Samenvatting
Samenvatting en voorbeelden zinsontleding
Uitgebreide samenvatting van praktische cursus zinsontleding, uitleg + voorbeelden.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting praktische cursus zinsontledingHoofdstuk 1: Enkelvoudige zin – redekundig ontleden
Bij een enkelvoudige zin is er één zinsdeel dat de tijd aanduidt d.m.v. PV
PV vooraan bij zinnen met onzekerheid (wens/vraag)
PV als tweede bij mededelende zinnen.
Gebiedende wijs: tijd van PV is niet te veranderen.
Evt: jij/u/jullie toevoegen
Zij beweert dat wij haar om een kop koffie vragen
Claude beseft dat hij alleen is
‘Het regent’
= loos onderwerp / onderwerp voor de vorm
Natuurgebeuren of onbekendee oorzaak
Als OND wordt herhaald door die / dat herhalend onderwerp
‘Er stond een agent op de stoep’
Plaatsonderwerp er
(getals)onderwerp een agent
Zinnen zonder (getals)onderwerp:
- Niet uitgedrukt wie de handeling verricht
- Persoonsvorm is gebiedende wijs
‘te’ hoort ook bij ww. gez.
‘zich’ hoort bij ww. gez als deze onvervangbaar/niet weg te laten is
Werkwoorden met vaste aanvullingen: inhalen / boekhouden / wegsterven
Werkwoordelijke uitdrukkingen rekening houden met / ervandoor gaan / een flater slaan (=
blunderen) / een poets bakken (= bedotten) / het hoofd verliezen / het hazenpad kiezen /
voor de wind gaan / blootstellen
Naamwoordelijk gezegde nw. gez. noodzakelijke niet-werkwoordelijke aanvulling op
het hoofdwerkwoord. Voorbeelden: in zijn knollentuin zijn
met koppelwerkwoord (zijn (iets, niet waar / alleen in toestand, niet in actie), worden (niet
van ontstaan), blijven, blijken, lijken, schijnen (niet van licht geven), heten, dunken,
voorkomen
Ik vind dat bier niet te zuipen LV
Het / dit / dat + werkwoord + naam in enkelvoud of meervoud werkwoord past zich aan
Gezegde nomaliseren = pv infinitief: De zon schrijnt fel. Het felle schijnen vd zon
1
,Bij een zin met een naamwoordelijk gezegde kan PV + WW (als achteraan in de zin) niet
worden omgedraaid en anders wel.
Ik weet dat Loes is ziek…..
Zij schijnt zangeres geworden te zijn
kww
Zijn horloge bleek defect geraakt te zijn
kww
Koppelwerkwoord:
1. Vervangende koppelwerkwoorden:
a. Zijn staan, zitten, vallen
b. Worden raken
2. In naamwoordelijk gezegde meer werkwoorden koppelwerkwoord schuift dan op
3. Alleen ‘zijn’, ‘worden’, ‘blijven’ zijn echte koppelwerkwoorden. Rest kan met ‘te’ +
zijn / worden / blijven
Fred schijnt ziek te zijn
4. ‘heten’ als koppelwerkwoord een naam hebben
‘heten’ niet als koppelwerkwoord de reputatie hebben (+ te + kww)
5. Als koppelwerkwoord zonder naamwoordelijk deel van gezegde voorkomt, zijn het
zelfstandige werkwoorden
6. Zijn met ‘te’+ onb. wijs = bijvoeglijk naamwoord en NIET kww
Dat is wel te doen
Dat is doenlijk
KWW voorbeelden:
Zijn depressief geraakt nw. gez.
1.11 9 Zijn behoorlijk in de war nw. gez.
1.11 14 Zijn behoorlijk in de maling genomen ww. gez.
1.13 11 Was bijna de oorzaak van een grote vliegtuigramp nw. gez.
Is klaar nw. gez.
Heeft zich gevestigd ww. gez.
Wordt in gebruik genomen ww. gez.
Blijkt arts geworden te zijn nw. gez.
1.14 15 zijn voor eeuwig grote poplegendes geworden nw. gez.
1.19 2 distantieerde zich = ww. gez.
1.19 16 verontschuldigde zich = ww. gez.
Is belust nw. gez.
LV bij ww. gez. deel van de zin dat werkwoordelijk gezegde ‘ondergaat’
LV is altijd een zelfstandig naamwoord, zelfstandig voornaamwoord (hem / haar / het / allen /
iedereen) of woordgroep die daardoor vervangen kan worden.
LV vinden zin naar tijd en vorm omzetten
Maar niet mogelijk bij werkwoorden als ‘hebben’, ‘krijgen’, ‘bevatten’, ‘omvatten’ dan
nominaliseren.
Zij heeft een dier Het hebben van een dier
‘zich’ vast bij werkwoord hoort bij gezegde als onvervangbaar door een ander woord (bijv.
te vervangen door iemand)
2
, Loos LV ‘het’ als geen echte betekenis: Ik krijg het warm
LV begint nooit met een voorzetsel (behalve als dit in de naam van bijvoorbeeld een boek zit)
LV komt nooit voor bij naamwoordelijk gezegde.
Opsporingsproef LV
1. Lijdende vorm (werd) bekeken
2. Nomalisering met ’van’ Velen bekeken het programma. Het bekijken van het
programma door velen
3. Loos LV: Marie heeft het warm
4. Herhalend LV: Mijn broer, die ken ik
Meewerkend voorwerp: MV: zinsdeel dat meewerkt de handeling van het gezegde mogelijk
te maken.
Aan / voor kunnen weggelaten worden.
MV kan in zin met / zonder LV zijn en in zin met nw. gez. ( Die zaak was Wim duidelijk).
Bij nominalisering komt MV altijd met aan / voor
Het geven aan de Hartstichting
MV met ‘voor’ belanghebbend voorwerp
MV ook bij ondervinding / lichamelijke ervaring
Hij is mij te onvriendelijk
De tranen stonden Gerard in de ogen
Dat mij dat moet overkomen
mv ond ww. gez.
De winnaar kreeg een bon aangeboden
ond wwg lv ww. gez.
De winnaar werd een bon aangeboden
mv wwg ond ww. gez.
Heeft hij aan haar gedacht
ww. gez. ond ww. gez.
Het is mij helaas niet gelukt
loos ond ww. gez. mv ww. gez.
De tranen stonden haar in de ogen
ond ww. gez. Mv
Jouw manier lijkt mij niet heel erg verstandig
ond nw. gez. mv nw. gez.
Hij bleek de taal niet machtig te zijn
Ond nw. gez. ov nw. gez.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vogelssanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen