Politicologie en staatskunde
Inhoud
Deel 1.....................................................................................................................................................1
Hoofdstuk 1 problemen, politiek en politicologie..............................................................................1
Hoofdstuk 2 modellen, politiek proces en besluitvorming.................................................................2
Deel 2.....................................................................................................................................................4
Hoofdstuk 3 Bestuur, overheid en markt...........................................................................................4
Hoofdstuk 5 politieke opvattingen en politieke cultuur.....................................................................6
Hoofdstuk 6 politieke partijen en belangengroepen..........................................................................8
Deel 4.....................................................................................................................................................9
Hoofdstuk 7 politieke participatie stemmen en lobbyen...................................................................9
Hoofdstuk 8 Macht, Invloed en legitimiteit......................................................................................10
Deel 1
Hoofdstuk 1 problemen, politiek en politicologie
Volgens politicoloog Hoogerwerf (1994) worstelt de politiek steeds met dezelfde zeven dilemma’s
rondom fundamentele waarden bij het maken van beleid;
1. Publiek versus privaat; wanneer grijpt de staat in
2. Democratie versus leiding; moet de macht bij burgers liggen of bij de leiding en de staat
3. Vrijheid versus gelijkheid; hoe moeten de middelen verdeeld worden
4. Eenheid versus verscheidenheid; staat individuele vrijheid voorop of is de eenheid in de
samenleving belangrijkers
5. Idealisme versus realisme; moet de politiek streven naar het goede en staan idealen hierin
voorop?
6. Doelmatigheid versus aanvaardbaarheid: moet het beleid vooral doelmatig en rationeel zijn
of is een draagvlak voor beleid het belangrijkste
7. Orde versus verandering; moet de samenleving bestaande maatschappelijke orde
handhaven en zich langzaam aanpassen of is juist verandering nodig?
De politicologie kan worden omschreven door 4 centrale vragen
1. Hoe moet het object van de politicologie gedefinieerd worden?
2. Hoe moeten de Centrale begrippen van de politicologie gedefinieerd worden
3. Welke wetenschappelijke strategie moet gebruikt worden om de beoogde kennis te
verwerven
4. Welke wetenschappelijke benadering moet worden gebruikt om de beoogde kennis te
verwerven
Politicologen vormen een antwoord op de vraag wat is politiek. Wat zijn wel en wat zijn geen
politieke verschijnselen.
Zuivere theorie binnen politicologie kent de volgende elementen
, Vereenvoudiging
Abstrahering; zuivere theorie gebruikt een beperkte hoeveelheid gegevens over degenen die
bij het politieke verschijnsel betrokken zijn
Generalisatie; een zuivere theorie richt zich op de algemene elementen van het politieke
verschijnsel
Empirische politicologie richt zich op het toetsen van theorieën aan feitelijke gegevens. Klopt de
theorie aan de praktijk?
Normatieve politicologie richt zich op het vraagstuk van de gewenste politieke orde; hoe moet een
stabiele en rechtvaardige samenleving eruitzien en met welke middelen word dit bereikt.
Normatieve politicologie staat gelijk aan politieke filosofie; ze beredeneren ‘goed’ en ‘slecht’ in de
politiek.
Een voorbeeld van politieke filosofie is de twintigste -eeuwse rechtvaardigheid theorie van Rawls
(1971), hij ontwikkelde het volgende gedachten experiment; stel, je weet niets over jezelf noch over
anderen. Zo weet je niet wie je bent, in welk land je woont, of je arm of rijk bent, of je een man of
vrouw bent, of je zwart of blank bent. Stel tevens dat je achter deze sluier van onwetendheid wel alle
wetenschappelijke gegevens tot je beschikking hebt; rawls gaat er daarbij vanuit van rationele
mensen die hun eigenbelang nastreven
Omdat Rawls de procedure van het gedachte-experiment rechtvaardig acht, meent hij ook dat de
principe die de mensen in het gedachten experiment kiezen rechtvaardig zijn. Rawls word hierom
een aanhanger van de procedurele rechtvaardigheid genoemd
Mensen zullen kiezen voor
1. De vrijheidsrechten van alle individuen dienen gegarandeerd te worden
2. Banen en functies moeten voor iedereen toegankelijk zijn
3. De samenleving mag sociale en economische ongelijkheden kennen zolang er gelijke kansen
zijn voor iedereen.
Volgens het derde principe van de theorie van Rawls zullen mensen kiezen voor samenleving A
(hogere inkomsten) Hier maakt hij gebruik van het tricke-downeffect. Volgens deze economische
theorie komt het bestaan van rijken ten goede aan de amen. De economische ontwikkeling van e
land zou gestimuleerd worden als een relatief rijke groep een grote investering zou doen waarvan
iedereen profiteert
Diachrone methode; worden veranderingen en ontwikkelingen door de tijd heen bestudeerd.
Synchrone methode; worden de overeenkomsten en verschillen bestudeerd van politieke
verschijnselen die zich gelijktijdig maar op verschillende plaatsen voordoen.
Hoofdstuk 2 modellen, politiek proces en besluitvorming
Een model is een visualisering van een theorie. In een schema worden de relaties tussen begrippen
worden vereenvoudigd weergegeven. Vervolgens word het model ‘empirisch ingevuld’ en getoetst
dus met gegevens uit de alledaagse werkelijkheid. Het model dient deze werkelijkheid adequaat te
kunnen weergeven en verklaren. Doet het model dat niet dan word het aangepast met de theorie
Het politiek-systeemmodel van Easton (1965) is een model van het gehele politieke proces en is
gebaseerd op algemene theorie over politiek, die op alle politieke systemen van toepassing zou zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper erikbogaard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.