Een samenvatting over Hoofdstuk 16 Systeem Aarde en de Mens uit de methode Nectar 5vwo. In deze samenvatting worden de 4 paragrafen behandeld in combinatie met in het document weergegeven afbeeldingen en BiNaS tabellen, zodat het leren nog makkelijker gaat!
De perfecte samenvatting voor jouw komen...
Sinks: enorme hoeveelheden koolstof in organische stoffen liggen vast in bodemvoorraden.
Een voorbeeld van een grote sink vormen de kalkgesteenten (CaCO3).
Veel vanuit CO2 geproduceerde stoffen zitten in de biomassa van levende planten, dieren,
regenwouden, andere bossen en ecosystemen.
De koolstof in de sinks kunnen vrijkomen door bijvoorbeeld vulkaanactiviteit of erosie van
gesteenten. De koolstofsinks zoals fossiele brandstoffen zijn onderdeel van de langzame
koolstofkringloop (100 tot 200 miljoen jaar) (kringloop op volgende bladzijde).
Snelle koolstofkringloop: voltooit de kringloop in minuten tot enkele duizenden jaren.
Door dissimilatie komt er 10^10 ton koolstof vrij als CO2. Deze worden door planten jaarlijks
weer omgezet in biomassa.
CO2 is een broeikasgas: een gas dat in de atmosfeer een warmte-isolerende werking heeft.
Dit natuurlijke effect heet het broeikaseffect. Hierdoor blijft de temperatuur op aarde
constant. De CO2 uit fossiele brandstoffen versterkt dit effect: het versterkte broeikaseffect.
De atmosfeer bevat ook waterdamp, CH4 en N2O. Die broeikasgassen hebben het vermogen
om de warmte die de aarde uitstraalt te absorberen. Deze energie stralen ze vervolgens
weer uit naar alle kanten. De aarde krijgt daardoor een deel van de warmte weer terug. De
hoofdoorzaak van het versterkt broeikaseffect is niet de waterdamp die verdampt maar de
verhoogde CO2-concentratie in de atmosfeer.
CH4 is afkomstig uit het gebruik van fossiele brandstoffen, landbouw, afvalstortplaatsen en
van de veeteelt. Uit veel sloten en plassen borrelt moerasgas omhoog dat uit CH4 bestaat.
Het bestaat uit organische materiaal onder anaerobe omstandigheden. Toendra’s bevatten
in de bodem veel organische stof door de resten van planten die er lang geleden groeiden. ’s
Zomers ontdooit de bovenlaag. Doordat het water niet weg kan zakken in de bevroren
permafrost laag eronder ontstaat veel plassen waar onder andere anaerobe methaan
bacteriën organische stoffen afbreken. Door het versterkte broeikaseffect ontdooit de
permafrost steeds meer. Dit betekent extra CH4-vorming. Uit de permafrostlaag komt zelf
ook moerasgas vrij. CH4 oxideert later tot CO2.
No2 komt vrij door bacteriewerking in oceanen en in sterk bemeste landbouwgrond door
overtollig of uitgespoeld nitraat.
Zie kringloop volgende bladzijde
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosalieijmker20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
