Uitgebreide samenvatting van het boek "Psychologie, een inleiding"
Bevat de volgende hoofdstukken:
1, 3, 4, 7, 8, 9, 10
Onder andere gebruikt voor de HBO opleiding Toegepaste Psychologie (2023).
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap............................................................................2
Kritisch denken.....................................................................................................................................................2
Belangrijkste perspectieven van de psychologie..................................................................................................2
Hoofdstuk 3: Sensatie en perceptie................................................................................................................ 6
Drie gemeenschappelijke kenmerken van alle zintuigen.....................................................................................6
Overeenkomsten/verschillen tussen de zintuigen................................................................................................6
Perceptie geeft betekenis aan sensatie................................................................................................................8
Twee soorten processen voor perceptie...............................................................................................................8
Gestaltwetten van perceptuele ordening.............................................................................................................8
Hoofdstuk 4: Leren en omgeving.................................................................................................................. 10
Stimulus-respons-leren.......................................................................................................................................10
Straffen...............................................................................................................................................................11
Vergelijking tussen klassieke en operante conditionering.................................................................................12
Hoofdstuk 7: Psychologische ontwikkeling................................................................................................... 13
Verschillende opvoedingsstijlen.........................................................................................................................15
Hoofdstuk 8: Vormen van bewustzijn........................................................................................................... 16
Modellen van de bewuste en onbewuste geest.................................................................................................16
Functies van het bewustzijn...............................................................................................................................16
Slaap...................................................................................................................................................................17
Hoofdstuk 9: Motivatie en emotie................................................................................................................ 18
Motivatietheorieën............................................................................................................................................18
Honger en seks...................................................................................................................................................19
Emotie................................................................................................................................................................20
Hoofdstuk 10: Persoonlijkheid..................................................................................................................... 22
Dispositionele theorieën.....................................................................................................................................22
Mentale processen van invloed op onze persoonlijkheid...................................................................................23
,Psychologie: een inleiding
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische
wetenschap
“Het terrein van de psychologie beslaat zowel interne geestelijke processen (denken, voelen, begeren), als externe (praten,
glimlachen, lopen)”
Ruwweg 3 soorten psychologen
- Experimenteel psychologen, psychologen die onderzoek doen naar elementaire psychologische processen, ook
wel onderzoekspsychologen genoemd.
- Docenten psychologie, geven les aan hogescholen en universiteiten.
- Toegepast psychologen, gebruiken de kennis opgedaan door experimenteel psychologen om problemen van
mensen te verhelpen/op te lossen.
Pseudopsychologie: niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke waarheden worden
gepresenteerd.
Kritisch denken
- Wat is de bron?
Feitelijke kennis aanwezig? Financieel/politiek gewin?
- Is de bewering redelijk of extreem?
- Wat is het bewijsmateriaal?
Wetenschappelijk i.p.v. anekdotisch bewijsmateriaal?
- Kan de conclusie zijn beïnvloed door bias?
Emotionele/confirmation bias?
- Worden veelvoorkomende denkfouten voorkomen?
Gezond verstand vs. Wetenschappelijk bewijs
- Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
Belangrijkste perspectieven van de psychologie
Biologisch perspectief: hangt nauw samen met de biologie en zoekt oorzaken van gedrag in het functioneren van de genen,
de hersenen het zenuwstelsel en het hormoonstelsel. Gaat echt om wat voor invloed fysieke componenten hebben op de
psychologie van een mens.
Neurowetenschap: hoe creëren de hersenen gedachten, gevoelens, motieven, bewustzijn, herinneringen etc.
Evolutionaire psychologie: natuurlijke selectie (Darwin). Beschouwt het gedrag van mensen op basis van
genetische aanpassingen aan overleving en voortplanting.
Cognitieve perspectief: focus ligt op mentale processen, zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vorm van
informatieverwerking.
Introspectie: het beschrijven van de eigen sensorische en emotionele reacties op verschillende prikkels, bedacht
door Wundt in het eerste psychologisch laboratorium (1879)
Structuralisme: trachtte de basisstructuren van de geest en de gedachten te ontrafelen en in te delen.
Functionalisme: William James was geïnteresseerd in hoe mensen zich aanpassen (of juist niet) aan de omgeving,
en wilde psychologie inzetten om het menselijk leven te verbeteren. Groot criticus van Wundt.
Gestaltpsychologie: concentreert zich op het geheel van bewustzijnservaringen als meer dan de som van de delen.
Heeft betrekking op een visie op perceptie waarin psychologen menen dat een groot deel van onze perceptie
wordt gevormd door aangeboren en in de hersenen verankerde factoren.
Behavioristische perspectief: kijkt naar stimuli in de omgeving als bron van gedrag in plaats van naar innerlijke processen.
Hoe wordt ons handelen gevormd door de consequenties ervan?
Perspectief vanuit de gehele persoon (whole person): tracht te kijken naar de gehele mens.
2
, Psychologie: een inleiding
Psychodynamisch: Freud, onbewuste geest. Het systeem wat hierbij hoort heet psychoanalyse. Analyse van
dromen, versprekingen.
Humanistische psychologie: kijkt naar de positieve kanten in onze natuur, onze mogelijkheden, groei en potentie.
Rogers & Maslow.
Psychologie van karaktertrekken en temperament: verschillen tussen mensen kunnen worden verklaard door
fundamentele verschillen kenmerken en neigingen (denk aan introversie en extraversie).
Ontwikkelingsperspectief: nadruk op erfelijkheid en omgeving, en voorspelbare verandering tijdens iemand zijn levensloop.
Nature/nurture.
Socioculturele perspectief: het belang van sociale interactie, sociaal leren en een cultureel perspectief.
Perspectief Idee Wat bepaalt gedrag? Wie?
Biologisch perspectief Lichaam/geest kunnen Zenuwstelsel René Descartes
Neurowetenschappen apart worden bestudeerd. Hormonen 1596-1650
Evolutionaire psychologie Genetica
Fysieke kenmerken
Cognitief perspectief Wetenschappelijke Gedachten Wilhelm Wundt
Introspectie methode om geest te Leren 1832-1920
Structuralisme bestuderen Perceptie
Functionalisme
Gestaltpsychologie
Behavioristisch perspectief Psychologie moet de Stimuli en responsen John Watson 1878-1958
wetenschap van Beheersing van gedrag door B.F. Skinner 1904-1990
observeerbaar gedrag zijn, omgeving
niet van mentale processen
Whole person Psychodynamische Processen in onze Sigmund Freud
psychologie onbewuste geest 1856-1939
(psychoanalyse) Driften
Psychische stoornissen
Humanistische psychologie Nadruk op menselijke groei Abraham Maslow 1908-
en potentieel 1970
Carl Rogers 1902-1987
Psychologie van Unieke, vaste Oude Grieken
karaktertrekken en persoonlijkheidskenmerken
temperament en verschillen
Ontwikkelingsperspectief Mensen veranderen als Verandering in Mary Ainsworth
gevolg van interactie tussen psychologisch functioneren Jean Piaget
erfelijke eigenschappen en tijdens het leven
omgeving
Sociocultureel perspectief Sociale en culturele Culturele verschillen Stanley Milgram
invloeden kunnen alle Individu in groepen Philip Zimbardo
andere factoren
beïnvloeden
iologisch perspectief
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robertvonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.
