Deze samenvatting gaat over de eerste 4 (van de 8) hoofdstukken van het boek ‘Een bewogen fundament’ geschreven door Rob Withagen
Onderaan de samenvatting staan allen namen op een rijtje (superhandig!)
Theoretische kwesties ‘23-24
Bewegingswetenschappen Ba2 blok 2
Deze samenvatting gaat over de eerste 4 (van de 8) hoofdstukken van het boek ‘Een
bewogen fundament’ geschreven door Rob Withagen
Onderaan de samenvatting staan allen namen op een rijtje
Hoofdstuk 1: Introductie
Motortheorie:
- Het lichaam wordt beschouwd als een stom en passief instrument, waarbij slim en
adaptief gedrag het resultaat is van een intelligent orgaan dat het lichaam aanstuurt.
- Functionele bewegingen zouden het resultaat kunnen zijn van motorprogramma’s die
in het brein huizen.
De verklaring van gedrag moet in het brein gezocht worden.
De hersenen werken volgens het sense-model-plan-action:
- Op basis van de input van de sensoren construeren mensen eerst een representatie
van de wereld die zij vervolgens waarnemen → representatie wordt gebruikt om
actieplan te maken → plan wordt vertaald in een motorprogramma dat het lichaam
aanstuurt.
Gibson:
- Mensen vormen geen representatie van de omgeving, maar nemen de omgeving zelf
waar. En bewegingen worden niet gestuurd door het brein, maar door informatie die
aanwezig is in de omgeving. (Door bewegen ontstaat een optisch stroomveld dat de
beweging bepaalt → deze wederkerige beïnvloeding resulteert in gecoördineerde,
functionele bewegingen.
Actietheorie:
- Functioneel gedrag komt voort uit een wederkerige beïnvloeding van een
zenuwstelsel, spier-skeletsysteem en een omgeving.
- Gecoördineerde bewegingspatronen zijn het resultaat van een wederzijdse
beïnvloeding van verschillende systemen, waarbij geen enkel systeem de baas is.
- Om beweging te begrijpen moeten we de interactie tussen de verschillende
subsystemen bestuderen waaruit het gedrag ontstaat.
Hoofdstuk 2: de mechanisering van de natuur
Plato’s filosofie:
- Aristoteles was een leerling van Plato en ontwikkelde eigen denkbeelden, haaks op
die van Plato.
- Plato was beïnvloed door Parmenides → zijn visie ging over slechts zijn en niet-zijn.
- Vergaan van iets, of transformeren van het een naar het ander was volgens
hem onmogelijk.
- Verandering is ondenkbaar volgens Parmenides: we mogen het dan wel
waarnemen, maar onze perceptie is doordrenkt met illussies.
- Plato: er bestaat geen verandering en onze waarneming is bedrieglijk.
1
, - Onderscheid tussen realiteit en de verschijning → realiteit niet
waarneembaar, je neemt de schaduw ervan waar = grot metafoor.
- Willen we kennis vergaren, dan moeten we ons ook niet richten op de
imperfecte waarneembare verschijnselen, maar op de wereld van de ideeën
die eeuwig en onveranderlijk zijn.
Aristoteles’ filosofie:
- Willen we kennis vergaren, dan moeten we de natuur zo nauwgezet mogelijk
bestuderen mbv onze zintuigen. (De wereld is in beweging).
- Onderscheid maken tussen potentieel zijn en actueel zijn:
- Verandering (en/of beweging) kan begrepen worden als het overgaan van
potentieel zijn naar actueel zijn. (Vb: zaadje in potentie een plant → bij
ontkiemen en uitgroeien, de potentie wordt actueel).
Vormen van potentieel zijn en actueel zijn:
1. Het ontstaan en vergaan van een object (appel groeit en rot).
2. Het veranderen van hoedanigheid (een rups verandert in een vlinder).
3. Het veranderen in hoeveelheid (vermeerderen van zaad).
4. Het veranderen van plaats (appel valt van de boom op de grond).
Om iets volledig te begrijpen moeten we volgens Aristoteles alle 4 van de ‘leer van de vier
oorzaken’ in ogenschouw nemen:
- Materiële oorzaak = materie waar iets van gemaakt is. (Tafel van hout)
- Formele oorzaak = verwijst naar de essentie van iets, naar wat iets maakt of is.
(Vorm van standbeeld)
- Werkoorzaak = eerste oorsprong van verandering. (Vallende hamer → glas stuk).
- Doeloorzaak = verwijst naar doel van object / gebeurtenis. (Hardlopen → afvallen).
Doeloorzaak erg belangrijk: Aristoteles beweerde dat de hele natuur een intrinsieke
doelgerichtheid kent. Alle verandering en beweging gebeurt omwille van iets, niets gebeurt
zomaar.
Intrinsieke doelgerichtheid in de levenloze natuur (aarde, water, lucht en vuur).
- Als je iets uit zijn natuurlijke plaats haalt, dan zal het weer naar zijn natuurlijke plaats
willen.
- Er moet wel sprake zijn van intrinsieke doelgerichtheid, want anders zijn de
regelmatigheden in de natuur niet te begrijpen.
- Niet resultaat van toeval → toeval impliceert afwezigheid regelmatigheden.
De mechanisering van het wereldbeeld:
- In de 16e en 17e eeuw werd er afstand genomen van de aristotelische leer.
Vier prominente grondleggers van de mechanisering van het wereldbeeld:
- Copernicus:
- Bedacht dat de aarde niet het middelpunt was van het heelal, maar dat de
aarde om de zon draait (in cirkels) en om zijn eigen as draait.
- Kepler:
- Bedacht dat planeten een ellipsvormige baan afleggen ipv een cirkelbaan.
- Galilei: wordt tegenwoordig gezien als grondlegger mechanisering wereldbeeld
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasper44dehaan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
