Structureel functionalisme De samenleving is een complex systeem en
bestaat uit allemaal subsystemen. Die
samenhangen en bijdragen aan het
functioneren van de samenleving
Conflictsociologie Samenleving bestaat uit ongelijkheid,
hierdoor ontstaan conflicten die
veranderingen veroorzaken
Symbolisch interactionisme Richt zich op sociale interacties tussen
mensen in de samenleving
Les 1: hoofdstuk 1 en 3
Leerdoelen H1
Begrip sociologie omschrijven, sociologisch perspectief en sociologische
verbeeldingskracht inhoudelijk begrijpen
Processen van modernisering en rationalisering
Theorieën van Durkheim, Marx en Tonnies
Definitie Sociologie:
Het systematisch onderzoek van de menselijke samenleving
Mensen passen zich aan anderen, problemen: eenzaamheid, criminaliteit etc.
Durkheim: ‘mate sociale integratie bepaalt zelfdoding’
Mensen met sterke sociale banden zullen minder gauw tot zelfdoding overgaan dan
individualistische mensen
In het gedrag van afzonderlijke individuen kunnen we algemene sociologische patronen
ontdekken
Sociologisch perspectief
Samenleving van iemand beïnvloed zijn denken, voelen en handelen. Als de samenleving
verandert, wordt er van het individu een aanpassing gevraagd. Dit levert een bijdrage aan
maatschappelijk ontwikkeling.
Zinvol omdat:
Speelt een grote rol in het tot stand komen van wetten en overheidsmaatregelen die
ons leven beïnvloeden
Sociologen dragen nieuwe ontwikkelingen bij het beleid van de overheden
Bevordert onze persoonlijke groei en bewustwording individueel
Andere kijk op de wereld:
Wat klopt er wel of niet in het alledaags denken
Betere kijk op mogelijkheden en hindernissen
, Inzicht in eigen rol
Helpt bij hedendaagse wereld van diversiteit
Goede voorbereiding op de arbeidsmarkt
Beter inzicht in de wijze waarop groeperingen van elkaar kunnen verschillen in
overtuigingen, gezinspatronen en andere aspecten.
Sociologische verbeeldingskracht
Het vermogen om brede maatschappelijke ontwikkelingen in verband te brengen met de
individuele ervarings- en belevingswereld.
Sociologisch perspectief wordt sneller ervaren als men in een marginale positie (een
uitzondering in de samenleving/groep) zit of een sociale crisis doormaakt
Externaliseren: het ligt niet aan het individu maar aan de samenleving (bijv.
buitenlandse achternaam)
Depolitiseren: eigen schuld
Private troubles en public issues
Iets kan een persoonlijk probleem zijn, maar ook maatschappelijke kwestie,
wisselwerking tussen beide
Sociale werkelijkheid
Veranderd voortdurend is het resultaat van menselijk handelen
Ontstaan sociologie
Ingrijpende veranderingen in de 18e en 19e eeuw > traditionele samenleving naar
moderne samenleving
Drie belangrijke veranderingen:
1. De industrialisering
2. Explosieve groei van steden, mensen trekken van platteland naar stad
3. Nieuwe opvattingen over democratie en politieke rechten
Modernisering:
Veranderingsproces ingezet door de industriële revolutie
Vier belangrijke kenmerken van modernisering (Peter Berger)
Verdwijnen van kleine traditionele gemeenschappen
Individuele keuzemogelijkheden, door het verdwijnen van tradities
Grote sociale diversiteit door meer keuzemogelijkheden
Oriëntatie op de toekomst en tijdbewustzijn (tijd is geld)
Theorie Tonnies
Gemeinschaft (traditioneel):
Groepsbelang
Positie is de groep
Traditie in ere houden en groep bij elkaar houden
Saamhorigheid
Schaamte (eer)
Verdwijnt steeds meer door modernisering
, Gesellschaft (modern):
Individuele vrijheid
Gelijkheid
Persoonlijke mening, ontplooiing en verantwoordelijkheid
Eigen belang
Schuld
Tonnies ziet de moderne samenleving als een teloorgang van de gemeenschap en het einde
van de sociale solidariteit
Gevaren moderne samenleving:
Tönnies: ‘industrialisering urbanisatie en commercialisering leiden tot verzwakking affectieve
bindingen.’
Durkheim: arbeidsverdeling
Volgens Durkheim versterkt de sociale cohesie in de moderne samenleving
Moderne samenlevingen worden niet meer bijeengehouden voor overeenkomsten
maar door verschillen. We zijn (economisch) afhankelijk van anderen.
Mechanische solidariteit, gebaseerd op gemeenschappelijke activiteiten en
opvattingen, wordt langzamerhand vervangen door organische solidariteit die
gekenmerkt wordt door het feit dat mensen door specialisatie van elkaar afhankelijk
worden
Gevaren voor de samenleving
Durkheim: ‘gevaar voor anomie: samenleving biedt het individu weinig collectieve waarden
en gedeelde normen’. Mensen zouden egocentrisch worden
Weber: rationalisering
Weber: steeds meer aspecten van sociaal leven wordt onderworpen aan berekening en
beredenering, er wordt niet meer gekeken naar het verleden, maar naar het doel wat bereikt
moet worden.
Economie: productieproces
Politiek en bestuur: bureaucratische organisaties en rechtsstelsels
Onderwijs: wetenschappelijke kennis (neemt toe)
Religie: onttovering van de wereld, buiten de wetenschappelijke kennis (zwakt af)
Sociale ongelijkheid:
Karl Marx: moderne samenleving is een klassensamenleving waar macht en uitbuiting de
dienst uitmaken. Er is altijd een hogere macht, die een lagere macht uitbuit (kapitalistische
verhoudingen)
Sociale conflicten in kapitalistische samenlevingen leiden uiteindelijk tot revolutionaire
veranderingen en maatschappelijke gelijkheid
Drie hoofdkwesties:
Sociale ongelijkheid (Marx)
Sociale wanorde integratie en sociale cohesive (Weber)
Processen van modernisering en rationalisering (Durkheim)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VOSD. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.