Aantekeningen ‘Het Hemels
Mandaat’
Er wordt niet gesproken over de geografssce omvang van Ccina (grondgebied), maar over de
ceerser (dynaste) die cet Hemels Mandaat ceeft
Tot de tende eeuw verwijst de benaming “Ccina” naar cet stroomgebied van de Gele Riivier
(sosiaalesonomissc kerngebied)t Vanaf de tende eeuw kan cet verwijzen naar cet politeke sentrum
van de dynaste ennof naar cet gebied aan de benedenloop van de Yangzi Riivier (esonomissc en
sultureel kerngebied)t
1t1t1 China
Vasteland Ccina vst Taiwan: Ccina is Volksrepubliek Ccina (sommunistssc), Taiwan is Riepubliek
Ccina (demosratssc)t
Weinig etnisscensulturele eenceid in Ccinat “Escte” Ccinezen: Han-Ccinezen Meerderceid ttotvt
kleinere groeperingent Er vindt veel sinifsate (verscinezing) plaats, waardoor kleinere groeperingen
verdwijnent
Riond 1200 vt Ccrt: Ontstaan Ccinese sscrift Dit sscrif is zeer bepalend voor de doorlopendceid van
de Ccinese gessciedenist Belangrijk onderdeel van de Ccinese identteitt
Ccinese besscaving is ontstaan aan de rivieren (Gele Riivier en Yangzi Riivier)t De Gele Riivier bevat
grote coeveelceden löss (vandaar de kleur en de naam)t Dit zorgde voor vrusctbaarceid, maar een
nadeel was dat cet ook voor overstromingen zorgde (doordat dit sediment werd afgezet in de
bedding)t De Yangzi werd later defnitef cet esonomissce zwaartepuntt Door uitgebreide
waterwerken werd cet water ingeperkt, waardoor er minder ziektes waren, er beter geïrrigeerd kon
worden en er betere transportmogelijkceden warent
Ook in andere gebieden zijn riviersystemen belangrijkt Veeteelt is nooit een belangrijke bron van
inkomstent Ccinezen gebruiken cierdoor nauwelijks sesundaire produsten (melk, boter, cuiden, wol)t
Het Zuiden van Ccina was onpopulair bij de Noordelijke bevolking, want cier was veel water,
waardoor er meer ziektes (zoals malaria) waren en er geen graan geteeld kon worden (wel rijst)t Een
voordeel van al dit water was dat er meernbetere transportmogelijkceden warent Het Zuiden was
een gebied waar mensen naartoe werden verbannen (gepromoveerd)t
1t1t2 Conceptuele problemen bij de term China
Identteitt Ccinezen voelden zisc een onderdaan van een dynaste itptvt een inwoner van een landt
Sscaal: Persoonfamilielandnregiodynastet De identteit komt tot uitdrukking in de vorm van
religieuze verering van de voorouderslokale godceidcemelnkeizer (de keizer regeert namens de
cemel)t
1t2 De studie van de Chinese geschiedenis
Dynasteke syslus (gangbare gessciedopvattng): begin (bloei) piek (verval) eindet
- Opkomst (en bloei): Goed georganiseerd bestuur, bevolking ceef cet (redelijk) goedt Niet al
te coge belastngen door goede organisatet
1
, - Verval (en einde): Problemen (bvt Masctsstrijd aan cet cof, druk op de fnansiën door
militaire expedites, prestgebouwwerken (in de piek) die te veel geld kostent) Hierdoor moet
er meer belastng worden betaald; de efestviteit van cet bestuur neemt af, dit ceef
(politeke) rampen tot gevolgt
*PRiOBLEMEN bij dynastek model:
- Het suggereert een eenceid (in cet rijk) die er in werkelijkceid nietnnauwelijks wast
- Het laat geen ontwikkelingen binnen dynasteën zient
- Het is gebaseerd op subjesteve cistorissce bronnent (De vorige dynaste werd
zwartgemaaktt)
2.2 De traditonele opvatng van China’s vroegste Oudheid.
Cultuurcelden (Xia-dynaste):
- De Drie Vercevenen
- De Vijf Oerkeizers
- De Drie Koningen
o Yao (2356-2255 BC)
o Scun (2255-2200 BC)
o Yu (2200-2100 BC)
2.4 De Shang-heersers en hun rijk
De Scang-dynaste is de eerste dynaste waar arsceologissc bewijs van ist Dit bewijs is in de vorm
van orakelbotent Op gevonden orakelboten staan de namen van de laatste negen Scang-
koningent Orakelboten zijn van cet buiksscild van een sscildpad of cet sscouderblad van een ost
Ze werden gebruikt om cet orakel (voorouder of godceid) te raadplegen bijvt bij cet nemen van
belangrijke beslissingent
Het gebruik van orakelboten:
Boten voorbereiden: sscoonmaken en coltes boren
De vraag poneren, in de vorm van een stelling (bvt Het wordt morgen mooi weer)t
Hierop komt een positef of een negatef antwoord (Juistnonjuist)t
Er wordt een cete pook in de colte gestoken, cierdoor springen er met een geluid (pok!)
