SAMENVATTING IPSY
Psychology – Douglas A. Bernstein
,Inhoud
H1 Introduction................................................................................................................................................4
Aantekeningen hoorcollege .........................................................................................................................4
Samenvatting literatuur ...............................................................................................................................6
H5 Learning ......................................................................................................................................................9
Aantekeningen hoorcollege .........................................................................................................................9
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 12
H7 Thought and language ............................................................................................................................. 17
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 17
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 20
H6 Memory ................................................................................................................................................... 23
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 23
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 28
H10 Motivation and emotion ....................................................................................................................... 31
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 31
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 35
H16 Social Psychology................................................................................................................................... 38
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 38
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 41
Social influences on the self .................................................................................................................... 41
H8 Intelligence .............................................................................................................................................. 44
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 47
Samenvatting literatuur ...............................................................................................................................3
H12 Health, Stress and Coping ........................................................................................................................6
Aantekeningen hoorcollege .........................................................................................................................7
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 11
H9 Consciousness ......................................................................................................................................... 14
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 15
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 15
H4 Sensation and Perception ....................................................................................................................... 20
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 22
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 22
H14 Psychological Disorders ......................................................................................................................... 26
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 27
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 31
H13 Personality ............................................................................................................................................. 40
, Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 40
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 45
H15 Treatment of psychological disorders ................................................................................................... 47
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 47
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 52
H18 Neuropsychology................................................................................................................................... 54
Aantekeningen hoorcollege ...................................................................................................................... 54
Samenvatting literatuur ............................................................................................................................ 57
,H1 Introduction
Aantekeningen hoorcollege
Waarom psychologie?
Pedagogiek en psychologie hebben veel overlap met elkaar.
Wat is psychologie?
Psychologie is een wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van menselijk gedrag en
mentale processen.
Waarom wetenschap?
In de jaren 70 werden twee moeders als ouderschap heftig bekritiseerd. Verschillende theorieën
spreken zich tegen → aanleiding tot onderzoek. Uitkomst: even goede ouders, kind functioneert
normaal.
• Mentale processen. voorkomen dat mensen abnormaal of afwijkend gedrag vertonen. Voor
de samenleving. Hoe kan je voorkomen dat iemand gaat afzakken naar afwijkend gedrag en
hoe kan je ervoor zorgen dat iemand zich weer blij voelt?
• Lichamelijke processen spelen ook een rol in de psychologie (gedachten, intelligentie,
geheugen).
• De ene perceptie is heel anders dan die van de ander. Afhankelijk van verschillende
factoren. Hoe neem je de wereld waar?
Deelgebieden psychologie
• Ontwikkeling: hoe en waarom gedrag en mentale processen veranderen gedurende de
levenscyclus van de mens en wat de gevolgen daarvan zijn. Vb. Op welke leeftijd zijn
kinderen oud genoeg om (medische) beslissingen maken?
• Onderwijs: hoe mensen leren en hoe onderwijs het beste vormgegeven kan worden.
• Cognitief: mentale processen bestuderen (perceptie, geheugen, leren, denken, bewustzijn,
intelligentie) Hoe kan je een verkeersbord zo efficiënt mogelijk ontwerpen zodat het wordt
begrepen?
• Klinisch: de oorzaken, gevolgen en behandelingen van psychische stoornissen bestuderen.
Hoe komt het dat iemand PTSS ontwikkelt die een trauma meemaakt en de ander niet?
• Gezondheid: hoe gedrag en mentale processen de lichamelijke gezondheid kunnen
beïnvloeden en ook andersom. Wat als mensen al lichamelijk ziek zijn → consequenties
gedrag. Waarom vind het ene kind gezonde voeding wel lekker en het andere kind niet en
welke consequenties heeft dit?
, • Persoonlijkheid: stabiele karaktereigenschappen van personen en hoe deze samenhangen
met psychische problemen (temperament). Groot deel is aangeboren. Latere leeftijd:
extra/introvert
• Sociaal: bestudeer hoe mensen elkaars gedrag en mentale processen beïnvloeden,
individueel en in groepen. Wat gebeurt er in het sociale proces als je iemand anders ziet
huilen dat jezelf ook gaat huilen?
• Bio en neuro: hoe het brein & processen in ons lichaam, het gedrag en mentale processen
beïnvloeden → wisselwerking en andersom. Hoe je de wereld waarneemt, hormonen.
Piekeren → ziek worden.
• Organisatie: hoe de efficiëntie, productiviteit en tevredenheid van werknemers en
werkgevers vergroot kan worden (hoef je niet te leren)
Onderzoekers werken vaak in meerdere velden. Hoe ontwikkelt een broer zus relatie door de jaren
heen? → meerdere werkvelden
Chaos in het huishouden (gebrek aan regels = organisatiepsychologie), wat doet dat met het
stressniveau (bio)? → meerdere vakgebieden, bv. ontwikkeling kind (ontwikkelingspsychologie)
Gedachteloos chips eten → het doet iets met de verzadigingssignalen in het brein, minder
verzadiging → meer eten omdat je minder verzadigd bent.
