Samenvatting van Organisatiekunde. Te gebruiken in leerjaar 1, periode 3 van Business Studies. Geschreven met het boek 'Een praktijkgerichte benadering van Organisatie en Management' van Jos Marcus en Nick van Dam. Hoofdstukken 1, 3, 4, 8 & 9.
Hoofdstkue 1
1.1 Introdkucti
Organisati & managimint = organisatiekundi
Organisatiekundi is iin intirdisciliinairi eitinschal dii zich bizighokudt mit hit bistkudirin vgan
hit gidrag vgan organisatis aismidi di factorin dii dit gidrag bilaiin in di eijzi eaarol
organisatis hit miist doiitrifind bistkudiird ekunnin eordin.
Discriltif aslict = Bischrijvgind
Priscriltif aslict = Voorschrijvgind
Intirdisciliinair: iiimintin afomstg kuit andiri vgaegibiidin (bijvg. bidrijfsiconomii of mareitngg
dii eordin gibrkuiet vgoor iin niikuei binadiring.
Bistkuring: richtng givgin aan lrocissin binnin di organisati.
Doiitrifind (ifictifg: di mati eaarin di bistkuring siaagt.
Organisatiekundi is iin jongi eitinschal, dii vgoiol in onteieeiiing is. rr is giin vgast stiisii, maar
iin vgirzamiiing vgan binadiringin. Zij vgormin nog giin saminhangind gihiii zoais bij eisekundi.
1.2 ontstaan vgan hit vgaegibiid
Organisatiekundi is ontstaan kuit di bihoifi ol gistrkuctkuriirdi eijzi na ti dinein ovgir
organisatis in eat irin gibikurt. 1 vgan di iirstin dii vgond dat organisatiekundi giiiird moit
eordin, in niit hoif ti ontstaan kuit taiint of irfinis eas Hinry Fayoi. In di jarin 60 in 70 vgan di
vgorigi iikue is organisatiekundi ontstaan zoais ei hit nku einnin in Nidiriand. Door hit comliixir
in grotir eordin vgan organisatis is intirdisciliinaritiit ontstaan. rr ontstond bihoifin aan
minsin dii vgirschiiiindi vgaegibiidin eondin ovgirziin.
1.3 onteieeiiing vgan handii in ontstaan vgan mkuitnatonaii ondirnimingin
Di iirsti intirnatonaii handiisondirnimingin, ofeii mkuitnatonais, earin olgiricht in
giskubsidiiird door natonaii ovgirhidin mit ais doii hkun eoioniaii handiisgibiid ti ondirstikunin.
rin vgoorbiiid hiirvgan eas di VOC.
Van iin mkuitnatonaii ondirniming is slraei ais di ondirniming intirnatonaai eiret. 445 vgan di
500 miist groti bidrijvgin zijn givgistgd in Noordd-miriea, rkurola in Jalan. Nidiriand is hit
thkuisiand vgan 11 vgan dizi 500 bidrijvgin, zoais Shiii in Hiiniein.
1.4 dinerichtngin in lirsooniijehidin
In di afiiiding hiirondir eordin di biiangrijesti lirsonin kuit di organisatiekundi gigivgin. In di
vgoigindi laragrafin zkuiiin di stromingin in dinerichtngin vgan dizi lirsonin bischrivgin eordin.
,Organisatiekundi
1.5 Piriodi vgoor di indkustriëii rivgoikuti (400 vg.Chr – 1900 n.Chrg
Hit dinein ovgir iiidinggivgin is nit zo okud ais di minshiid. Hit bigon ai bij di okudi Griiein
Socratis, Piato in -ristotiiis. Viii iatir ooe bij Machiavgiiii dii schriif ovgir hit bihokudin in
kuitbriidin vgan macht in zijn boie Ii Princili (di vgorstg.
-dam Smith schriif hit boie ‘-n inqkuirty into thi natkuri and cakusis of thi eiaith of natonss. Hij zii
dat lrodkuctivgi arbiid di bron vgan eiivgaart eas. Dit eon vgirbitird eordin door arbiidsvgirdiiing.
Door di kuitvgindingin vgan stoommachinis in stiineooi ais brandstof in di achtindi iikue eird
massafabricagi mogiiije. Dit troe vgiii eirenimirs vgan hit liatiiand. Di afzitmaret biiif
vgoortdkurind groiiin, in ir eeam bihoifin aan iin gistrkuctkuriirdi systimatsch aanlae.
