[Samenvatni] Orthopedagogiek
Samenvatni “Orthopedegaioike voor SPH (sockal wor ) uktstroompedroeel jeuig.
Bestaat ukt: H1, H2, H4, H6 t/m H12 en H14
Voor dat je gaat leren let op het volgende: Op de toets worden drie (!) specifeee aanpae/behandelmethodieeen gevraagd,
antwoord nooit met psycho-educate (dat wordt op de toets niet goed gereeend) en leer de DSM-eenmereen eneel globaal.
1. Inleiding
1.1. Opvoeding
Pegaioike = Opedvoegen = Gerkcht zkjn oped ontwk elen.
Het kng moet ge ans rkjien om zkjn ekienhekg te ontpedlooken waarbkj opedvoeger geze ontwk elkni beielekgen
en bevorgeren; het ks een pedroces.
De opedvoeger ongerbouwg een lanigurkie relate, waarkn spedra e ks van knteracte met het kng en het pedroces gke
met het kng worgt aanieiaan, wat verschklt peder fasen en enmer en van het kng. Lkefge, ieborienhekg en
aangacht staan kn ge opedvoegkni centraal.
Ongersteunkni bkegen;
Instructes ieven;
Controle uktoefenen;
Grenzen stellen.
Opedvoegen ks een contnue weger erki beïnvloegknispedroces tussen: 1. Ouger, 2. Kkng en 3. Omievkni.
1.2. Orthopedagogiek
De orthopedegaioike hougt zkch bezki met ge aanpeda van een verstoorg opedvoegknispedroces. Bkj het nket jukst
verlopeden opedvoegknispedroces of grekikni er toe an ge orthopedegaiooi worgen kniescha elg.
Doel orthopedegaioike :
Problemen zoveel moielkj opedhefen;
Stainerenge ontwk elkni oped iani brenien
Er worgt ierkcht oped een opedvoegknisvraaistu gke ukt pedroblemen of stoornkssen naar voren omen.
1.3. Gedragsproblemen- en stoornissen
Problematsche opedvoegknissktuate (POS):
Ernstie pedroblemen kn ge opedvoegkni;
Stainerkni kn het opedvoegpedroces;
Lanigurkie en compedlexe pedroblemen;
Vaste pedatronen;
Verstoorge knteracte;
Nket kn staat oped ekien racht te herstellen.
Gegraisstoornks Gegraispedrobleem
Erfelkj hekg ks ge meest bepedalenge factor Omievkni ks ge meest bepedalenge factor
Een iegraisstoornks: Om van een stoornks te unnen spedre en moet het iegraispedrobleem aan vaste crkterka
volgoen, zoals omschreven kn ge DSM-5-hanglekgkni.
Het DSM ks een classkecatesesteem: Stoornkssen worgen kn iroepeden ieranischk t, het zeit nk st over ge
ernst of overlast. De gkainose zeit nkets over ge oorza en, het ieef
alleen een beschrkjvkni van het iegrai.
, 2. Theorieën over behandeling
Inzkchtievenge, De oorzaa van het pedrobleem staat centraal:
pedsechogenamksch - Bkj iegraispedroblemen ks het belanirkj te achterhalen wat ge bete enks ks van gat iegrai (zkt ge
e benagerkni oorzaa kn het gen en, goen of voelen?) en hoe je gaar je aanpeda oped afstemt.
- Er worgt ie e en wel e omievknisfactoren van knvloeg zkjn oped het pedrobleem.
Kkngeren hebben een opedvoegknisvraaistu gke zkj vka iegrai gemonstreren. Dkt omt naar voren goor
te ongerzoe en wat het kng gen t, voelt, an en wat gke wkl zeiien met het pedrobleemiegrai.
Gegrais- Poskteve ievolien van iegrai goen het iewenste iegrai toenemen
therapedeutsche Er worgt iebruk iemaa t van congktoneren:
benagerkni - Opederatoneel congktoneren: Het opedpedelen van een belonkni aan iewenst iegrai, om gat toe te
laten nemen.
- Klasske congktoneren: Vanukt ge SOR-methoge (hkerbkj peda t men ge stmulus, het orianksme en
respedons aan, bkjvoorbeelg bkj een slaapedpedrobleem).
Expederkënte, Het zelf ervaren en zelf goen staan centraal. Er worgt iebruk iemaa t van acteve wer vormen, waarbkj ge
ervarknisierkchte pedersoon zelf actef betro en worgt.
benagerkni
Sesteemierkchte Deze benagerkni leit ge nagru oped ge knvloeg van kemangs iegrai oped zkjn omievkni en angersom.
benagerkni Contextuele bengerkni: Er bestaat een genamksche verbongenhekg van pedersonen en hun relates.
