Sociale druk
Sociale druk is de druk die je ervaart vanuit je omgeving om je op een bepaalde manier te gedragen.
Als mensen vinden we het fijn om bij een groep te horen, deze ontwikkeling begint ongeveer eind
basisschool.
Als je mensen vraagt: wat kenmerkt jongeren? Dan krijg je vaak antwoorden als ‘impulsief,
roekeloos, risicovol’. Stereotypen zijn bijvoorbeeld: jongeren zijn roekelozer in het verkeer, ze
experimenteren met alcohol en drugs, en ze stunten met hun scooters.
Sociale druk komt voort uit eigen gedachten. Komt soms voort uit eigen gedachten over wat de
omgeving denkt en vindt (normative beliefs). Vul dan ook niet in voor een ander (NIVEA)
Voorbeelden sociale druk bij jongeren
- Peer pressure:
Situaties waarin jongeren worden beïnvloed door hun vrienden of leeftijdsgenoten
om bepaalde beslissingen te nemen, ongeacht of deze goed voor hen zijn.
- Media-invloed:
De media spelen een grote rol in het beïnvloeden van de percepties en keuzes van
jongeren, vaak door het tonen van ideaalbeelden die onrealistisch zijn.
- Familie en schoolomgeving:
Zelfs buiten de directe peer-groep kunnen familie en schoolomgevingen sociale druk
uitoefenen door verwachtingen te stellen of bepaalde normen te handhaven.
Hersenontwikkelingen
- Beloningssysteem:
De hersenen van adolescenten reageren sterk op beloningen, inclusief sociale
goedkeuring en acceptatie door hun leeftijdsgenoten. Dit kan hun gedrag en
besluitvorming beïnvloeden, omdat ze geneigd kunnen zijn om keuzes te maken die
hen sociale beloningen opleveren, zelfs als deze keuzes niet in hun eigen belang zijn.
- Gevoeligheid voor sociale goedkeuring:
De adolescentie is een periode waarin het verlangen naar acceptatie en erbij horen
van anderen erg sterk is. Dit maakt jongeren gevoeliger voor sociale druk, omdat ze
vaak bereid zijn om gedrag te vertonen dat past binnen de verwachtingen van hun
leeftijdsgenoten, zelfs als dit ingaat tegen hun eigen waarden of overtuigingen.
Risico's en veerkracht
- Veerkracht en aanpassingsvermogen:
Hoewel de adolescentie een periode van verhoogde invloed van sociale druk kan zijn,
hebben jongeren ook een opmerkelijke veerkracht. Ze kunnen leren omgaan met
deze druk, kritisch denken ontwikkelen en beslissingen nemen die meer in lijn zijn
met hun eigen waarden naarmate ze volwassen worden.
- Risico's vanwege gevoeligheid:
De gevoeligheid voor sociale druk kan echter ook risico's met zich meebrengen, zoals
het nemen van ongepaste risico's, het ervaren van stress of angst als gevolg van het
niet voldoen aan verwachtingen, en het ontwikkelen van ongezonde
copingmechanismen.