Inleiding in de psychologie 04-09-2017
Vraagt veel uit de colleges
Leerstof boek
- H1 t/m 9
- H12 t/m 16
- Sensation bijna niet behandelen
Collegerooster
- Toets 1:
o 04-09: inleiding (H1 en H2)
o 08-09: de zenuwen (H2 en H3)
o 11-09: de zenuwen (H3)
o 15-09: waarneming (H4 en film)
o 18-09: leren (H5)
o 22-09: geheugen (H6 en film)
o 25-09: denken (H7)
o 29-09: uitloop
o 06-10: tentamen deel A om 9 uur
o De film is een uur lang
- Toets 2
o 09-10: intelligentie (H8)
o 13-10: bewustzijn (H9)
o 16-10: stress (H12)
o 20-10: persoonlijkheid (H13)
o 23-10: stoornissen (H14 en film)
o 27-10: behandeling (H15)
o 30-10: sociale psychologie (H16 en film)
o 03-11: uitloop
o 17-11: tentamen deel B om 9 uur
Tentamenregeling
- MC vragen
- Tentamen heeft 20 vragen
- Voldoende bij 27 of meer goed in totaal
- Herkansing is 40 vragen in 1 keer
- Alleen feedback hoeveel je goed hebt na een tentamen, niet voor losse delen van de toets
- Veel feitelijke vragen over belangrijke personen en ontdekkingen
Hoofdstuk 1: introduction to psychology
Wat is psychologie?
- Psyche – logos
o Logos is leer
, o Psychos is de geest
- Definities talrijk en gekleurd
o Veel kleine verschillen tussen verschillende definities, hangt samen met opvatting van
bepaalde psychologen
o Definities weerspiegelen een standpunt van een bepaald persoon
- Voorbeeld: ‘leidt tot kennis van inzicht in het handelen van mens en dier’
o Verschillende opvattingen of het klopt zoals het is omschreven
▪ Een dier kan niet praten, dus daar kun je geen psychologie op loslaten
▪ Een dier heeft gedrag, dus daar kan je psychologie op toepassen
Specialisaties in de psychologie
- Cognitive psychology (funktieleer)
- Social and organizational psychology
- Clinical and health psychology
- Child and adolescent psychology
- Personality psychology
- Neuropsychology
- Voorbeelden geven van wat psychologie is, is ook een manier om te beschrijven wat psychologie
is
Funktieleer/cognitieve psychologie
- Het leren en denken van personen, de cognitie; wat gaat er in mensen om en hoe denken ze?
- Postcode 4029FB of 402917?
o Toen de postcode werd ingevoerd, werd er getest wat het beste wordt onthouden
- Grootte munten
o Kleine verschillen in munten qua grootte, maar ook andere kenmerken, zoals kleur en
inkepingen zorgen voor onderscheid
o Onderzoeken welk verschil nog net groot genoeg is om te onderscheiden; des te groter
de munt, des te groter het verschil met de ‘buurman’
o Onderzoeken; waarneming van het verschil in grootte
- Betekenis pictogrammen
o Informatiepunt heeft veel verschillende pictogrammen bijvoorbeeld
o Symbolen gebruiken die geen taal nodig hebben, maar toch begrijpelijk zijn
o Welke kiezen mensen voor welke betekenis? Daar onderzoek naar gedaan
o Toegepast onderzoek
- Funktieleerders experimenteren welke informatie het beste blijft hangen
Sociale en organisatorische psychologie
- Wat is de invloed van andere mensen op ons functioneren
- Gedrag is afgestemd op andere mensen
- Imitatie (Door Boreling)
o Baby’s doen vanaf kleins af aan al mensen na
o Ook aapjes doen mensengezichten na
, o Waarom doen baby’s mensen na? Want een baby krijgt geen feedback, dus het is
wonderlijk waarom het toch een mens nadoet; het bevordert het contact en de
integratie met anderen en reageren op de ouders
- Besmettelijk gedrag
o Onweerstaanbaar
o Slappe lach
o Gapen
o Moeilijk tegen verzetten
o Pratende mensen spiegelen
o Onbewust
- Helpen
o Maatschappelijke problemen
o Waarom helpen mensen andere mensen soms niet?