barsten in cet bott
Barsten afezen (door koning en sjamaan)
Voorspelling doen
Verslag maken, op cet bot zelf, door een klerkngeleterdet In cet verslag staat de dag, de
naam van de wiscelaar (en de koning), de stelling, en of de uitkomst waar was
(vergelijking met de werkelijkceid)t
Er waren altjd (minstens) twee personen aanwezig bij dit ritueel: De sjamaannwiscelaar en de
koningt
Goden zijn een wezenlijk onderdeel van de samenleving in de Scang-dynastet Hieronder een
overzisct van de ‘standen’ tjdens de Scang:
1t Oppergod (Di)
2t Lagere godennvooroudersnnatuurgodenn-plaatsen (bijvt een berg)
2
, 3t De koning
4t De elite
5t Het gewone volk
Er was geen vaste coofdstadt De koning trok rondt Er moest voldoende landbouwoversscot zijn
om de koning en zijn gevolg (en leger) te ondercoudent Om niet steeds één gebied te belasten
trok de koning van de ene naar de andere vestet Er was wel één vaste koninklijke begraafplaats:
Anyangt Hier zijn veel arsceologissce vondsten gedaant Er zijn otat veel orakelboten gevondent
Ook waren er veel bronzen voorwerpen (in de graven)t Brons was erg duur en alleen voor de
elitet Op de bronzen voorwerpen (bijvt kruiken en poten) staan veel ingewikkelde motevent Dit
wijst op een georganiseerde arbeidsdeling, wat weer wijst op een geavanseerde samenlevingt
In Anyang zijn ook strijdwagens gevondent Strijdwagens waren alleen voor de elite en werden
getrokken door één of twee paardent Een leger bestond uit 3000-5000 soldatent De
krijgsgevangenen die werden gemaakt werden arbeiders of ze werden gebruikt als mensenoferst
De Scang was geen geleterde samenlevingt Zelfs een groot deel van de elite kond niet lezen of
sscrijvent Sscrijven was een beperkte, religieuze astviteit die alleen door klerken werd
toegepastt Zij waren getraind in cet sscrijvent
Er konden religieus-politeke systemen ontstaan door:
- Verbeteringen in de landbouw (waardoor de bevolking van voedsel werd voorzien)
- Het sscrif
- De beceersing van metaalbewerking
Extra: Tijdens college (8 sept’14)
Ccinese gessciedsscrijvers waren vooral (alleen) de mannelijke, geleterde elitet Zij waren verbonden
aan cet coft (Hierdoor is cun gessciedsscrijving politek gekleurdt Zo werd bijvt de laatste koning van
de vorige dynaste vaak becoorlijk zwartgemaakt om aan te geven dat cij niet cet Hemels Mandaat
kon bezitent) Er was weinig aandasct voor vrouwen, boeren, candelaren, religie en kunstt Juist veel
aandasct voor politeke ontwikkelingent
De eerste bekende Ccinese gessciedsscrijver was Sima Qian (sat 145-86 BC)t Hij sscreef
‘Optekeningen van de Historicus’. (Dit is een enorm werk, dat nu nog niet eens volledig vertaald is
vanuit cet Ccineest) In dit werk besscreef cij (otat)
- De Drie Koningen
- De Gele Keizer (2698-2599 BC)t Hij zou de stscter van de Ccinese besscaving zijn en ook de
uitvinder van oorlogsvoering, slaapkamerkunsten, etst
- De Goddelijke Boert Hij wordt gezien als de stscter van de landbouwt
*Voor niets wat in ‘Optekeningen van de Historicus’ staat, zijn arsceologissce bewijzen
gevondent
Premoderne gessciedenis rekenen we van 3000 BC tot 1911t
- Er werd een ideaal verleden nagestreefd
- Allerlei sulturen
- Eigen vormen van bestuur
3
