Samenvatting
Samenvatting Bestuurlijke kaart van Nederland
Complete samenvatting van het boek Bestuurlijke kaart van Nederland voor de vakken Bestuur & Beleid en Inleiding in de organisatie- en bestuurswetenschap
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Bestuurlijke kaart van Hoofdstuk 1Nederland
De Nederlandse Staat Hoofdstuk 2
De Hoofdstuk 3
politiek-bestuurlijke
instituties
Nationaal bestuur: het Hoofdstuk 5
Rijk
Middenbestuur: Hoofdstuk 6
Provincie en
waterschap
Lokaal bestuur: de Hoofdstuk 7
gemeente
Samenwerkend Hoofdstuk 8 Volledig nieuw
bestuur hoofdstuk
Europees bestuur Hoofdstuk 10
De internationale Hoofdstuk 11
context van het
bestuur
Hoofdstuk 4 NIET
Hoofdstuk 9 NIET
Hoofdstuk 12 NIET
,De bestuurlijke kaart van Nederland
Hoofdstuk 1: De bestuurlijke kaart van Nederland
Publiekrechtelijke grondslag (Publieke organisaties):
- het bestaan van een organisatie is wettelijk vastgelegd (bv. gemeente);
- Richten zich op het algemeen belang.
Private organisaties:
- Verenigingen, stichtingen en vennootschappen;
- Behartigen een deelbelang, van bijvoorbeeld de aandeelhouders of de leden;
- Omvat commerciële actoren.
Maatschappelijk middenveld:
- Maatschappelijke instellingen die publieke taken verrichten (ziekenhuizen en
culturele stichtingen)
- Geen winstoogmerk;
- Onderdeel van de private sector;
- Actoren die van grote invloed zijn op het functioneren van het openbaar bestuur in
Nederland
Kenmerken Nederlands openbaar bestuur:
● Constitutionele monarchie:
○ Koning is staatshoofd maar het handelen is gebonden aan een grondwet of
geschreven constitutie.
● Rechtsstaat:
○ Het overheidshandelen is onderworpen aan de regels van het recht.
○ legaliteitsbeginsel: de overheid mag alleen handelen op grond van wettelijke
bevoegdheden.
○ Burgers beschikken over grondrechten.
● Scheiding der machten:
○ De wetgevende, de uitvoerende en de rechtsprekende macht zijn
onafhankelijk van elkaar en controleren elkaar.
● Scheiding van kerk en staat:
○ Er is geen staatskerk.
● Parlementair stelsel
○ De bevolking kiest het hoogste besluitvormende orgaan, de Tweede Kamer,
waaraan de regering verantwoording schuldig is.
○ Burgerparticipatie
■ ministeriële verantwoordelijkheid: de ministers zijn verantwoordelijk,
ook voor het optreden van het staatshoofd en voor rijksambtenaren.
■ Vertrouwensregel: Ministers worden geacht af te treden zodra zij het
vertrouwen van de volksvertegenwoordiging verloren hebben.
■ Dualistisch parlementair stelsel: de volksvertegenwoordiging is
onafhankelijk van de regering en ministers kunnen geen deel
uitmaken van de Staten-Generaal. De gemeenten en de Provinciale
Staten zijn gescheiden van respectievelijk het college van
burgemeester en wethouders en het college van Gedeputeerde
Staten.
, ● De Nederlandse bevolking kiest geen bestuurders. De kroon benoemt formeel de
ministers, de burgemeesters en commissarissen van de koning.
● Kiesstelsel gebaseerd op evenredige vertegenwoordiging: het aantal zetels voor een
partij is in overeenstemming met de aanhang van die partij onder de bevolking.
● Gedecentraliseerde eenheidsstaat: enerzijds is er sprake van een rijksoverheid die
zaken aan lagere overheden kan opleggen; anderzijds zijn taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden overgedragen aan lagere overheden.
● Veelvuldig samengewerkt tussen bestuurslagen via bestuurslaagoverstijgende
samenwerkingsverbanden die al dan niet een wettelijke grondslag kennen.
● Constitutioneel hof is niet aanwezig, zodat er geen onafhankelijk rechterlijke instantie
is die wetten toetst aan de Grondwet.
● Geen juryrechtspraak: de rechtspraak blijft het exclusieve domein van onafhankelijke
en deskundige rechters.
● Functioneel bestuur: bestuursorganen die een beperkt, wettelijk vastgelegd
tekenpakket hebben (bv. een waterschap).
● Maakt deel uit van de Europese Unie: veel nationale wet- en regelgeving wordt direct
of indirect door de Europese wetgeving bepaald (voorrang op nationale wetgeving).
De nadruk van het Nederlandse openbaar bestuur ligt op de draagkracht in de
besluitvorming: de mate waarin besluiten gedragen of gesteund worden door politieke
actoren.
De Nederlandse bestuursstijl:
1. Coalitie
2. Collegialiteit
3. Compromis
4. Consensus
5. Coöptatie (snelle opname van nieuwkomers in het bestel)
6. Coöperatie
, Hoofdstuk 2: De Nederlandse staat
Kenmerken van de staat:
1. Specifiek grondgebied (een territorium).
2. Is bevolkt
3. Wettelijke ordening en een bestuurlijke organisatie die gezaghebbende wet- en
regelgeving kan handhaven.
4. Een staat is erkend door andere staten.
Soevereine staat: een onafhankelijke staat die in het internationale recht gelijk is aan
alle andere staten.
- De Staat der Nederlanden (juridische term voor de Nederlandse overheid) is een
rechtspersoon: de staat is, net als een individu, bevoegd rechtshandelingen te
verrichten.
- Nederland, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten maken deel uit van het Koninkrijk der
Nederlanden. Elk land heeft een eigen gouverneur die de koning vertegenwoordigt.
- De Nederlandse koning is staatshoofd van het gehele Koninkrijk der Nederlanden.
- De regering van het koninkrijk bestaat uit de koning en de Raad van Ministers
(Rijksministerraad): bestaat uit de door de koning benoemde ministers en 3
gevolmachtigde ministers.
- De regeringen van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten benoemen elk 1 gevolmachtigde
minister, die namens de regering van het eigen land optreedt.
- De Raad behandelt aangelegenheden die de vier landen raken.
- De regering van het koninkrijk oefent samen met de Nederlandse Staten-Generaal
de wetgevende macht uit.
- In het Nederlandse kabinet is 1 bewindspersoon in het bijzonder belast met
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).
- Op ambtelijk niveau wordt de bewindspersoon ondersteund door het
directoraat-generaal Koninkrijksrelaties.
Nederland is sinds de Grondwet van 1815 een constitutionele monarchie: een staat waarin
het koningschap verankerd is in een constitutie. De koning staat niet boven de wet, maar is
daaraan ondergeschikt.
Een constitutie: het geheel van elementaire geschreven en ongeschreven regels met
betrekking tot de organisatie van een staat (regels kunnen vastgelegd worden in een wet:
grondwet).
Twee principes parlementaire stelsel:
1. Ministeriële verantwoordelijkheid: De koning is onschendbaar en de ministers zijn
verantwoordelijk. Bestuursmacht ligt bij ministers, zij worden gecontroleerd door het
parlement.
2. Vertrouwensregel: Het kabinet moet vertrouwen van een meerderheid in de Tweede
Kamer hebben (ook een individuele minister of staatssecretaris).
Nederland is een rechtsstaat: De Nederlandse staat is onderworpen aan de regels van het
recht.
Kenmerken rechtsstaat:
● Overheidshandelen is gebaseerd op wetten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gwenjanssen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen