Contextuele hulpverlening – Ieperen-Schelhaas, K. van en Verharen, L.
Hoofdstuk 7
Nagy gaat er in de contextuele benadering vanuit dat de basis van menselijke relaties wordt gevormd
doordat mensen aan elkaar geven en van elkaar ontvangen. Nagy gaat er niet alleen van uit dat er
tussen mensen gegeven en ontvangen wordt, hij is ook van mening dat het rechtvaardig is. Met het
woord rechtvaardig bedoelt Nagy dat er recht gedaan wordt aan mensen. Door te mogen ontvangen,
ontvangt een mens wat hij nodig heeft en dat is rechtvaardig, het doet hem recht. En door te geven,
groeit een mens in eigenwaarde. En ook dat doet hem recht en is dus rechtvaardig. Nagy noemt een
relatie rechtvaardig als er op lange termijn een evenwicht bestaat tussen wat er in die relatie wordt
gegeven en ontvangen.
Wanneer een kind opgroeit in een gezinssituatie waarin het ontvangt wat het nodig heeft en op een bij
hem passende manier een bijdrage mag leveren aan het leven en welzijn van zijn ouders en het
gezinssysteem, groeit een kind op tot een evenwichtige volwassene die in staat is zelf
verantwoordelijkheid te dragen en relaties te onderhouden. Hij zal ook als volwassenen op een goede
manier vorm weten te geven aan de balans tussen geven en ontvangen in zijn leven. Wanneer een
kind daarentegen niet ontvangt wat het nodig heeft of wanneer het op peen niet-passende manier
geeft aan zijn ouders, heeft dat een negatieve invloed op zijn (latere) functioneren. Eenmaal
volwassen geworden zal dit kind gemakkelijk te veel blijven geven en dus roofbouw plegen op
zichzelf. Of het opgebouwde tekort bij anderen proberen te verhalen. Dit laatste wordt door Nagy de
roulerende rekening genoemd. Het patroon van geven en ontvangen ontwikkelt zich dus in gegeven
relaties en werkt vervolgens in belangrijke mate door in verworven relaties.
Passend geven: dat het geven goed is voor het kind. Door iets te geven, levert het kind een bijdrage
aan het leven en welbevinden van ouders of het gezin op een manier die hem geen schade berokkent.
Integendeel! Passend geven draagt op een belangrijke wijze bij aan het ontwikkelen van een positief
zelfbeeld van kinderen. Richtlijnen voor passend geven:
- In de eerste plaats sluit passend geven aan bij de persoonlijkheid, de leeftijd en ontwikkeling van
een kind.
- Het geven moet gezien en erkend worden.
In de visie van Nagy wordt het passend geven door kinderen aan hun ouders ook wel constructieve
parentificatie genoemd.
In de visie van Nagy is parentificatie, het zorg dragen van een kind voor zijn ouders of het gezin, dus
niet altijd negatief. Wanneer het gezien, erkend en begrensd wordt, kan het een positieve bijdrage
leveren aan de ontwikkeling van het kind.
Niet-passend geven: wanneer een kind incidenteel ongepast of ongezien geeft, kan het zich daardoor
wel degelijk gekwetst of afgewezen voelen. Tegelijkertijd zal dat doorgaans geen negatieve invloed op
zijn ontwikkeling hebben. Het redden van de relatie tussen ouders is per definitie geen
verantwoordelijkheid van een kind, al kan een kind dat voor zichzelf wel zo ervaren. Wanneer een kind
regelmatig niet ontvangt wat het nodig heeft of ongepast geeft, heet het in contextuele beantwoording
dat zo iemand destructief gerechtigd is. Nog ernstiger wordt het wanneer dit structureel gebeurt en er
een patroon ontstaat van ongepast geven. Wanneer dat het geval is, wordt dat in de contextuele
benadering destructieve parentificatie genoemd.
Nagy onderscheidt verschillende vormen van destructieve parentificatitie:
- Het kind als ouder kinderen die een ouderrol aannemen in het gezin, voelen vaak al jong aan
dat de ouders het zelf niet aankunnen. Door een stuk van de opvoeding over te nemen, voorzien
ze in een behoefte van hun ouders. Deze vorm van parentificatie kom je vaak tegen in gezinnen
waarin een van de ouders te kampen heeft met psychische of lichamelijke ziekte. Ook in
eenoudergezinnen neemt een kind vaak deze rol op zich. Voor alle zorgende kinderen geldt dat
ze vaak weinig tot geen aansluiting hebben bij leeftijdsgenoten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sannevanwagenberg97. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.