Samenvatting
Samenvatting Algemene fonetiek - Fonetiek
Samenvatting Algemene Fonetiek Boek Hoofdstuk 1 tm 8, periode 1
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvattingen Algemene FonetiekAlgemene Fonetiek Hoofdstuk 1
Foneem - klanken
Grafeem – letter
Prosodie - de fonologie het ritme, de klemtoon en de intonatie van de stem bij het uitspreken van een
zin of woord
Fonetiek: het vak dat zich bezighoudt met de productie, transmissie en perceptie van spraak (dwz
gesproken taal)
Waarneembare manifestatie bestudeert van menselijke taal in relatie tot de verborgen
structuur van het abstracte taalsysteem
Taal is een systeem van conventionele tekens, waarmee gebruikers van de taal ideeën kunnen
communiceren. Een taalteken is een waarneembare vorm met een niet-waarneembare betekenis
Wat is het verschil tussen taal en spraak? Wat is taal? Wat is spraak?
conventionele tekens: tekens waarvan wij hebben afgesproken welke betekenis zij dragen (denk aan:
een duimpje betekent het is goed, taxi vragen, ik ben te koop)
In het boek hebben ze het over referente en betekenisdrager
Referente: wat er in je hoofd zit
Betekenisdrager: het teken wat je kiest om de referentie over te brengen aan iemand
Dit is arbitrair (willekeurig) en conventioneel (dat is afgesproken binnen een groep)
Taken van de Fonetiek
1. Beschrijven wat de verzameling is van alle mogelijke taaltekens
- Taalketens: de klanken en opeenvolgingen van klanken die mogelijk zijn, dan wel
voorkomen in talen
2. Verklaringen geven voor de bouwprincipes van de vormen van taaltekens
a. Voorbeeld: waarom geen nasale ‘t’? of waarin is trant een goede lettergreep en rtatn
niet?
i. Sonariteitsprincipe: je kan van een geluid meten hoe ver het geluid rijkt. De
meest sonore klank staat in het midden van de rest op sonariteit naar buiten.
b. Is dat beperkt tot het nederlands? Is dat anders in andere talen?
c. Balans tussen behoeftes spreker en luisteraar
i. De spreker vind het lastiger om ‘onlogisch’ sonore woorden uit te spreken
3. De bestudering van de functionele eigenschappen van de klankvorm van taal
a. Ontdekken van regelmatigheden in taalstructuur
b. Hoe is dit geevolueerd? En waarom?
c. Gelijk aan ambigue zinnen: Zij zagen het meisje met de verrekijker
i. Ambigue: dubbelzinnig (zagen zij een meisje met een verrekijker in haar
hand of zagen zij het meisje via de verrekijker)
,Schematische voorstelling van de spraakketen
Centraal: in ons lichaam, in onze hersenen
Perifieer: aan de rand van ons lichaam, taalprocessen van fonetici
Akoustisch signaal: verschil in luchtdruk (dit kan een oor opvangen)
Voorwaarden voor communicatie
Toegang tot hetzelfde transmissiekanaal
De lucht of de telefoonlijn
Toegang tot dezelfde taalcode
Beheersen van dezelfde taal
Niveaus van taalstructuren (hierarchie)
Er zijn zes taaldimensies (klein naar groot)
Fonetiek (concrete klanken) - hoe mensen geluid produceren en hoe mensen geluid interpreteren
Fonologie (abstracte klanken) - klanksystemen
Morfologie (woorden) - vormkunde, d.w.z. van de wijze waarop in een taal door afleiding en
samenstelling woorden worden gevormd
Syntaxis (zinnen) – de manier waarop zinnen gemaakt worden
Semantiek (concreet discourse) – betekenis van symbolen, woord of zin
Pragmatiek (abstract discourse) een verborgen boodschap in je zin, die een ander begrijpt. ‘warm
he’ -> dan verwacht je dat de ander het raam open doet
, (supra)segmentle eigenschappen van spraak
Segmentele eigenschapen:
Klinkers (vocalen) en medeklinkers (consonanten)
Verschil tussen klanken, bijvoorbeeld /i/ en /a/
Eigenschappen van fonemen
Suprasegmentele (prosodische) eigenschapen
Verschil in intonatie en ritme tussen de zinnen/zinsdelen
Spraaktechnologie
Spraakherkenningssystemen
“Wat alle tot nog toe vervaardigde systemen gemeenschappelijk hebben is,
dat ze onmiddellijk door de mand vallen.’’ (p. 12)
Spraaksynthese
Kunstmatig spraak produceren, dus niet met je eigen / een menselijke stem (denk aan robot stem bij
spraakcomputer, of allen dezelfde robotstem bij spraakcomputer)
Algemene Fonetiek
Hoofdstuk 2: Eenheden in Taal en Spraak
2.1 eenheden in de taalkundige hiërarchie
Morfosyntactische hierarchie: In de taalkunde is het gebruik taalbouwsels te analyseren in
termen van eenheden die op zich weer bestaan uit kleinere eenheden, die weer be-
staan uit nog kleinere eenheden
Morfeem: de kleinste taaleindheid met een eigen isoleerbare betekenis. Morfemen kunnen vaak zelf
als losse woorden gebruiktworden, maar zijn dat niet per se. (Deur – tje). Morfemen kunnen
gecombineerd worden tot woorden
Onwelgevormd: een taalbouwsel met een foute structuur
Klankvormelijke hiërarchie:
Foneem: de kleinste in de tijd afgrensbare klankvormelijke eenheid (een klinker of een medeklinker).
De verzameling van alle mogelijke verschillende manieren om een bepaalde klank in een taal uit te
spreken. Fonemen staat aangegeven als: /?/
Het nederlandse foneem /a/ van daad omvat dus alle mogelijke uitspraakvarianten van de
spraakklank [a], gesproken door ieder willekeurige persoon, hoog, laag, kortaf, lang
aangehouden, neuzelig of gekleurd door de invloed van alle mogelijke verschillende
spraakklanken voor of na de klank in kwestie.
Allofoon: een concrete realisatie van een foneem [?]
Commutatietest (verwisselingsproef): Deze test is in de praktijk een gedachte-experiment, maar hij
kan met een digitale golfvorm-editor (zie hoofdstuk 6) ook experimenteel worden uitgevoerd
Om te bepalen of twee spraakklanken, K1 en K 2 , manifestaties zijn van hetzelfde foneem of
juist verschijningsvormen van twee onderscheiden fonemen, past de taalkundige de zgn.
commutatietest (of: verwisselingsproef) toe.
De vervanging van K1 door K 2 leidt tot de waarneming van een ander woord met een andere
betekenis; in dat geval zijn K 1 en K 2 betekenisonderscheidend en per definitie manifestaties
van verschillende fonemen.
Er ontstaat geen ander woord met een andere betekenis, hooguit een wat vreemde uitspraak
van hetzelfde woord; in dat geval hebben we te maken met manifestaties van een en hetzelfde
foneem; K 1 en K2 zijn dan allofonen van hetzelfde foneem.
Syllabe: een combinatie aan Fonemen worden tot gecombineerd tot een grotere klankvormelijke
eenheid (syllabe). Ook wel klankgreep (lettergreep).
Ordening van een syllabe:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinvanduuren1611. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,94. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