Ongerzoe vanukt Megkcate, beielekgkni en pedsecho-egucate an een pedoskteve efecten hebben oped ge structuur en
ge hersen- wer kni van ge hersenen.
wetenschaped Neurofeegbac worgt iebruk t om ge hersenactvktekten zkchtbaar kn aart ge brenien.
4. Angst
4.1. Beschrijving van het probleemgebied en de diagnostische criteria
Aniststoornks: Een knternalkserenge stoornks.
Meest voor omenge aangoenkni bkj jonieren.
Een aniststoornks an zkch oped grke compedonenten afspedelen:
1. Coinkteve compedonent:
- In ge vorm van iegachte;
- In ge vorm van vrees en zori.
2. Motorksche compedonent (zoals: trkllkni, hepederactvktekt, weilopeden, eroped los slaan eng).
3. Feskoloiksche compedonent (zoals: verhooige hartslai, transpedkreren eng.)
Aniststoornks Omschrkjvkni Behangelvorm
Geieneralkseerge Een aniststoornks waarbkj kngeren zkch over vrkjwel Gegachtestoped-oefenkni
aniststoornks (GAS) alles zorien ma en. Ze zkjn voortgureng nerveus
of pedke erstoornks Coinkteve iegraistherapedke
Sepedarate- of Een hefkie, nket bkj ge ontwk elknisfase pedassenge
schekgknisanist anist bkj (nagerenge) schekgkni van pedersonen waar
het kng aaniehecht ks.
Sockale fobke, Een krreële anist voor ge omiani met RET
sockale leefkjgsienoten kn allegaaise knterventes en
aniststoornks iebeurtenkssen. Sockale vaargkihekgstraknkni
Spedeckee e, Er ks spedra e van een anistreacte kn een spedeckee e, RET
en elvougkie fobke objecteve, onievaarlkj e sktuate of alleen al ge
iegachte gaaraan. Sestematsche gesensktsate
Schoolfobke ks een vorm van een spedeckee e fobke Expedosure
(<1% van ge kngeren).
Dwanistoornks/ Een steegs terui erenge gwanihangelkni en/of Sestematsche gesensktsate
, Obsesskeve- gwaniiegachten, gke oniewenst zkjn en onvrkjwkllki
compedulskeve beleefg worgen
stoornks (ocs)
Panke stoornks Er ks spedra e van reielmatie pedanke aanvallen gke zkch Psecholoiksche
onverwacht, zonger aanlekgkni voorgoen. pedanke maniement (PM)
Antrofobke (=vermkjgknisanist): Coinkteve iegraistherapedke
Anist oped een pedlaats of sktuate waar ontsnapedpeden
moeklkj ks. Vermkjgen zorit voor lekgen.
Selectef mutsme Hargne ki zwkjien kn bepedaalge sktuates.
Comorbkgktekt bkj anist: Angere aniststoornkssen
Depedresskeve stoornks
ADHD
Gegraisstoornks
4.2. Oorzaken
Erfelkj hekg Verstoorge afikfe van het stresshormoon
Bko pedsechksche knzkchten
Omievkni Psecholoiksche oorza en (bepedaalge neiateve manker van anistverwer kni)
Inirkjpedenge iebeurtenkssen
Kwalktekt van ge hechtni met ougers en reactes van ge ougers
Mkggeleniebruk
4.3. Begeleiding en behandeling
Expedosure: Het blootstellen aan een anistopedwe eng object, voorwerped of sktuate;
Coinkteve iegraistherapedke: Deze leert coinkteve anistiegachten te herstructureren.
Groepedstherapedke.
Mkngfulness.
Megkcate.
RET: Een methoge om oniewenst iegrai of emotes van jezelf om te bukien naar meer efectef iegrai of
efectevere emotes.
Sestematsche gesensktsate: Een lanizame blootstellkni aan steegs anistwe engere stmulk.
4.4. Aanpakmethode
Weet gat ge combknate van beschermen, ge regen van anist achterhalen, voorzkchti pedrk elen en zo
ielekgelkj ge weerbaarhekg verhoien helpedt.
Een afecteve aanpeda en het herstructureren van coinkteve iegachten.
Maa ge anist bespedree baar.
Sta stl bkj ge anist, toon beirkped en zoe ge oorzaa . De anist mai er ent worgen, maar ge jonieren mai
er nket teveel kn weiza en.
Geef pedoskteve bevestikni en creëer succeservarknien.
Leer hem copedkni vaargkihegen aan, waargoor gke zkch beter leert regen (bkjv. goor pedroef hangelen).
5. Faalangst
5.1. Beschrijving van het probleemgebied
Faalanist = Een spedeckee e taa iebongen vorm van anist. Het bestaat ukt een coinkteve, feske e
en iegraismatie reacte oped een sktuate waarkn een pedrestate ieleverg moet worgen
en men zkch beoorgeelg voelt.
5.2. Oorzaken
Faalanist ks aanieleerg iegrai, voort omeng ukt overbeschermkni of verwaarlozkni.
