Strategie samenvatting
Inhoudsopgave
Introductie (H.1, HC 1) 1
Wat is strategie? 1
Strategie dimensies 1
Strategy content 2
Strategy process 3
Strategy context 3
Waarom is strategie nodig? 4
Hoe managen we strategie? 4
Strategy Content (H. 4 t/m 6, HC 3, 4 & 5) 6
Business level 6
Product offering 7
Value Chain 9
Resource base 10
Paradox van markt en resources 11
Corporate level 12
Corporate configuration 12
Corporate composition 12
Corporate management 13
Paradox van responsiviteit versus synergie 15
Synergie 15
Responsiviteit 17
Network level 20
Het probleem van interorganisationele relaties 20
Relationele actoren (wie) 20
Relationele doelen (waarom) 22
Relationele factoren (wat) 23
Relationele afspraken (hoe) 24
Paradox van competitie en samenwerking 25
Strategy Process (H. 7 t/m 9, HC 2, 6 & 7) 29
Strategie formatie 29
Strategie formatie activiteiten 29
Rollen bij strategievorming 31
Paradox van delebrateness en emergence 32
Strategieverandering 36
Het probleem van strategische opstelling/richting 37
Grootte en snelheid van verandering 38
Paradox van revolutie vs evolutie 40
, Strategische innovatie 43
Het probleem van strategische vernieuwing 43
Strategizing process (strategic reasoning) 43
Entrepreneuring process (strategic visioning) 44
Investing process (strategic venturing) 44
Changing process (strategic alignment) 44
Remmers van strategische innovatie 45
Business model renewal 46
Paradox van exploiteren en exploreren 47
Strategy Context (H. 10 t/m 12, HC 3 & 4) 50
Industry context 50
Het probleem van industriële ontwikkeling 50
Dimensies van industrie ontwikkeling 51
Vormen van industrie ontwikkeling 52
Drivers en remmers van industrie ontwikkeling 53
Drivers van industrie ontwikkeling 53
Remmers van industrie ontwikkeling 53
Paradox van meegaandheid en keuze 54
International context 57
Het probleem van internationale configuratie 57
Globalisering 57
Niveaus van globalisatie 58
Internationale compositie 58
Internationaal management 59
Paradox van globalisatie en lokalisatie 61
Vraag naar globale synergie 62
Vraag naar lokale responsiviteit 64
,Introductie (H.1, HC 1)
In Hoorcollege 1 zal worden behandeld wat strategie inhoudt, waarom het nodig is om een strategie
te hebben en hoe je het beste een strategie kunt managen
Wat is strategie?
Een nauwkeurige definitie van strategie zou tegenstrijdige interpretaties helpen voorkomen van wat
als strategie moet worden beschouwd en, bij uitbreiding, wat moet worden verstaan onder de term
‘strategisch management’. Echter zou het geven van een definitie feitelijk misleidend zijn. Het zou
erop kunnen duiden dat er brede overeenstemming bestaat onder praktijkmensen, onderzoekers en
theoretici over wat strategie is. Echter bestaan er sterk uiteenlopende meningen over de meeste
belangrijke kwesties. Om beter te begrijpen wat strategie is zijn er een aantal punten/definities
gegeven tijdens het hoorcollege:
■ Voortbouwen op middelen, capaciteiten ■ Koers van een organisatie op lange
en competenties termijn
■ Reikwijdte van de activiteiten van een ■ Waarden en verwachtingen van
organisatie stakeholders
■ Inspelen op veranderingen in de ■ Voordeel behalen op concurrent
bedrijfsomgeving
Strategie dimensies
Bij strategie wordt er onderscheid gemaakt tussen een aantal dimensies: strategy content, strategy
process en strategy context (zie figuur 1.1). Dit zijn de drie dimensies van strategie die in elke
strategische probleemsituatie in de praktijk kunnen worden herkend.
Strategy content: De gecombineerde beslissingen en keuzes die een bedrijf naar de
toekomst leiden, worden de strategie-inhoud genoemd. Strategie-inhoud houdt zich bezig
met het wat van strategie: wat is en zou de strategie moeten zijn voor het bedrijf en elk van
zijn samenstellende eenheden?
Strategy process: De manier waarop strategieën tot stand komen wordt het strategieproces
genoemd. Strategieproces houdt zich bezig met het hoe, wie en wanneer van strategie: hoe
wordt en moet strategie worden gemaakt, geanalyseerd, bedacht, geformuleerd,
geïmplementeerd, veranderd en gecontroleerd; wie is betrokken; en wanneer vinden de
benodigde activiteiten plaats?
Strategy context: Het geheel van omstandigheden waaronder zowel de strategie-inhoud als
het strategieproces worden bepaald, wordt de strategie context genoemd. Strategie context
houdt zich bezig met het waar van de strategie: waar (dat wil zeggen in welk bedrijf en in
welke omgeving) zijn het strategieproces en de strategie-inhoud ingebed?
