Kennis- en inzichtdoelstellingen van week 1 van Stofwisseling 1 apart uitgewerkt inclusief tabellen en figuren. Combinatie van hoorcolleges, werkgroepen en zelfstudie. Handig voor CRUX-toets 1! In deze samenvatting vooral beschrijving van voedingsstoffen en hoe deze worden opgenomen en worden gemet...
Doelstellingen week 1
a. De student kan van de voedingscomponenten koolhydraten, eiwitten en vetten beschrijven hoe
ze worden verteerd en opgenomen:
Koolhydraten: in de mond begint de vertering van koolhydraten door alfa-amylase en dat werkt door
in de oesophagus. In de maag heerst een zeer laag pH waardoor alfa-amylase stopt met werken. De
pancreas maakt bicarbonaat en neutraliseert daarmee het pH in het duodenum en geeft ook alfa-
amylase af. In de dunne darm (vooral jejunum) zitten disacharidases in de brush-border van de
enterocyten. Er zijn er drie:
1. Lactase breekt lactose af tot galactose en glucose
2. Glucoamylase / maltase maltose tot 2 glucose
3. Sucrase-isomaltase sucrose tot glucose en fructose
Via SGLT1 (sodium glucose linked
transporter) worden lactose en
maltose opgenomen tegelijk met 2
Na. Fructose wordt opgenomen
via GLUT5. Dit vindt allemaal
plaats aan de apicale zijde van de
enterocyt. Koolhydraten verlaten
de enterocyt aan de basolaterale
zijde via GLUT2.
, 2Doelstellingen week 1 – Stofwisseling I
Glucose wordt opgenomen in organen en weefsels via glucosetransporters:
SGLT Secundair actief transport, Apicale membraan enterocyt
tegen concentratiegradiënt in
GLUT 1 en 3 Gefaciliteerde diffusie, hoge Alle cellen, bloed-
affiniteit voor glucose hersenbarrière, RBC
GLUT2 Gefaciliteerde diffusie, lage Lever, bèta-cel pancreas,
affiniteit, hoge capaciteit basolaterale membraan
glucose sensor enterocyt
GLUT4 Gefacilieteerde diffusie, Vet en spierweefsel
insuline-afhankelijke expressie
GLUT5 Gefaciliteerde diffusie, vooral Apicale membraan enterocyt
affiniteit voor fructose
Eiwitten: er is 0,8 g eiwit nodig per kg lichaamsgewicht per dag. De vertering van eiwitten begint in de
maag met peptase. De pH is dan ongeveer 2,5. Dit is nodig om eiwitten te ontvouwen zodat ze beter
verteerd kunnen worden. De pancreas geeft tryptase en chymotrypsine af aan het duodenum, de pH
is dan 8,5. In de darmen bevinden zich peptidasen. De eiwitten worden opgenomen als
gekoppelde aminozuren of oligopeptiden via H-
gekoppeld transport. Aminozuren worden via Na-
gekoppeld transport opgenomen. In de enterocyt
worden de oligopeptides door tri- of di-peptidases
verteerd tot enkel aminozuren. Deze verlaten de cel op
nog onbekende wijze.
Vetten: vetten zijn onder te verdelen in verzadigde en overzadigde vetzuren. Essentiele vetzuren zijn
meervoudigde onverzadigde vetzuren omdat de mens geen enzymen heeft om meerdere dubbele
bindingen in vetzuren aan te brengen. De vertering van vetten begint in de mond met linguaal lipase,
optimaal bij pH van 4. Triglyceriden worden afgebroken naar vetzuren en diacylglycerol. In de maag is
maaglipase werkzaam wat wordt geproduceerd in de maagwand, ook daarbij is de pH van 4 een
optimum. De pancreas geeft colipase af wat een cofactor is voor pancreaslipase. Pancreaslipase is
alleen werkzaam in aanwezigheid van colipase. Zodra vet aankomt in het duodenum, wordt de afgifte
van CCK gestimuleerd.
CCK (cholecystokinine): stimuleert de galstroom naar het duodenum en de secretie van
pancreasenzymen. CCK is afkomstig van I-cellen in de mucosa van het duodenum
Gal zorgt voor de emulsificatie van vetten, oftewel, grote vetdruppels worden kleine vetdruppels met
water en zorgt voor oppervlaktevergroting van het vet. Hierdoor kunnen lipases beter op de vetzuren
inwerken en uiteindelijk blijft een micel over. Dat is een cel met aan de buitenkant hydrofiele groepen
en binnenin hydrofobe groepen. Uiteindelijk kunnen glycerol, vetzuren, monoacylglycerol, cholesterol
en lysofosfolipiden het membraan van de enterocyt passeren. Dit gaat via passieve diffusie. Langere
vetzuren en cholesterol hebben hierbij een transporteiwit nodig. In het duodenum en jejunum vindt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneruthverkuil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
