Samenvatting Inleiding en Geschiedenis van de PSYCHOLOGIE
Het boek en de filmpjes
Hoofdstuk 1
Griekse filosofen
Socrates en Plato
- Socrates schreef zelf niks op alles wat we weten over hem komt van zijn leerling
Plato.
- Zijn uitgangspunt was: mensen hebben alles al in zich, dus door vragen te stellen
komt alle kennis naar boven.
Plato kwam door al Socrates zijn ideeën tot:
- Nativisme = al je kennis en ideeën zijn aangeboren en zitten dus al in je.
- Rationalisme = om aan echte kennis te komen, moet je je rede gebruiken, je moet
nadenken.
Plato was benieuwd naar ‘WAT IS WAARHEID?’ en kwam zo met:
= idealisme = zoals je dingen ziet is niet echt, maar de idealen in je geest zijn echt.
Plato vroeg zich ook af: hoe zit de psyche (geest/ziel) van mensen in elkaar?
Kwam tot de conclusie dat de psyche verschillende onderdelen heeft:
- Lust = de directe prikkel (honger, dorst, seks).
- Moed = wilskracht om dingen tot uitvoering te brengen.
- Rede = plichten, verantwoordelijkheden.
Aristoteles
= Empirisme = kennis bestaat uit observatie en classificatie iets observeren en dit indelen
in een bepaalde categorie doen we met een aantal filters die de geest heeft:
- Substantie = WAT
- Kwantiteit = HOEVEEL
- Kwaliteit = KLEUR, VORM
- Locatie = WAAR
- Tijd = WANNEER
- Relatie = GROTER-KLEINER
- Activiteit = WAT DOET HET
Stelt dat zielen geordend worden:
- Vegetatieve ziel = de simpelste vorm van leven (planten) voeden en voortplanten.
- Sensitieve ziel = complexer kunnen bewegen (dieren) en kunnen dingen ervaren
en onthouden hebben een geheugen.
- Rationele ziel = meest complex logisch redeneren/nadenken kunnen alleen
mensen.
,Islamitische filosofen
Alhazen
- Heeft veel werk verricht over hoe licht en zicht werkt hoe zien wij en hoe werkt
het oog?
- Camera obscura
Heeft 2 beweringen gedaan:
1. Zien is het stralen uit je ogen en tasten een object aan, met dat licht tast je dingen af
en krijg je een beeld.
2. Zien is licht van buiten, vanaf objecten die jouw oog in komen, zien is ontvangen.
De Camera Obscura bewijst dit lijkt op het oog in je ogen vallen licht wat
wordt gebroken en projecteert achterop ondersteboven op je netvlies zien is licht
van buiten naar binnen.
Avicenna
- Komt met introspectie = kijken naar binnen naar je eigen gedachten en gevoelens.
- Stelt dus dat we niet alleen van binnen naar buiten kijken (Aristoteles) maar ook van
buiten naar binnen.
Onderscheid externe en interne zintuigen.
Externe zintuigen = zien, horen, voelen, ruiken, proeven
Interne zintuigen = combinatie, verbeelding, geheugen, inschatting, neiging
Stond ook achter de floating man gedachten-experiment = zelfs als je geen sensorische
input/zintuigelijke input hebt het zelfbewustzijn blijft over.
,Hoofdstuk 2
Descartes & Plato
Franse filosofen
- Descartes methode
Hoe weet je nou zeker wat waar is? Zijn oplossing: zelf nadenken. Jouw zintuigen
bedriegen jou, die kloppen niet met je geest kun je nadenken en abstracte
principes verzinnen.
- Twijfelde dus aan alles zodat hij zelf ging nadenken (deductie).
Deed dit door simple natures te zoeken = dingen die je aanneemt, waarvan je
zeker kunt zijn, waaraan je niet kunt twijfelen.
- Volgens Descartes zijn er in de fysieke wereld objecten die altijd extensie en
beweging hebben.
