Een wereld vol geloof – Basiskennis wereldgodsdiensten
Hoofdstuk 1 – Zinzoekers
Paranormale verschijnselen
Para = niet; normale = normaal.
Zijn voor sommige mensen dingen die niet verklaarbaar zijn, anderen zien het als verschijnselen die naast de
alledaagse verschijningen staan. Ze zijn niet gewoon maar ook niet ongewoon. Bijvoorbeeld:
- Zesde zintuig
- Astrologie (sterrenkunde)
- Beschermengelen
- Aura’s
Paragnost
Een paragnost neemt dingen waar die niet iedereen kan. Ze worden omschreven als helderziend of heldervoelend.
Medium
Een medium is iemand die contact kan maken met overleden. Een medium is dus altjd een paragnost, maar een
paragnost niet altjd een medium.
Het Zesde Zintuig
Hiermee worden waarnemingen verklaard die niet met gewone zintuigen kunnen worden waargenomen.
Psychometrie
Helderziende waarneming aan de hand van een voorwerp.
Tarot
Een set van 78 kaarten met symbolische betekenis, het leggen van deze kaarten kan inzicht geven in wie je bent en
vragen die je hebt.
New Age
Een stroming waarin oude heidense godsdiensten, occultsme (het bovennatuurlijke) en oosterse godsdiensten
samengaan.
Magnetiseren
Alternateve therapeuten kunnen door aanrakingen energieën voelen in het menselijk lichaam, het lichaam kunnen
ze ook beïnvloeden. Magnetseren verwijst naar de krachtvelden die in en om ons lichaam een rol spelen.
Aura
Het energieveld om een levend wezen heen. Wordt vaak beschreven in kleurvlakken; felle of dofe kleuren. Ze
kunnen veranderen, dit hangt af van hoe het met je gaat.
Overleden zielen
Volgens de paranormale wereld gaat de ziel bij overlijden over in een andere vorm van bestaan. Ze zijn ergens
aanwezig en houden menselijke trekken als emotes, ze praten en verplaatsen zich. Er zijn zielen die nog niet de rust
gevonden hebben om naar ‘de andere kant’ te gaan. Zij blijven dan op aarde. Ook zijn er regels om contact te maken
met de aarde (Hans Holzer, vader van het paranormale).
,Hoofdstuk 2 – Hindoeïsme
2.1 Wat bedoelen we met hindoeïsme
- 100.000 hindoes in Nederland (0,6% v/d bevolking); wereldwijd 850 miljoen (meeste in India)
- Nederlanders aangetrokken tot elementen hindoeïsme; yoga, reïncarnate
- Oudste wortels liggen in huidige Pakistan, naam komt van de hierin gelegen rivier de Indus, mensen die hier
wonen werden hindoes genoemd.
De Indus-cultuur (2500 v. Chr.)
4500 jaar geleden woonden de mensen rond de rivier de Indus. Rivieren waren in die tjd erg belangrijk. Er bloeide
een cultuur op. Kenmerken:
- Een hoogstaande beschaving, ze bouwden steden als Harappa en Mohenjodaro
- Dieren werden door mensen als heilig beschouwd
- Voerden rituele reinigingen uit
- Afbeeldingen van goden die sterk lijken op hindoeïstsche yogahoudingen.
Geschreven teksten
De veda’s (de vedische tidd 1200-500 v. Chr.)
Betekent wijsheid. Naam voor de hindoeïstsche geschrifen, geschreven in Vedisch, stammen uit een periode
waarbij de Indus-cultuur alweer voorbij was. Volgens hindoes geschreven door half goddelijke mensen. In deze tjd
werden belangrijke boeken geschreven en rituele ontwikkelt die nog steeds de kern vormen van het hindoeïsme.
Andere heilige geschrifen (de tid van het oudere hindoeïsmed 500 v. Chr. – 800 na Chr.)
De vedische tjd verschilt in veel dingen nog van het hindoeïsme, vanaf 500 v. Chr. Kun je pas spreken van het
hindoeïsme van nu. Er zijn teksten als Mahabharata ontstaan, met als onderdeel de Bhagavadghita, het belangrijkste
heilige boek.
Hindoeïsme: een verzamelnaam
Veel onenigheid tussen de gelovigen, waarschijnlijk door de manier waarop de godsdienst is ontstaan, hindoes
denken en geloven heel verschillend. Dit vinden de meeste hindoes niet erg; godsdienst is een persoonlijke zaak, het
gaat er om wat je doet. Hindoeïsme kent geen instante die vaststelt wat de ware leer is en in de gaten houdt of
mensen zich eraan houden.
Hindoes in onze tijd
Mathatma Ghandi (1869-1948)
- Kastenstelsel (systeem waarin de samenleving in verschillende lagen is verdeeld) speelde in deze tjd en
belangrijke rol, was ook geaccepteerd in de samenleving. Ghandi kwam hiertegen in opstand en zorgde voor de
afschafng.
In Nederland
- Kun je verdelen in drie groepen: mensen die rechtstreeks van India en Pakistan zijn gekomen, mensen uit
Suriname door de onafankelijkheid en autochtone Nederlanders aangetrokken tot het hindoeïsme.
- De hindoes horen voor het grootste deel tot de stromingen Arya Samay en Sanatan Dharm.
