering als de overgang van Gemeinschaft naar
Gesellschaft, die gekenmerkt wordt door het verdwijnen van traditionele
gemeenschappen en de opkomst van het individualisme
,Tönnies: Industrialisering, urbanisatie en commercialisering leiden tot de
verzwakking van effectieve bindingen (solidariteit)
Durkheim: Door de modernisering dreigt er een gevaar voor anomie (=vervreemding)
de samenleving biedt het individu weinig collectieve waarden en gedeelde normen
Rationalisering
Weber: steeds meer aspecten van sociaal leven wordt onderworpen aan berekening
en beredenering
In de economie: productieproces
Politiek en bestuur: bureaucratische organisaties en rechtsstelsels
Onderwijs: wetenschappelijke kennis
Religie: onttovering van de wereld
Sociale ongelijkheid
Karl Marx bekritiseert de kapitalistische verhoudingen (bourgeoisie en proletariaat)
Moderne samenleving is een klassensamenleving waar macht en uitbuiting de
dienst uitmaken
Sociale conflicten onvermijdelijk
, Hoofdstuk 2, Cultuur
Er is zoveel onderscheid in een land, wat maakt ons land Nederland?
Natiestaat: politieke eenheid met afgebakend grondgebied – is bedacht om je tot een
groep te kunnen behoren
Samenleving: mensen die in een bepaald gebied leven en een bepaalde cultuur
gemeenschappelijk hebben en hun eigen leefwijze hanteren
Cultuur kenmerken
Cultuur wordt overgebracht via socialisatie en in stand gehouden door sociale
controle
Cultuur is veranderbaar en dynamisch
Materiële cultuur: klompen, taal
Immateriële cultuur: normen en waarden, taal
Eigen cultuur is vanzelfsprekend; een vreemde cultuur daarentegen niet
(cultuurschok). Culturele diversiteit in een land kan toenemen of afnemen
Superioriteitsgevoel (gevoel gebonden en identiteit): je voelt je beter dan de
ander
Taal
= een systeem van symbolen dat mensen in staat stelt om met elkaar te
communiceren zorgt voor cultuuroverdracht naar volgende generaties of andere
mensen
Cultuuroverdracht
= het proces waarmee een generatie een cultuur doorgeeft aan de volgende
generatie of aan mensen elders
Straattaal wordt vaak gevormd door culturele diversiteit en wordt deels via sociale
media en rappers overgedragen aan vooral jongeren
Cultuurelementen
Symbolen: een verschijnsel met betekenis die herkend wordt
Taal: set van symbolen (woorden) om te kunnen communiceren
Waarden: culturele standaarden over wat goed/fijn is, die als algemene
richtlijnen gelden
Normen: geschreven of ongeschreven regels over verwachtingen waarmee de
samenleving gedrag van mensen reguleert
Cultuursymbolen
= een verschijnsel met betekenis die herkend wordt
Bijvoorbeeld het Heineken logo voor NL
Cultuurwaarden
= culturele standaarden over wat goed en fijn is die als algemene richtlijnen gelden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zelinahuberts70. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