Deze objecten hebben primaire en secundaire kwaliteiten (Galileo):
Primaire kwaliteiten = vorm, hoeveelheid
Secundaire kwaliteiten = zicht, geluid, gevoel
Fysica = het universum is gevuld met deeltjes (vuur, lucht, aarde) deze deeltjes hebben
extensie en beweging Descartes stelt dat deze deeltjes de ruimte vullen.
De lucht wordt continu gevuld met deeltjes, net zoals water de leegtes vult als het verplaatst
wordt zien is niks anders dan kleine deeltjes die als een soort domino beweging tegen je
ogen aan drukken.
Descartes keek naar het lichaam zoals hij naar de wereld (fysica) keek mechanistische
fysiologie = het lichaam als machine.
- Je hersenen liggen in een badje van vocht en bevatten zelf ook vocht = animal spirits
je zenuwen zijn holle buisjes waar vocht doorheen stroomt als je ergens
tegenaan drukt, druk je dat vocht in die zenuwen een beetje omhoog, waardoor er
een verandering van druk in het hersenvocht ontstaat de verandering zorgt ervoor
dat er via een andere plek druk naar beneden gaat en spieren in werking zet
bijvoorbeeld het wegtrekken van je hand als je iets warms voelt (reflex).
- Reflexen verklaarde Descartes dus ook met mechanistische fysiologie.
Een reflex is een stimulus-respons reactie. Er zijn twee soorten reflexen:
1. Automatische reflex = bijv. hand wegtrekken bij vuur.
2. Aangeleerde reflex = bijv. “au” roepen bij pijn, maar ook wanneer dezelfde
stimulus tot ander gedrag leidt dan bij de automatische reflex.
Reflex ontstaat doordat de vuurdeeltjes tegen de huid drukken, druk in zenuwen verandert
etc.
, Dualisme = de geest is iets anders dan het lichaam hoe weet ik wat echt is? Het enige
dat je zeker weet is dat er iemand is die twijfelt = rationele ziel = hierin zitten de aangeboren
ideeën.
- Stelde dat de geest en het lichaam samen werken via de pijnappelklier daar vindt
de interactie tussen het lichaam en de geest plaats.
= interactief dualisme = immateriële geest interacteert met een materieel lichaam.
Je kennis over iets (wat in je geest zit) = de ideale vorm bijvoorbeeld: je idee bij een cirkel
De werkelijkheid over iets = verschijningsvorm bijvoorbeeld: de cirkel is niet zo rond als in
je gedachten.
Deductie = denken
Inductie = sensorische ervaring
KORTOM waar komt kennis in de geest vandaan?
1. Mechanistische fysiologie
2. Interactief dualisme
Locke
Engelse filosoof
- Mechanistische fysiologie - Geest is passief
- Stelt dat mensen hun ziel (aangeboren ideeën) niet nodig hebben men heeft enkel
sensaties en reflecties nodig = maakt samen herinneringen.
- Stelt dat simpele ideeën met één eigenschap (bijv. rood) complexe ideeën worden
door samenvoeging van de eigenschappen bijv. rond, glad, zoet = appel.
Hoe werkt dit combineren? Door associatie van ideeën kennis komt voort
uit associaties 2 soorten associaties:
1. Continuïteit = twee dingen die tegelijk of vlak na elkaar voorkomen (per ongeluk).
Voorbeeld: spelen met een ballon, maar ballon knapt met een harde knal, dus
nu voor alle ballonnen bang.
2. Gelijkenis = twee dingen die op elkaar lijken die ga je generaliseren (natuurlijk).
Voorbeeld: thee drinken is gezellig, dus koffie drinken (lijkt op elkaar) ook.
Stelt dat er 3 soorten kennis zijn:
1. Intuïtieve kennis = de ervaring van zaken zoals ze zijn rond is rond.
2. Demonstratieve kennis = kennis die je kunt uitleggen bijv. wiskunde.
3. Sensitieve kennis = kennis die je krijgt via je ervaring en waarneming.
Alle kennis die je hebt komt voor uit interacties/ervaringen met de wereld je wordt
‘leeg’ geboren.