2.2 Wat geloven hindoes?
Leer en praktijk
De verschillen in het geloof komen doordat het op de eerste plaats gericht is op de praktjk, en niet de leer.
Hindoeïsme leert mensen hoe ze in het leven kunnen staan, daarna komen de theorieën over hogere
werkelijkheden. Verschil:
- God is een menselijke gedaante/god is geen menselijke gedaante
Overeenkomsten:
- Er bestaat een hogere, bovennatuurlijke werkelijkheid (ander woord: transcendente werkelijkheid). Er is meer
dan de wereld die we om ons heen zien. Voor sommigen is deze persoonlijk, voor anderen onpersoonlijk.
- Het hindoeïsme wordt polytheïstsch (geloof in meerdere goden) genoemd, maar hindoes zijn niet
polytheïstsch. Dit komt doordat:
Ze ervan uitgaan dat alle goden terug zijn te voeren op één goddelijke posite, de Brahman
Ze voelen zich met één god meer verbonden, deze zien zij als een uitdrukkingsvorm van dat ene
goddelijke principe
, - Atman en Brahman
Met Brahman is alles begonnen, de wereld is hieruit ontstaan, ook het goddelijke
Atman is de diepste kern van de mens. Uitspraak Atman = Brahman, dit betekent dat de diepste kern van
de mens gelijk is aan de hogere werkelijkheid (diep in jezelf zit een goddelijke kern). Het is nog kleiner
dan de ziel, het is ook niet gebonden aan een persoonlijkheid.
Het uiteindelijke doel in het leven is dat je ervoor zorgt dat Atman weer teruggaat naar Brahman
- Karma en reïncarnate
Reïncarnate = wedergeboorte. Na de dood komt een mens terug op aarde, in een beter leven (hogere
posite) dan in het huidige leven. Maar het kan ook een lagere posite zijn, bijvoorbeeld een dier/steen.
In wat voor leven je terugkomt hangt af van je karma. Alleen de Atman (de diepste kern van de mens)
komt terug.
Alles wat je in je leven gezegd, gedaan en gedacht hebt is karma. Of je een goed of slecht karma hebt
hangt af van de mate waarin de mens aan de religieuze plichten (dharma) heef gedaan.
Het hoogste doel is de verlossing, de moksha. Dit betekent dat de diepste kern (Atman) wordt herenigd
met de Brahman, het wordt één. Hiervoor moet je geen karma opbouwen.
2.3 Structuur van de samenleving
Het kastenstelsel
Iedereen hoort bij een bepaalde groep mensen, hier word je mee geboren. Bij een kaste hoort ook altjd een
specifek beroep en eigen rechten en plichten. Je bent gebonden aan de kaste. Het is hiërarchisch geordend; er zijn
hogere en lagere kasten. Ze hebben een religieuze betekenis, de kern wordt gevormd door het begrip reinheid
- Rituele reinheid: belangrijk op de weg naar de verlossing. Ze reinigen zich voordat ze thuis of in de tempel een
ritueel voltrekken.
- Reinheid geboorte: elke kaste heef een mate van reinheid, hoogste zijn het meest rein en andersom. Wanneer
je iets aanneemt/ werk doet uit een lagere kaste word je verontreinigd.
Vier standen
De duizenden kasten in het hindoeïsme zijn te verdelen in vier standen.
- De Brahmanen: de hoogste stand. Hoge mate van reinheid, worden hierdoor ook snel verontreinigd. Voor
priesters is dit handig want zij moeten veel rituele handelingen verrichten.
- Standen twee en drie worden door de adel/krijgers (twee) en de kooplieden (drie) bezet.
Standen een, twee en drie bestaan uit mensen met een hoge mate van reinheid, ze worden de dvija’s
(tweemaal geborenen)
- Mensen met een minder sterkte mate van reinheid
Als enige niet dvija.
- Kastelozen: mensen zonder kaste. Zij worden onaanraakbaren/paria’s genoemd. Ghandhi zete zich voor hen in.
Kritiek
- Ongelijkheid doordat je in een kaste geboren wordt en dus niet als gelijke.
2.4. Goden
Het hoogste goddelijke principe Brahman drukt zich uit in vele goden. Vishnu en Shiva zijn de belangrijkste. De
meningen verschillen over welke de belangrijkste is, hierin zijn verschillende stromingen.
Vishnu
Stroming te herkennen aan de twee vertcale strepen op voorhoofd. Vriendelijke god, bekend door de gedaanten
(avatars) waarmee hij op aarde is gekomen. Eerst als vis, waarschuwde Manu over een grote vloed, lijkt op ark van
Noach. Negen gedaanten zijn geweest, de tende komt als het slecht gaat met de aarde. Gestouwd met Lakshmi,
godin van voerspoed en zegen.
Shiva
Stroming te herkennen aan de drie horizontale strepen op voorhoofd. Deze god laat de wereld vergaan en ontstaan.
Brahma
Wordt van gezegd dat hij de wereld heef gemaakt, de scheppergod is. Vishnu, Shiva en Brama worden door
sommigen als een die-eenheid gezien: de Trimuri. Brahma maakt de wereld, Vishnu onderhoudt en Shiva vernietgt.