Samenvatting
Samenvatting Personen en familierecht - Hoofdstuk 13
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Personen en familierecht - hoofdstuk 13 samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 13Gezag
§1
Minderjarigen staan onder gezag (is een gevolg van minderjarig zijn). Dit wordt geregeld
door het gezagsrecht. Gezag valt uiteen in ouderlijk gezag of voogdij. Ouderlijk gezag wordt
uitgeoefend door ouders gezamenlijk of door een ouder alleen. Daarmee op een lijn gesteld,
is het gezamenlijk gezag van een ouder en zijn partner die niet de ouder van het kind is.
Voogdij wordt uitgeoefend door een of twee niet-ouders. Dit kunnen natuurlijke personen zijn,
maar ook een rechtspersoon.
Gezag heeft betrekking op drie aspecten;
- De persoon van de minderjarige
- Het bewind over zijn vermogen
- De vertegenwoordiging van de minderjarige in en buiten rechte.
§2
Het gezagsrecht is dwingend recht en staat niet ter vrije bepaling van partijen. Het maken
van afdwingbare afspraken over gezag is niet mogelijk. (Wel zullen ouders doorgaans een
opvoedbeleid met elkaar afspreken dat betrekking heeft op de invulling en uitoefening van
gezag (en dus niet betreft de toekenning of wijziging van het gezag zelf))
Waar de wet voor de situatie na scheiding duidelijke normen bevat over de uitoefening van
gezag, is dat voor de situatie voor een scheiding minder het geval, al zijn er wel normatieve
grenzen geformuleerd. Ouders hebben daarbinnen grote vrijheid om hun kinderen naar
eigen inzicht op te voeden als ze het samen eens zijn. dit beginsel va de autonomie van de
ouders is verankerd in art. 8.
Het beginsel van autonomie houdt in dat de ouders binnen door de wet gestelde grenzen
hun bevoegdheden naar hun vrije inzicht kunnen uitoefenen. De ouders zijn in beginsel in de
bepaling van de verblijfsplaats van het kind, de schoolkeuze, de religieuze opvoeding en de
vrijetijdsbesteding van het kind. De bevoegdheden van de ouders zijn begrensd door de
publiekrechtelijke bepaling van de Leerplichtwet, de Pleegkinderenwet, alsmede de
bepalingen inzake medische behandelingen en de kinderbescherming.
De andere begrenzingen van de autonomie van ouders en voogden wordt gevormd door het
belang van het kind, gewaarborgd door art. 3 IVRK. De bevoegdheden van de ouders zijn
hun gegeven om ze in belang van het kind uit te oefenen. Het belang van het kind is
derhalve leidend. In geval van een strijd tussen het belang van het kind en de eigen
belangen van de ouders of die van een van hen, moet een belangenafweging plaatsvinden.
Naarmate het kind ouder wordt, verandert de invulling van het begrip belang van het kind. Bij
uitoefening van hun bevoegdheden dienen de ouders rekening te houden met de
toenemende mondigheid van het kind en zijn behoefte om zich naar eigen inzicht te
ontwikkelen. Deze verplichting vloeit rechtstreeks voort uit art. 5 IVRK. Daarom vond de
wetgever het niet noodzakelijk om deze regel in de wet te herhalen.
Direct verbonden met het belang van het kind is het beschermingsbeginsel. Minderjarigen
bevinden zich door hun leeftijd en afhankelijkheid in een kwetsbare positie, waarbij het recht
bescherming biedt. Met het gezagsrecht geeft de wetgever helderheid over wie
verantwoordelijk zijn voor het kind en worden grenzen gegeven over de wijze waarop die
verantwoordelijkheid ingevuld moet worden.