• De psychologie bestudeert een persoon nooit alleen, er wordt rekening gehouden met de
omgeving. Een individu is bijna nooit alleen maar een individu, maar maakt deel uit van
een gemeenschap etc.
• Gedrag en mentaal functioneren bestuderen in verschillende contexten.
- Cultuur
- Land
- SES (opleidingsniveau, werk, inkomen)
- Geslacht
- Leeftijd
- Religie
Wetenschappelijke context
• 1879 Wiliam Wundt “eerste psychologische onderzoekslabaratorium” geboorte
wetenschap. Psychologie is een jonge wetenschap.
• Eerste onderzoek was vooral cognitief.
Is het bij iedereen hetzelfde hoe we de wereld waarnemen of anders?
• Hierna meer onderzoek naar behaviorisme (gedrag).
,Samenvatting literatuur
Psychologie is de wetenschap die zich richt op het begrijpen van menselijk gedrag en mentale
processen.
Geschiedenis van de psychologie
De psychologie is een relatief nieuwe wetenschap, maar eigenlijk gaat het veel verder terug als we
kijken naar de geschiedenis van de filosofie. Tijdens het - Socrates, Plato en Aristoteles tijdperk -
hebben filosofen bijvoorbeeld de vraag gesteld: “Wat is de relatie tussen lichaam en geest?”. De
kijk van de filosoof (empirisme) heeft een belangrijke rol gespeeld in het ontstaan van de
wetenschappelijke psychologie.
In 1897 werd de moderne psychologie officieel geboren. Wilhelm Wundt heeft in dit jaar het
eerste formele psychologische onderzoek uitgevoerd in een laboratorium. Hij bestudeerde het
bewustzijn (consciousness) = bewust zijn van jezelf en je omgeving. Tegenwoordig kom je de
studie van het bewustzijn vooral tegen in het veld van cognitieve psychologie.
Stroming Doelen Methode
Structuralisme Edward Titchner Bewustzijn Experimenten
(Wilhem Wundt) bestuderen
(consciousness)
Gestalt psychologie Mart Wertheimer Beschrijven van Observatie van
mentale processen sensorisch-
perceptuele
fenomenen
Psychoanalyse Sigmund Freud Personaliteit en Studie van
gedrag verklaren & individuele gevallen
behandelen mentale
problemen
Functionalisme William James Bestuderen hoe de Observatie van
geest een organisme dierlijk en menselijk
in staat stelt zich aan gedrag
te passen aan de
omgeving
Behaviorisme John B. Watson Bestuderen van Observatie van de
B.F. Skinner gedrag dat te relatie tussen
observeren is en omgevingsfactoren
gedrag verklaren en gedrag
door leerprincipes
, Psychologen verschillen in hun manier van benadering van de psychologie. Hierbij moet je denken
aan hun aannames, (onderzoek)methodes en de vragen die zij stellen. Sommigen gebruiken maar
één methode, anderen twee of meerdere.
- Biologische benadering = focus op hoe fysiologische processen gedrag en mentale processen
vormen (hersenprocessen, hormonen)
- Evolutionaire benadering = focus op de aangeboren, adaptieve aspecten van gedrag en
mentale processen.
- Psychodynamische benadering = een benadering ontwikkeld door Freud waarbij de focus ligt
op onbewuste mentale processen die gedrag die gedachten, gevoelens en gedrag sturen.
- Gedragsmatige benadering = “Gedrag wordt bepaald door leren op basis van ervaringen, met
belonen en straffen”
- Cognitieve benadering = “Gedrag kan worden begrepen door analyse van de mentale
processen.” (hoe het brein herinneringen vormt, informatie verzameld/verwerkt etc.)
- Humanistische benadering = “Gedrag wordt bepaald door de beslissingen die mensen nemen
over hun leven op basis van hoe zij het de wereld zien.” (Ieder persoon heeft dus een uniek
vermogen om op een bepaalde manier te denken, invloed op het gedrag).
Hoe beïnvloedt je culturele achtergrond je gedrag?
- Culturen verschillen op verschillende manieren; zo kan de ene cultuur strenge overheidsregels
hebben en de andere niet.
- De verschillen tussen culturen kunnen het best worden omschreven als individualistisch en
collectivistisch.
- Psychologen houden steeds meer rekening met de invloed van cultuur en andere sociaal-
culturele variabelen zoals geslacht en etniciteit, bij het vormen van menselijk gedrag en
mentale processen.
Variabele Individualistisch Collectivistisch
Persoonlijke identiteit Gescheiden van anderen Verbonden met anderen
Doelen Wees uniek, Ga de strijd aan Wees zoals anderen, voldoe aan
met anderen de verplichtingen met anderen
Criteria voor zelfvertrouwen Mogelijkheid om unieke Vermogen om jezelf in bedwang
aspecten van jezelf te laten zien te houden en deel te maken van
een sociale eenheid
Bronnen van succes en Succes behaal je door jezelf. Succes behaal je door anderen
mislukking Mislukking is veroorzaakt door te helpen. Mislukking komt door
anderen. eigen fouten.
Belangrijk referentiekader Persoonlijke houding, Familie, werkgroepen
eigenschappen en doelen
