Samenvatting: Kijk op de Nederlandse Jeugd
1. Typeringen van generaties
1.1 Wat is een generatie?
Karl Mannheim (1952) = hij beschouwde een generatie als een cohort mensen die onder
gelijke maatschappelijke omstandigheden zijn opgegroeid en herkenbaar zijn aan bepaalde
typerende kenmerken.
Een generatie:
- Mensen van dezelfde leeftijd
- Dezelfde gebeurtenissen en veranderingen hebben meegemaakt
Een generatie zal meer opvallen wanneer deze grote veranderingen hebben mee gemaakt.
De impact van veranderingen heeft wetenschappers geïnspireerd om de generaties van de
laatste decennia nader te typeren. Het onderscheid in generaties is gebaseerd op de
veronderstelling dat elke generatie onder invloed van dezelfde sociale, politieke,
economische en technologische ontwikkelingen zich bepaalde opvattingen, meningen en
gedragingen eigen maakt.
Henk Becker (1992) = onderscheid in een vooroorlogse, een stille, een protesterende, een
verloren en een pragmatische generatie.
Gemiddeld wordt de omvang van een generatie beperkt tot een periode van 15 tot 20 jaar.
1.2 Wat is het realiteitsgehalte?
Brengt het onder één noemer brengen van een hele generatie niet het gevaar mee dat er
een generaliserend beeld ontstaat dat onvoldoende recht doet aan de werkelijkheid?
Kenmerkend voor een bepaalde generatie zijn de eigenschappen waarmee de huidige
generatie zich onderscheidt van de vorige.
De zin van de typeringen is het verkrijgen van een beeld van een bepaalde generatie.
Daarmee wordt de samenleving een spiegel voorgehouden van het doen en laten van de
jongste generatie.
Mensen hebben zelf ook het gevoel dat zij tot een bepaalde generatie behoren. Dit komt
niet alleen door wetenschappers.
,1.3 Veteranengeneratie (70-plus)
De personen die voor 1945 zijn geboren. De oudste nog levende generatie. Deze generatie
heeft de tweede wereldoorlog meegemaakt.
Kenmerken:
- Een hoog arbeidsethos. Werk wordt als zeer belangrijk gezien.
- Het gezag wordt gezien als een autoriteit waar je respect voor dient te hebben
- Traditie en discipline
Ook wel de vooroorlogse, stille of traditionele generatie genoemd
1.4 Babyboomers (50 tot 70 jaar)
De personen die tussen 1946 en 1964 zijn geboren.
- De generatie die de wederopbouw hebben meegemaakt en het bouwen aan een
nieuwe toekomst zonder oorlog.
- Opgroeien in een periode van wekvaart.
- Feminisme
- Gericht op een vreedzame wereld en gelijke rechten
- Nadruk ligt op zelfontplooiing.
- Leggen gemakkelijk verantwoordelijkheid bij de overheid.
Deze generatie wordt ook wel de protestgeneratie genoemd, omdat gezag niet meer als
vanzelfsprekend wordt gezien. De babyboomers worden getypeerd als zelfingenomen en
arrogant.
1.5 X- generatie (30 tot 50 jaar)
Personen die geboren zijn tussen 1965 tot 1980.
- De ouders van deze personen waren meer met zichzelf bezig dan met hun kinderen.
- Sleutel-kinderen dit leidde tot verwennerij
- Sceptisch over de autoriteit
- Gemakkelijk wisselen van baan.
- Veel werkeloosheid
- Ondernemend en niet bang risico’s te nemen
- Ambitieus (hoge schoolprestaties)
- Voor het eerst in aanraking met computer
Ook wel verloren generatie genoemd. De generatie is pragmatisch en zelfredzaam.
no-nonsense houding.
1.6 Y-generatie (15 tot 30 jaar)
Personen geboren tussen 1982 en 1999.
- Opgegroeid in digitale wereld, gebruik social media
- Veel dingen tegelijk doen multitaskers
- Communicatie verloopt via internet, weinig face-to-face momenten
- Technologische ontwikkelingen
- Flexibel en aanpassingsvermogen
- Conflicten worden niet uit de weg gegaan.
- Geen simpele bijbaantjes, en er moet vakantie zijn.
- Duidelijke scheiding tussen werk en prive
Ook wel de grenzeloze, kieskeurige of verwende generatie genoemd. Deze generatie wordt
omschreven al zelfverzekerd en arrogant. Ze zijn creatief, ambitieus en prestatiegericht.
, 1.7 Z-generatie
De generatie die geboren is na 2000.
Kenmerken:
- Te groot ego en te hoog zelfbeeld.
- Opgegroeid met het idee dat wat hun doen geweldig is.
- Narcistisch en arrogant en verwend
- Internet is vanzelfsprekend.
- Brengt meer tijd thuis door, binnenshuis.
- Fysiek minder actief
Ook wel de ik-generatie genoemd. Een generatie die steeds meer aandacht vraagt, steeds
meer depressieve patiënten.
1.8 Overlap tussen generaties
De grootste overlap is tussen de X-, Y- en Z-generatie. Het is niet altijd duidelijk waar de
jongste generatie begint en eindigt.
De meeste onderzoekers vinden dat kinderen jonger dan 10 jaar niet lang genoeg hebben
bloot gestaan aan de invloeden van de maatschappij om te spreken van een generatie.
Vanuit hier wordt dan ook niet gesproken van een Z-generatie.
De Y- en Z-generatie vaak samengevoegd. Veel typeringen voor deze generatie: einstein-
generatie, de achterbankgeneratie en de mediageneratie.
1.9 Empirische ondersteuning?
Waar zijn de verschillende beoordelingen op gebaseerd? Voornamelijk sociologische en
filosofische beschouwingen.
Twee typeringen die een empirische basis hebben:
- Grenzeloze generatie
o Op grond van Nederlands onderzoek van Spangenberg & Lampert (2009).
Jeugdigen hebben moeite om maat te houden en zijn sterk gericht zijn op het
eigen belang. Sprake van de volgende kenmerken:
▪ Fascinatie voor geweld (geweld is spannend)
▪ Hedonisitische insteek (genieten, beleven, leuke dingen doen)
▪ Exhibitionistische neiging (kijk mij eens)
▪ Ook voor sociale netwerken (flexibel, strategisch)
- Zelfbewuste en zelfingenomen generatie
o Op grond van Amerikaans onderzoek van Twenge, Campbell en Gentile
(2012). Studenten vergeleken. Hogere scores op:
▪ Zelfwaardering, narcisme, spreken in het openbaar, leiding geven,
ijdelheid, uiterlijk, afkerigheid van kritiek, agressie en pesten.