Bij een communicatieprobleem lukt het de zender niet de boodschap goed over te dragen
en/of de ontvanger lukt het niet d boodschap te begrijpen zoals de zender hem bedoeld.
Problemen die effectieve communicatie in de weg staan, kunnen voortkomen uit:
- Verschil in achtergrond en gewoonten: Iemands communicatiegedrag wordt sterk
beïnvloed door iemands referentiekader. Dit is het geheel van denkbeelden,
overtuigingen, gewoonten, waarden en normen die iemand heeft opgebouwd in zijn
leven en van waaruit hij de wereld om zich heen interpreteert en beoordeelt. Het
wordt bepaald door de mensen met wie je omgaat, maar ook door opleiding en
werkkring. Bij verschillen in referentiekader heb je beiden een andere voorstelling bij
wat er gezegd wordt. Ook op relatieniveau kan het hierdoor misgaan. Het verschil in
referentiekader komt het sterkst naar voren in de communicatie met mensen uit een
andere cultuur. Om inzicht te krijgen in verschillende gewoonten en gebruiken en
hiermee om te kunnen gaan heb je inlevingsvermogen en tolerantie nodig.
- Het verkeerd vertalen van de boodschap: Bij mondelinge communicatie met je als
zender je boodschap omzetten in woorden, gebaren enz. Dit wordt coderen
genoemd. Het omzetten van gegevens. Bij de codering van een boodschap kan je
als zender meerdere fouten maken:
- Je gebruikt woorden waarvan de ontvanger de betekenis niet kent.
- Je gebruikt heel persoonlijke woorden. (goede, kwaliteit, nogal druk)
- De intonatie van je stem zorgt voor onduidelijkheid.
Cliënten met een verstandelijke beperking hebben vaak ook een communicatieve
beperking dus codering vraagt erg veel aandacht. Ook moet de cliënt zelf de
verstandelijke vermogens hebben om jou iets duidelijk te maken.
- Het verkeerd begrijpen van de boodschap: In de rol van ontvanger vang je de
signalen van de zender op en zet je deze om in een betekenis. Dit heet decoderen.
Fouten die je als ontvanger kunt maken:
- Je geeft een andere (emotionele) betekenis aan de woorden van de zender.
- Je geeft je eigen invulling aan de woorden van de zender.
Hoe groter het verschil in referentiekader tussen zender en ontvanger, des te eerder
is er sprake van een communicatieprobleem. In de communicatie is geen sprake van
een objectieve werkelijkheid, maar van een persoonlijke, subjectieve werkelijkheid.
- Communicatiestoornissen: Wanneer bij iemand sprake is van onvermogen om
adequaat informatie te geven en/of te begrijpen als gevolg van een orgaan- of
lichaamsfunctie die ontbreekt. Bijvoorbeeld als gevolg van hersenletsel of doofheid.
De mate waarin je zintuigen goed functioneren, bepaald mede wat je aan informatie
kunt ontvangen. Bij lichamelijke beperkingen is er vooral moeite met het zenden van
informatie. Ook hersenletsel kan voor problemen zorgen hierin. Afasie is een
voorbeeld hiervan. Bij afasie is er sprake van een stoornis in het taalgebruik en/of
een stoornis in het taalbegrip.
- Ruis: Omvat alle factoren in zender, ontvanger en omgeving die communicatie
bemoeilijken of verstoren. Alle factoren die de communicatie verstoren van buitenaf
worden externe ruis genoemd. Alle vormen van ruis die met de zender of ontvanger
te maken hebben noemen we interne ruis.
Effectief → betekent: doeltreffend. Effectieve communicatie spreken we van als de
ontvanger actief betrokken is bij de informatieoverdracht en als de boodschap overkomt
zoals de zender bedoelt. Effectief communiceren vraagt van jou als beroepskracht MZ, dat
je :
1. Je eigen manier van communiceren kent, je eigen communicatiestijl herkent.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlijndeschrijver. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.