1
, Elke strategische probleemsituatie is van
nature driedimensionaal en bezit proces-,
inhouds- en contextkenmerken. Alleen het
begrijpen van alle drie dimensies zal de
strateeg echte diepgang van inzicht geven. Het
is belangrijk om te begrijpen dat de drie
dimensies op elkaar inwerken.
Zo zal de wijze waarop het strategieproces is georganiseerd een grote impact hebben op de
strategie-inhoud, terwijl de inhoud van de huidige strategie een sterke invloed zal hebben op de
wijze waarop het strategieproces in de toekomst zal worden uitgevoerd. Als deze verbanden
genegeerd worden, zal de strateeg een platte visie hebben in plaats van een driedimensionale kijk op
strategie.
Het is echter mogelijk om zich op één van de strategie dimensies te concentreren als de
andere twee dimensies in gedachten worden gehouden. Voor een gerichte discussie is het zelfs nodig
om naar één dimensie tegelijk te kijken.
Strategy content
Strategieën zijn er in alle soorten en maten en elke strategie is in essentie uniek. Er zijn drie
onderwerpen die kunnen worden verduidelijkt door onderscheid te maken op het strategieniveau
waarop elk onderwerp het meest relevant is. Er kunnen strategieën worden gemaakt voor
verschillende groepen mensen of activiteiten binnen een organisatie.
Het laagste aggregatieniveau is één persoon of taak, terwijl het hoogste aggregatieniveau
alle mensen of activiteiten binnen een organisatie omvat. Het meest voorkomende onderscheid van
de aggregatieniveaus is tussen het functional, het business en het corporate level (zie figuur 1.2).
functional level → Vragen over specifieke functionele
aspecten van een bedrijf (operationele strategie,
marketingstrategie, financiële strategie, enz.).
Business level→ Vereist de integratie van strategieën
op functioneel niveau voor een afzonderlijke reeks
producten en/of diensten bedoeld voor een specifieke
groep klanten.
Corporate level → Bedrijven met twee of meer
bedrijven vereisen een strategie op multi-business- of
corporate level die de verschillende strategieën op
bedrijfsniveau op één lijn brengt.
Network level → Bedrijven clusteren vaak samen in
groepen van twee of meer samenwerkende
organisaties. Dit niveau wordt het mult- of
netwerkniveau genoemd.
2
, De meeste multi-company groepen bestaan uit slechts enkele partijen, zoals het geval is bij
strategische allianties, joint ventures en waardetoevoegende partnerschappen. Netwerken kunnen
echter ook tientallen, zelfs honderden deelnemers hebben. Wanneer een strategie voor een groep
bedrijven wordt ontwikkeld, wordt dit in alle gevallen een strategie op netwerkniveau genoemd.
Strategy process
Meestal wordt er een splitsing gemaakt tussen de fase van strategie-analyse, de fase van
strategieformulering en de fase van strategie-implementatie. In de analysefase worden de kansen
en bedreigingen in de omgeving en de sterke en zwakke punten van de organisatie geïdentificeerd.
Vervolgens bepalen strategen in de formuleringsfase welke strategische opties voor hen beschikbaar
zijn, evalueren ze elk en kiezen er één. Ten slotte wordt in de implementatiefase de gekozen
strategische optie vertaald in een aantal concrete activiteiten, die vervolgens worden uitgevoerd.
Er zijn drie onderwerpen: strategievorming, strategische
verandering en strategische innovatie. Deze onderwerpen
zijn geen afzonderlijke onderwerpen. Het zijn geen fasen,
stadia of elementen van het strategieproces die afzonderlijk
kunnen worden begrepen. Strategievorming, strategische
verandering en strategische innovatie zijn verschillende
aspecten van het strategieproces, die sterk met elkaar
verbonden zijn en gedeeltelijk overlappen (zie figuur 1.3).
Strategy context
Het is voor managers doorgaans verstandig om te streven naar een aansluiting tussen het
strategieproces, de strategie-inhoud en de specifieke omstandigheden die in de strategie context
voorkomen. De strategie context kan worden bepaald, in plaats van deze te laten bepalen. De
strategie context kan worden opgedeeld in drie onderwerpen: organizational context, Industry
context en International context.
Organizational context: De belangrijkste strategische kwesties hebben hier te maken met de
vraag of de organisatorische omstandigheden in grote mate het strategieproces en de
gevolgde strategie-inhoud bepalen, of dat de strateeg een aanzienlijke mate van controle
heeft over de koers van actie.
Industry context: Gebruikt om te kijken of de omstandigheden in de sector de regels bepalen
waaraan bedrijven moeten voldoen, of dat bedrijven de vrijheid hebben om hun eigen
strategie te kiezen en zelfs de strategie te veranderen.
International context: De internationale context zorgt voor extra strategische problemen
Strategen moeten zich bezighouden met de vraag of aanpassing aan de diversiteit van de
internationale context strikt noodzakelijk is of dat bedrijven een aanzienlijke vrijheid hebben
om hun strategie proces en -inhoud te kiezen, ongeacht de internationale context.
3
