Een veelvoorkomend stereotype van psychotherapie is dat angsten of andere symptomen kunnen
worden genezen door ‘herbeleving’ van de traumatsche ervaringen waardoor ze zouden zijn
veroorzaakt.
Leren: een blijvende verandering in gedrag of mentale processen als gevolg van een bepaalde
ervaring.
In tegenstelling tot leren, wordt instnctef gedrag sterk door genetsche programmering beïnvloed.
In het algemeen wordt menselijk gedrag veel sterker door leren beïnvloed en in veel mindere mate
door instncten dan het gedrag van andere dieren.
Hab tuk atie: leren niet te reageren op de herhaalde aanbieding van een stmulus.
Mere expos re- efectuk: aangeleerde voorkeur voor stmuli waaraan we al eerder zijn blootgesteld.
Stim log s- responslogeren: vormen van leren die we kunnen beschrijven in termen van stmuli en
responsen, zoals klassieke en operante conditonering.
Kernvraag 4.1 hoe verklaart klassieke conditonering leren?
Klogass e4e cond tioner ng: een vorm van stmulussresponsleren waarbij een in eerste instante
neutrale stmulus het vermogen verwerf om dezelfde aangeboren reflex op te roepen als een
andere stmulus die deze reflex oorspronkelijk oproept.
Ne tukraloge stim log s (NS): iedere stmulus die voorafgaand aan de verwervingsfase een
geconditoneerde respons oproept.
Ongecond tioneerde stim log s (UCS): in de klassieke conditonering: de stmulus die een
ongeconditoneerde respons oproept.
Ongecond tioneerde respons (UC)): in de klassieke conditonering: de respons die voorafgaande aan
de verwervingsfase wordt opgeroepen door een ongeconditoneerde stmulus.
Verwerv ngsfase: het eerste leerstadium in de klassieke conditonering, waarin de geconditoneerde
stmulus steeds vaker de geconditoneerde respons oproept.
Contig ïtuke tuk: in de klassieke conditonering :het samen, of vlak na elkaar, aanbieden van de NS en de
UCS.
Gecond tioneerde stim log s (CS): in de klassieke conditonering: een oorspronkelijk neutrale stmulus
die na een leerproces de geconditoneerde respons oproept.
Gecond tioneerde respons (C)): in de klassieke conditonering: een respons die wordt opgeroepen
door een oorspronkelijk neutrale stmulus die na een leerproces geassocieerd wordt met de
ongeconditoneerde stmulus.
Extinctie: in de klassieke conditonering: de afname van een geconditoneerde associate als gevolg
van de afwezigheid van een ongeconditoneerde stmulus of bekrachtger.
Extncte betekent niet dat de respons voorgoed verdwenen is. et is beter te zeggen dat de respons
(tjdelijk) onderdrukt wordt. et lijkt erop dat het organisme tjdens het proces van extncte een
rivaliserende respons leert die ‘zegt’ dat het organisme niet moet reageren op de CS= spontaan
herstel. (het terugkeren van een uitgedoofde geconditoneerde respons na een rustperiode).
Stim log sgeneralog satie: de uitbreiding van een aangeleerde respons naar stmuli die lijken op de
geconditoneerde stmulus. Als je bang bent voor spinnen, zal je waarschijnlijk op alle soorten en
, maten hetzelfde reageren. et tegenovergestelde is stmulusdiscriminate, wordt ook wel selectef
leren genoemd.
Stim log sd scr m natie: het leren van een nieuwe respons op een specifeke stmulus, maar niet op
andere daarop gelijkende stmuli.
Mensen en vele andere diersoorten, leggen opvallend snel het verband tussen ziekte en voedsel. et
is ook opvallend dat, waar de meeste vormen van klassieke conditonering alleen werken als de tjd
tussen de CS en de UCS kort is, voedselaversies daarop een uitzondering vormen.
Bij geconditoneerde aversies speelt zowel nature als nurture een rol. Dat wil zeggen dat de neiging
om smaakaversies te ontwikkelen als deel van onze biologische aard lijkt te zijn ‘ingebouwd’ en niet
alleen is aangeleerd.
We weten nu dat conditonering niet alleen afankelijk is van de relates tussen stmuli en responsen,
maar ook van de genetsche aanleg van een organisme, die het gevoelig maakt voor bepaalde stmuli
in zijn omgeving.
Kernvraag .2 hoe logeren we n e w gedrag door operatukantuke cond tioner ng
Operantuke cond tioner ng: een vorm van stmulussresponsleren waarbij de kans op een respons
verandert door de gevolgen ervan, ofewel door de stmuli die op de respons volgen. In operante
conditonering volgen op gedrag consequentes in de vorm van beloningen en strafen die de kans op
herhaling van dat gedrag beïnvloeden.
Ten eerste is operante conditonering van toepassing op veel meer gedragstypen dan klassieke
conditonering. Ten tweede vormt het een verklaring voor de manier waarop organismen nieuwe en
complexe gedragingen leren, en niet volkomen afankelijk zijn van aangeboren reflexen.
Tra log-and-error: door middel van het uitproberen en leren van fouten een oplossingen vinden voor
een probleem.
Wetuk van efectuk: het idee dat reactes die de gewenste resultaten produceren, worden geleerd, ofwel
dat leren wordt geleid door het efect dat bepaald gedrag heef.
Be4rachtiger: een situate die o peen respons volgt en die verstrekt.
Pos tieve be4rachtig ng: het aanbieden van een aangename stmulus na een respons, waardoor de
kans dat die respons zich herhaalt, toeneemt.
Negatieve be4rachting: het weghalen van een vervelende of aversieve stmulus na een respons,
waardoor de kans toeneemt dat die respons zich herhaalt.
Operantuke r mtuke: een op een doos lijkend instrument dat zo geprogrammeerd kan worden dat na
een bepaald gedrag van het proefdier specifeke bekrachtgers of strafers kunnen worden
toegediend. (Skinnersbox).
Gradaties van be4rachtig ng: de vele mogelijke relates die er kunnen bestaan tussen responsen en
bekrachtgers.
Contin e be4rachting: bekrachtgingschema waarbij alle correcte responsen bekrachtgd worden.
Shap ng: een operante techniek of procedure om een nieuw gedrag stapsgewijs aan te leren via
positeve bekrachtging van gedrag dat het vooropgestelde doelgedrag steeds dichter benadert.
Intukerm tterende be4rachtig ng: bekrachtgingschema waarbij enkele, maar niet alle goede responsen
worden bekrachtgd. Ook wel partele bekrachtging.
Extinctie: in de operante conditonering: proces waarbij een aangeleerde respons verdwijnt door de
afwezigheid of afname van bekrachtging.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottebrands. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