Een ander belangrijk uitgangspunt is dat het in het systeem van het gezagsrecht besloten ligt
om bij voorkeur 2 gezagsdragers de verantwoordelijkheid voor het kind te geven. Dit sluit
nauw aan bij het afstammingsrecht, waar het streven er ook op gericht is het kind 2
juridische ouders te geven. Daarbinnen begrenst het beginsel van gezamenlijkheid de
, autonomie van de ouders. Dit beginsel speelt een rol wanneer gezag door 2 personen
gezamenlijk wordt uitgeoefend. Het beginsel van gezamenlijk betekent dat gezamenlijke
dragers van het gezag alle belangrijke beslissingen gezamenlijk moeten nemen – ongeacht
of ze wel of niet 1 gezin vormen.
§3
Het gezagsrecht heeft in de laatste decennia een spectaculaire ontwikkeling doorgemaakt en
is nog steeds volop in beweging in het streven om de snel veranderende maatschappelijke
ontwikkelingen bij te houden. Daarbij kan een aantal nauw verbonden ontwikkelingen
onderscheiden worden;
- De positie van ouders en kinderen is gewijzigd.
- De loskoppeling van gezag van het huwelijk en de nadruk op gelijkwaardig
ouderschap na scheiding
- De mogelijkheid voor niet-ouders gezag te krijgen
Juist het gezagsrecht heeft steeds meer in de sleutel van het belang van het kind is geplaatst
en steeds minder wordt beschouwd al een recht dat bestemd is voor ouders. Minderjarigen
zijn rechtssubjecten geworden en hebben een eigen rechtspositie die bescherming verdient.
In de 2e plaats heeft in het gezagsrecht, net als bij veel andere familierechtonderwerpen, een
stapsgewijze loskoppeling plaatsgevonden van het huwelijk van de ouders. Gezamenlijk
gezag is ook mogelijk geworden als ouders niet of niet meer getrouwd zijn.
Na 1997 werd de automatische voortzetting van het gezamenlijk gezag na de scheiding de
hoofdregel, en werd de toekenning hoofdig gezag aan de verzorgende ouder de
uitzondering. Het gezamenlijk gezag liep nu automatisch door, tenzij de rechter op verzoek
van beide ouders of een van hen, in belang van het kind slechts een van de ouders met het
gezag belastte. Het belangrijkste criterium voor de toewijzing van eenhoofdig gezag werd het
belang van het kind.
Met de loskoppeling van gezag van het huwelijk is stapsgewijs het accent verschoven naar
gezamenlijkheid van gezag, ook na scheiding.
In de 3e plaats is de kring van personen die gezag over een kind kunnen krijgen door de
jaren heen uitgebreid. Deze tendens staat met name in het teken van de positie van ouders
van gelijk geslacht, als gevolg waarvan gezamenlijk ouderlijk gezag door een ouder en een
niet-ouder mogelijk is gemaakt.
§4
Door gezag staan de gezagsdrager en het kind in een bijzondere, familierechtelijke
gezagsrelatie tot elkaar, waarvan de wet de rechten en plichten heeft vastgelegd. Gezag
heeft betrekking tot drie aspecten (zie §1). Anders dan afstamming heeft gezag, op een
uitzondering na, geen rechtsgevolgen in andere rechtsgebieden.
Het gezagsrecht brengt geen erfrechtelijke aanspraken met zich mee. De minderjarige erft
alleen van personen tot wie hij in een afstammingsrechtelijke relatie staat. Met de betrekking
tot ouders en kinderen komt door het gezagsrecht geen onderhoudsverplichting tot stand.
Ook dit wordt reeds geregeld via het adoptie en afstammingsrecht.
De niet-ouder die samen met een ouder het gezag over een minderjarig kind uitoefent, heeft
op grond van artikel 1:253w BW, wel een onderhoudsplicht zolang hij het ouderlijk gezag
over het kind uitoefent. Daarnaast is – uitsluitend – aan het gezag voor de niet-ouder die
gezamenlijk gezag uitoefent met de ouder de mogelijkheid verbonden om een naamskeuze
voor het kind uit te brengen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FatimaAL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen