mondzorgkunde - jaar 2 - periode 4 - Communicatie, psychologie en gedragsbeïnvloeding - Leerstof boeken:
- 'Kindertandheelkunde' H 4 en 5 en
- 'Patiëntenvoorlichting en mondgezondheid' H: 4, H: 5.8, H: 8, H: 9.5, 9.6, 9.7, 9.8, H: 10 en H: 12 . Ook in een bundel verkrijgbaar (met colleges commu...
Communicatie, psychologie en gedragsbeinlloeding – Leerstof uit boeken / artikelenn
BOEK – Kindertandheelkunden
Hoofdstukn 4 – angst loor de TA
* Angst is een emote ie no ig is om te overleven.
* Fight-fight-reacte.
* Angst is us te zien als een sein tot zelfehou at e fysiologische hulpbronnen v/h organisme mobiliseert. Het
verhoog e hartslag en bloe ruk, oet het suikergehalte stigen en actveert e afschei ing van a renaline en
nora renaline. Hier oor is met beter in staat het gevaar, zowel gevecht als vlucht, het hoof te bie en.
* Angst voor e TA is een probleem waar 25% v/ bevolking last van heef.
- De meest voor e han liggen e oorzaken van tan artsangst ziin: irecte con itonering,
plaatsvervangen leren of verbale info over racht.
* Als een kin ADHD heef zal e TA moeten zorgen at het kin ziin me icate heef ingenomen en
voor e overige zich heel strikt moet hou en aan een schematsche behan eling. met e ou ers
moet overlegt wor en hoe groot e belastbaarhei v/h kin is.
* Een psychologisch trauma wor t gekenmerkt oor e geliikti ige inwerking van:
- Een onontkoombare schokken e gebeurtenis ie buiten e normale menseliike ervaring valt.
- Extreme angstbeleving.
- Ontwrichtng v/h bestaan of ernstge be reiging v/h leven gekoppel aan en gevoel van
machtelooshei .
● Situatie gebonden angst = state anxiety = reacte op een specifek gevaar. Een kortston ige
reacte op gevaar, gebaseer op ene on erschatng v/ eigen kracht/macht, vergeleken met e
kracht ie v/ be reiging uitgaat.
- Het kin met een state anxiety kan in e regel goe on erschei maken tussen
be reigen e en niet-be reigen e zaken.
● Persoonsgebonden angst = trait anxiety = voorgevoel na na eren onheil. Van meer algemene
en bliiven e aar . Angst komt veel van binnenuit.
- De angst is meer een karaktertrek v/h kin an een reacte op iets wat het meemaakt of
waarneemt.
- Het ziin kin eren bii wie naarmate ze ou er wor en emotonele reactes op nieuwe
zaken hun sporen achterlaten.
- Ze ziin overal bang voor.
- Kin eren met persoonsgebon en angst ziin ver er heel gewoon. Hun intellectuele
capaciteiten vertonen een normale ontwikkelingspatroon. Het betref situates waarin ze
waarschiinliik e controle kwiitraken.
- Beh. van eze kin eren is moeiliiker.
- De opbouw van contact is lastger, kost meer ti om at e kin eren oor hun angstge
aar zich liiken af te sluiten voor contact.
- TA/MH moet veel ge ul hebben. 2x of meer iets moeten uitleggen.
- Kin eren kunnen geen on erschei maken tussen be reigen e en niet-be reigen e prikkels.
- Aan e ou ers vragen: ‘’ziin er nog an ere situates waarin uw kin bang is’ vaak
antwoor : ZH of okters.
- Bange kin eren ie elk ½ ir curatef moeten wor en behan el ziin ge oem bang te bliiven.
● Extrolert = huilen, vertellen wat ze warszit.
● Introlert = naar binnen gericht, na enken, piekeren.
1
,● Coping = het omgaan met angsten.
* Vermii ingsge rag is ge rag at e angst vaak instant hou .
● Cognitiele coping = iezelf toespreken at het wel meevalt, het is wel snel over, etc.
*Jonge kin eren met een a equate coping beschouwen zichzelf niet als bang.
* De allereerste reacte van een iong kin in een be reigen e situate is vluchten. Als het kin
enigszins woor vaar ig is, zal aar e verbale afwiizing bii komen.
* Angst van kin eren:
1. Aangeboren angsten angsten ie al bii e geboorte aanwezig ziin.
- Het bang ziin voor plotselinge onvoorspelbare bewegingen.
- Het plotseling ichterbii komen van iets.
- Het plotseling een har irect gelui horen
Vb. hon en.
2. Leeftijdsgebonden angsten angsten ie op een bepaal e leefii omhoog komen.
3. Traumatische angsten angsten ie voortkomen uit een ervaring.
* Hoe ionger het kin is, hoe slechter het instaat is een teveel aan in rukken te verwerken.
