Hoofdstuk 15
Kinderbeschermingsmaatregelen
§1
Kinderbeschermingsmaatregelen worden veelvuldig toegepast.
§2
Ouders en kinderen horen bij elkaar. Het is in het belang van ouder en kind dat de ouder
beslissingen kan nemen over de opvoeding van het kind en de verantwoordelijkheid draagt
voor zijn dagelijkse verzorging en opvoeding. Die beslissingsbevoegdheid wordt gestalte
gegeven in het ouderlijk gezagsrecht.
Indien de ouder echter niet in staat is om voor het kind te zorgen en ook niet in staat is om
zijn vaardigheden als ouder te verbeteren, waardoor de ontwikkeling van het kind in het
gedrang komt, kan er aanleiding zijn om het gezagsrecht van de ouder te beperken of zelfs
te beëindigen.
Een beperking van het gezag kan inhouden dat de ouder de beslissingsbevoegdheid verliest
om de verblijfplaats van het kind te bepalen en de ouder en de kind van overheidswege van
elkaar worden gescheiden. Omgekeerd kan het zijn dat er niemand is die het gezag over het
kind heeft of dat dit onvoldoende wordt uitgevoerd. In die situatie is het nodig dat van
overheidswege in het gezag over het kind wordt voorzien. In deze gevallen komt het kind
onder voogdij te staan. De interventies in het gezag zijn kinderbeschermingsmaatregelen.
Een kinderbeschermingsmaatregel is een uiterst middel en is alleen toegestaan indien er
geen andere, minder ingrijpende, wijze is om de bedreiging van de ontwikkeling van het kind
af te wenden. De maatregel mag ook niet langer duren en niet ingrijpender zijn dan
noodzakelijk is om de belangen van het kind te beschermen. Pas indien aan deze
voorwaarden is voldaan, kan worden gedacht aan het toepassen van een of meer
kinderbeschermingsmaatregelen.
§3
Kinderbeschermingsmaatregelen zijn drastisch gewijzigd door de inwerkingtreding van de
wet verbetering kinderbeschermingsmaatregelen. Ook de regeling van de instanties die
betrokken zijn bij de oplegging van een kinderbeschermingsmaatregel is in belangrijke mate
aangepast door de jeugdwet.
Bij de jeugdwet hoort een invoeringswet jeugdwet en een besluit jeugdwet.
Op dezelfde dag zal eveneens de wet gebruik bsn in de jeugdzorg in werking treden.
§4
Een kinderbeschermingsmaatregel heeft tot gevolg dat het gezag van de ouder(s) wordt
beperkt of hun zelfs wordt ontnomen. Een ondertoezichtstelling beperkt het gezag van de
ouder. Iemand anders komt de ouder adviseren over de opvoeding van het kind. De
beslissingsbevoegdheid blijft bij de ouder.
Indien het nodig is dat het kind (tijdelijk) niet meer bij de ouder woont, ontneemt de
machtiging tot uithuisplaatsing de ouder de bevoegdheid om te beslissen dat het kind thuis
woont.
Tevens bepaalt niet de ouder, maar een derde wanneer de ouder het kind bezoekt, schrijft of
zelfs een cadeau geeft.
, Tot slot, wanneer niet meer valt te verwachten dat de ouder iets voor het kind kan betekenen
in de hoedanigheid van ouder, ontneemt een maatregel van beëindiging van het gezag alle
gezagsrecht van de ouder over het kind.
§5
Het kinderbeschermingsrecht is een uniek rechtsgebied, waarbij sprake is van een sterke
wisselwerking tussen de kinderbeschermingsbepalingen van boek 1 BW en drie andere
rechtsgebieden, namelijk;
- Het bestuursrecht
- Het internationaal recht
- Het jeugdstrafrecht
Ook het internationaal privaatrecht is van groot belang in de praktijk.
De verplichtingen en bevoegdheden tot het opleggen van een kinderbeschermingsmaatregel
zijn geregeld in Boek 1.
Voorafgaand aan het opleggen van een kinderbeschermingsmaatregel wordt een beslissing
genomen door een bestuursorgaan, het college van B&W. Ten aanzien van het
onderliggende besluit zou er normaal gesproken vanwege de aard van de beslissing een
rechtsgang mogelijk zijn naar de bestuursrechter. Deze weg is echter afgesneden door
plaatsing op de lijst van ‘van beroep uitgezonderde besluiten’ (zogenoemde negatieve lijst).
Omdat er tegen deze beslissingen een civielrechtelijke rechtsgang is voorzien, achtte de
wetgever het niet opportuun om ook nog de rechtsgang naar de bestuursrechter open te
laten.
Het belang van het internationale recht voor het rechtsgebied is vooral gelegen in het
toetsingskader dat wordt geboden door het EVRM en de rijke en veelvuldige rechtspraak van
het EHRM over de toepassing van het kinderbeschermingsrecht.
De rechtsbeginselen die gelegen zijn in de artikelen en de daarop gebaseerde rechtspraak
vormen een belangrijke aanvulling op de nogal magere nationale rechtspraak en de
spaarzame rechtsbepalingen, die veelal gericht zijn op procedurele aspecten en weinig
houvast bieden voor inhoudelijke kwesties.
Het kinderbeschermingsrecht loopt veelal parallel aan het jeugdstrafrecht. Vele jeugdigen die
in aanraking komen met de politie, het OM of de jeugdstrafrechter worden onderworpen aan
een kinderbeschermingsmaatregel.
De verruiming van de taken voor de jeugdreclassering in de wet adolescentenstrafrecht kan
ook relevant zijn voor de kinderbeschermingsmaatregelen. Indien jeugdstrafrecht van
toepassing kan zijn na het bereiken van meerderjarigheid, waarom geldt dat dan niet
eveneens voor kinderbeschermingsmaatregelen.
Het internationaal privaatrecht is ook van groot belang. Het komt regelmatig voor dat
gezinnen de grens over gaan om aan een kinderbeschermingsmaatregel te ontsnappen. De
verordening betreffende de bevoegdheid en tenuitvoerlegging van beslissingen in
huwelijkszaken en inzake de ouderlijke bevoegdheid en tot intrekking van verordening is van
toepassing in kinderbeschermingszaken.
§7
Een kinderbeschermingsmaatregel grijpt diep in het familie- en gezinsleven van de ouders
en kinderen in. Reeds om die reden kan een kinderbeschermingsmaatregel alleen door de
beslissing van een rechter worden opgelegd. Dit geldt ook in spoedsituaties.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FatimaAL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.