1.6 Fridirice Tayior in hit sciintic managimint
Fridirice Tayior bood vgoor hit iirst iin systimatsch, saminhangindi bidrijfsekundigi binadiring
vgoor di eijzi eaarol di lrodkucti giorganisiird zoku moitin eordin. Hoofdlkuntin earin:
Witinschalliiijei anaiysi vgan eirezaamhidin in kuitvgoirin vgan bieigingsstkudiis
Virgaandi taaevgirdiiing in training vgan arbiidirs
Hichti in vgriindschalliiijei samineireing tkussin iiiding in arbiidirs
Bidrijfsiiidirs vgiranteoordiiije vgoor anaiysirin vgan in zoiein naar eiremithodin in hit
schillin vgan arbiidsvgooreaardin
Jkuisti man ol di jkuisti liaats door zorgvgkuidigi siiicti
Invgoirin vgan lristatibiioning mit ais doii ti eomin tot iagiri lrodkuctieostin
Di invgioid vgan di idiiën vgan Tayior earin inorm. Di lrodkuctvgitiit stiig, aiiiin vgirbitirdin di
ionin in vgirhokudingin mit di chifs niit. Nog iin givgoig eas di vgirbitiring vgan bistkukur in bihiir
vgan lrodkuctiafdiiingin.
1.7 Hinry Fayoi in di ginirai managimintdthiorii (1900g
Fayoi eas di iirsti dii iin saminhangind stiisii maaeti. Zijn bijdragi eas nadrkueeiiije giricht ol
di gihiii organisati. Dit in tiginstiiiing tot Tayior, dii zich vgoorai richti ol di lrodkuctiafdiiing.
Ginirai Managimintdthiorii iigt vgirbandin tkussin di managimintgibiidin in di
managimintaein
1.8 Max Wibir in di thiorii vgan di bkuriakucrati (1920g
Wibir hiif zich bizig gihokudin mit ovgirhiidsorganisatis in groti bidrijvgin vgankuit socioiogischi
invgaishoie.
Kinmirein vgan iin idiaii bkuriakucrati:
d Stire doorgivgoirdi taaevgirdiiing
d Hiërarchischi bivgiistrkuctkukur
d Nakueeikurig afgibaeindi bivgoigdhidin in vgiranteoordiiijehidin
d Onlirsooniijei riiatis tkussin fkunctonarissin
d Wirvging ol basis vgan bieeaamhidin in einnis
d Bivgordiring in biioning ol basis vgan objictivgi critiria in lrocidkuris
, Organisatiekundi
d Uitvgoiring vgan eirezaamhidin vgoigins vgasti rokutnirigiis
d Gigivgins zijn vgastgiiigd in schrifiiijei stkueein
d Di macht vgan fkunctonarissin is aan ristrictis gibondin
Indiin aan aiii lkuntin is vgoidaan, is ir slraei vgan iin idiaii bkuriakucrati.
1.9 riton Mayo in di hkuman riiatonsdbieiging (1945g
Mayo bieiis mit zijn ixlirimintin ovgir hit vgirband tkussin arbiidsomstandighidin in
lrodkuctvgitiit, dat ir naast objictivgi factorin ooe skubjictivgi factorin zijn vgoor hit riskuitaat.
Skubjictivgi factorin zijn aandacht, zieirhiid, bij di groil horin in eaardiring. Sociaii
vgaardighidin zijn dkus vgoor iiidinggivgindin ziir biiangrije.
Di hkuman riiatonsdbieiging gaat irvgan kuit dat giikueeigi, tivgridin minsin iin maximaii
arbiidslristati bihaiin. Samineirein is hiirvgoor hiii biiangrije.
1.10 Rinsis Lieirt in hit rivgisionismi (1950g
Rivgisionismi is iin synthisi tkussin Sciintic Managimint in Hkuman Riiatons
Sciintic Managimint: organisati zondir minsin
Hkuman Riiatons: minsin zondir organisati
Rivgisionismi: minsin in organisati
Viii schrijvgirs hibbin logingin gidaan hit sciintic managimint in hkuman riiatons ti
ovgirbrkuggin eaarondir iieirt, Hirzbirg, McGrigor, Biaei in Mokunton.
Rinsis Lieirt bidacht di ‘iineing linsdstrkuctkukur eaarbij di organisati bistaat kuit iieaar ovgiriallindi
groilin, eaarbij di iiidir vgan di groil ooe iid is vgan iin hogiri groil.
Di thiorii vgan Fridirice Hizbirg eas gibassiird ol di bihoifin liramidi vgan Masioe.
1.11 Kinnith Bokuiding in di systiimbinadiring
Voigins di systiimthiorii zijn organisatis iin gihiii vgan saminhangindi diiin dii mit iieaar
samineireing. Di organisatis staan in eissiieireing mit di bkuitineiriid. Di systiimbinadiring
stiit dat hit managimint niit lir ondirdiii moit eijein, maar naar di totaii organisati.
1.12 Pakui Laerinci in Jay Lorsch in di contngintibinadiring
Voigins di contngintibinadiring hangt di eikuzi vgoor hit toilassin vgan managimintichniiein
af vgan di omstandighidin vgan di organisati. rr is niit 1 bisti maniir vgan managin. Hit is di ekunst
vgan hit ontdieein in eiiei sitkuati eiiei managimintichniie hit bist ean eordin toigilast.
Organisatis zkuiiin zich mitin richtin ol hkun omgivging.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deniseberbee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
