Hoorcollege 1 Informatiekunde
Programma:
- Wie, wat, hoe
- Communicate en informate
- Theorieën en modellen
- Verlichtngsidealen, paradigma’s
Informate wordt kennis wanneer… het is verwerkt in ee hersenen, maar dat is niet genoeg.
Informate zorgt er niet alted voor dat kennis meer wordt.
Informate is niet hetzelfde als kennis. Het is een beetee een gries gebied hoe het is gerelateerd met
informate. Het is niet zo makkeliek.
Communicatie: ‘Delen, gemeenschappeliek maken’ (communicate verwiest al snel naar overdracht)
Communicate:
- Dominant: Transmissie
o Berichten over ted en afstand versturen, nadruk op goede overdracht
- Maar ook: Ritueel
o Behoud van gedeelde maatschappelieke waarden en overtuigingen
o Voorbeeld: ‘Goedemorgen dames en heren’, het is niet heel informateriek maar het
heef wel een functe
Informatie: ‘Vormen, vorm geven aan’, ‘Nasporing, onderzoeking, inwinnen van kennis’ (inwinnen
van kennis gebeurt niet alted, de informateoverdracht is niet alted optmaal)
Historisering
1) Wat onder ‘communicate’ en ‘informate’ wordt begrepen staat niet vast: in verschillende
culturen en verschillende tedsperioden zien er verschillende interpretates
2) Ook pogingen om theorieën en modellen van communicate en informate te maken kennen een
geschiedenis; dit proces is niet af!
1920-1940: Schools
Chicago
- John Dewey, Charles Horton Cooley, George Mead propaganda ten behoeve van ‘ideal of
human society’, hypodermic needle model (propaganda heef nu een negateve klank, maar
was toen euist goed, het was om het volk de onderwiezen, maar later kreeg het een negateve
klank omdat het model zegt dat we alle
informate gewoon opnemen zonder er dus
eigenliek over na te denken, de ontvanger is
passief)
- Harold Lasswell: ‘Who (says) What (to) Whom
(in) What Channel (with) What Efectt
(luisteraar niet alleen maar passief, gaat over
meer dingen, meer aandacht voor
wetenschappeliek proces van
informateoverdracht)
- Paul Lazarsfeld & Elihu Katz (media-efects):
‘Two-step fow of communicationt (is
belangriek om te weten hoe informate tot ons
komt, maar gaat om meer dan dat; we nemen
, kennis beter tot ons als iemand het vertelt die we vertrouwen, allerlei boodschappen
worden verstuurd en het zien voornameliek de opinionleiders die vervolgens hun versie van
die informate weer doorsturen en die we vertrouwen)
Frankfurt
- Max Horkheimer, Theodor Adorno mediaboodschappen zien steeds meer
gecommodifceerd, ontstaan van massacultuur (we horen hetzelfde, denken hetzelfde)
- Walter Beneamin nieuwe communicatemedia zorgen voor verschuivende blik op onze
wereld, we kieken en luisteren anders (bv. door komst van flm)
Theorieën en modellen na 1940
- Uses & Gratiications (Denis McQuail, Jay Blumler, Elihu Katz) (we willen entertainment en
we willen kennis vergaren)
- Media ecology (Harold Innis, Marshall McLuhan) (vb. Het gaat niet echt om de programma’s
die we zien op de tv maar het gaat dat het wordt gegeven door iets als een televisie, het
heef ons het idee gegeven dat de tv ons alles laat zien wat er gebeurt op de wereld)
- Agenda-setting theory (Maxwell McCombs, Donald L. Shaw) (alles wat we zien is
geselecteerd, dus wat wie zien van de wereld is alted onvolledig, het is alted een selecte wat
redactes hebben gemaakt)
- Actiive audiencesd cultural studies (John Fiske, Stuart Hall) (we hebben nog wel de vrieheid
om te doen met boodschappen wat we willen)
Ontstaan van informatekunde
Jaren 1940 kenden groeiende aandacht voor technologische overdracht van informate en processen
van feedback.
Norbert Wiener Cybernetics (=hoe wie als informateverwerkende personen en
informateverwerkende systemen samengaan)
Claude Shannon & Norbert Weaver The Mathematical Theory of Communication
Ontstaan van informatekunde
Begrip van ‘informate’ bie Shannon en Weaver echter zeer wiskundig opgevat (entropie).
Academisch veld van informatekunde beweegt in earen 1960/1970 naar vragen/kwestes over
documenten, opslag, classifcate, zoeken en vinden (wiskundige opvatng was niet goed genoeg,
omdat ee dan bievoorbeeld niet weet wat mensen snappen, of wat het gevolg ervan is het alledaagse
handelen, er moet meer gekeken naar worden hoe we het biev. bewaren, of hoe we iets kunnen
vinden).
Verwatering (verwarring?!) van informate, data, kennis interdisciplinaire aanpak noodzakeliek