* Halverwege het 1e levensiaar is e angst voor vreem e mensen vaak samen met angst om v/
ou ers geschei en te wor en.
* Eenkennighei perio e is e 2e helf v/h 1e levensiaar. angst voor ieren ontstaat.
* Peuter:
- 2 – 3 ir angst om te wor en geschei en v/ ou ers is het ergst op eze leefii .
* Kleuter:
- Biina 90% v/ kin eren ontwikkelt bepaal e angstgevoelens ie vaak gevon en ziin aan een
leefii sfase.
- Angst voor won ies / bescha igingen angst voor piin.
- Angst voor vreem e mensen in het 4 – 5 ir.
* Kin op e basisschool:
- 6 – 12/13 ir vin t bii e meeste kin eren een voorspelbare ontwikkeling plaats m.b.t. het
angstpatroon.
* Puberti :
- Vermii ingsge rag is een vb. van operante con itonering met negateve reinforcement.
- Erkenning van angst beteken niet alleen at er begrip moet ziin at het probleem bestaat,
maar ook moet oor e pt wor en erken en geaccepteer at e TA/MH er aarwerkeliik iets
aan kan oen.
- Communicate: een puber kan ie als volwassenen behan elen. Een volwassen spreektoon,
soms formeel.
- Zelfwerkzaamhei .
* Richtliin:
- Bie een vaste structuur aan.
- Vraag info aan kin en ou er. ie kan beter inschaten of er angstg ge rag vertoont
wor t vooraf weten is beter an achteraf herstellen.
- Werk piinloos.
2
, Hoofdstukn 5 – methoden lan gedragsbeïnlloeding
* Leren is een veran ering in vermogen of kennis en is afankeliik van een aantal factoren:
- Eigen ervaringen een bon na te har rii en, volgen e keer aan snelhei hou en.
- Toevallighe en met toeval in e stlstaan e lif bliiven ziten, volgen e keer trap.
- De leefii ie leert ie hele leven maar het meest in e kin eriaren.
- Capaciteiten erfeliik bepaal , e omstan ighe en bepelen in hoeverre e maximale vermogens benut wor en .
* Jonge leefii leren: instrumenteel leren. wet van het efect.
* Later tree t generalisate op: wat een kin leert zal hii niet snel weer verleren.
* Veel con itoneringen verlopen via het schema lan Pallol een refex is alti het gevolg van een
bepaal e prikkel.
- De naal wor t geassocieer met piin e naal wor t een gecon itoneer e prikkel.
- Oorzaak en gevolg er is een gecon itoneer e prikkel ontstaan.
1. Het aantal prikkels zo laag mogeliik hou en.
2. Opleten at in ziin eigen ge rag geen gecon itoneer e prikkels besloten liggen.
- Het is natuurliik moeiliik om op elk woor at ie zegt te leten in stressvolle situates.
- De TA/MH moet zeggen wat hii oet at geef structuur aan e beh.
3. Zorgen at het kin e gelegenhei kriigt onaangename behan elingen te verwerken.
* Con itonering is wel aan te leren, maar moeiliik af te leren.
* Ge ragsbeïnvloe ing metho en:
- De meest efecteve manier om een kin te laten leren is e operante conditionering.
- Klassieke conditionering waarbii hetzelf e ge rag wor t bewerkstellig oor een
veran er e prikkel vooraf.
- Operante conditionering het ge rag wor t bepaal oor at wat erop volgt en niet
oor wat eraan voorafgaat. (geen oorzaak-gevolg).
o Is gebaseer op instrumenteel leren oor trial-an -error. 2 typen:
Positeve bekrachtger.
Negateve bekrachtger.
* Operante con itonering met positeve bekrachtger:
- Meest gebruikt.
- Alles wat het voorgaan e ge rag versterkt, wor t een bekrachtger (reinforcement).
- Om succesvol te verlopen moet het aan e volgen e eisen vol oen:
o Het gewenste ge rag moet kort en ui eliik wor en omschreven,
o Het goe e ge rag moet irect wor en beloon .
o Evt. ongewenst ge rag mag niet wor en bestraf maar ient genegeer te wor en.
o Het kin moet aan e beh. toe ziin.
* Een beloning kan tastbaar ziin (stcker, traktate), sociaal (schou erklopie) of uit een actviteit bestaan (naar oma gaan).
- Een beloning moet een zel zaamhei swaar e behou en.
- Het is niet gewenst om een evt. beloning van te voren aan het kin wor t beloof.
* Operante con itonering met negateve bekrachtger:
- Han -over-mouth-metho e als het kin stl is, bekrachtg ie het ge rag en haalt e han weg.
- Metho e om het tegenovergestel e efect te bereiken:
o On erhan elen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Leonora20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