o Experimenteren of iemand gaat helpen in een bepaalde situatie
o Hangt af van wat anderen in de omgeving doen of iemand gaat helpen
o Hangt af van het aantal mensen dat wel/niet helpt
o Onderzoek: zitten in een wachtkamer met 1 proefpersoon en verder acteurs. Er klinkt
een grote bonk in een kamertje en wat gegil, als de acteurs gaan helpen, ga jij ook
sneller helpen, als de acteurs blijven zitten, blijf jij ook zitten
- Moreel gedrag (Zimbardo)
o Goed/fout gedragen
o Zimbardo (niet in boek): 40 studenten onderzoek; gevangenis naspelen, er was een
loting wie gevangene zou worden en wie gevangenisbewaker
▪ Echte cellen
▪ Kleding en uniform ook echt
▪ Afgebroken voortijdig, omdat het uit de hand was gelopen na een week
ongeveer
▪ De gevangenisbewaarders gingen de gevangenen onderdrukken met te veel
regels
▪ Te veel in hun rol
o Dus door een situatie te creëren, is het moeilijk om je te onttrekken aan deze situatie en
hierbij goed moreel te handelen
Klinische en gezondheidspsychologie
- H12, H14 en H15
- Psychische stoornissen
o Herkenning (Rosenhan, 1972)
o Verklaring
o Preventie
o Therapie
- Groot percentage van de mensen krijgt hier in hun leven mee te maken (3-kwart)
- Hoe herken je afwijkend en niet-afwijkend gedrag?
- Rosenhan studie:
, o Groep van 8 simulanten die zogenaamd stemmen hoorden werden opgenomen in een
kliniek
o Na de opname moesten de simulanten normaal gedrag gaan vertonen
o De vraag was hoelang het duurt voordat je weer wordt ontslagen uit de kliniek
o De simulanten werden na 7 tot 52 dagen weer ontslagen, met diagnoses als ‘in remissie’,
‘ziekelijk schrijfgedrag’ enz. (pathologisch)
o De experts in de kliniek keken door een bepaalde bril
o Er was een grote rel met commentaar vanuit de kliniek, dus Rosenhan had een voorstel
gedaan dat hij binnen nu en 3 maanden weer iemand zou sturen, die eigenlijk niks
mankeerde
o Van de 193 cliënten werden er 41 als bedriegers en 42 als verdachten beschouwd
o Rosenhan had niemand gestuurd
o Het is dus moeilijk om onderscheid te maken
Child and adolescent psychology
- Gaat over verschillende stadia in verschillende fases van de ontwikkeling (motorisch
bijvoorbeeld)
- Ontwikkelingspsychologie bijvoorbeeld
Persoonlijkheidspsychologie
- H13
- Soms ook wel arbeidspsychologie genoemd, maar nu gaat het vooral over
persoonlijkheidsverschillen
- Typen persoonlijkheid onderscheiden
- Is er samenhang met andere kenmerken, zoals uiterlijk?
o Zijn alle dikke mensen gezellig?
- Verklaringsmogelijkheden
o Er is een gen voor dik en gezellig
o Wie gezellig is, wordt dik
o Wie dik is, wordt gezellig (gevonden resultaat!)
▪ Wie vaak gezellig wordt gevonden door anderen, wordt vanzelf ook
- Naamgeving en karakter in Ghana
o Daar word je vernoemd naar de dag dat je geboren
bent en bij elke naam horen bepaalde
eigenschappen
o Samenhang met een geest van een bepaalde dag
en de dag waarop je geboren bent, geloven ze
o Wanneer je dus je naam tegen iemand zegt, weet
zo iemand al wat voor karaktertrekken je hebt
o Er is ook echt samenhang tussen bepaalde
karaktereigenschappen en je naam
o Vooroordeel/verwachting wordt dus waar
