Samenvatting
Samenvatting Medisch Biologie Hartziekten
Samenvatting over hartziekten voor het vak Medisch Biologie. Dit onderwerp wordt besproken in het tweede leerjaar, periode 1, in de opleiding HBO-Verpleegkunde.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
HC MB Week 5 Hartziekten‘Hulpboek Medische Kennis, Bijl’.
Hoofdstuk 2 Hypertensie (hoge bloeddruk)
2.1 Introducte
Bij het uitpompen van het bloed (samentrekken van het hart) ontstaat de bovendruk
(systolisch) in de slagaders. Als het hart ontspant, blijf er een bepaalde druk over in de
slagaders, dit is de onderdruk (diastolische). De bloeddruk wordt constant gehouden binnen
bepaalde grenzen en is afhankelijk van de toestand waarin het lichaam verkeert.
Er is sprake van hypertensie als de bloeddruk bij meerdere metngen te hoog is. Een
langdurig te hoge bloeddruk beschadigt de slagaders en leidt tot overbelastng van het hart.
Hoewel er wel risicofactoren kunnen worden genoemd, is in 90% van de gevallen niet
duidelijk wat de specifeke oorzaak is van de hypertensie. Men spreekt dan over essentile
hypertensie. Belangrijke risicofactoren voor hypertensie zijn overgewicht, lichamelijke
inactviteit, voeding met te weinig fruit en groenten, veel keukenzout en vet en overmatg
alcoholgebruik. In slechts 10% van de gevallen is een specifeke oorzaak bekend; dit noemen
we secundaire hypertensie.
2.2 Anatomie en fysiologie
Het hart trekt samen (systole) en pompt daarbij bloed met een bepaalde kracht in de
slagaders. Hierdoor ontstaat een druk op de slagaderwand; de bloeddruk.
Als het hart daarna weer ontspant (diastole), wordt er bloed uit de aders
aangezogen. Het hart vult zich opnieuw met bloed, waarna het opnieuw samentrekt
en het bloed weer de slagaders wordt ingepompt.
De bloeddruk wordt meestal gemeten aan de bovenarm. De druk in de
bovenarmslagader (a.brachialis) ontstaat doordat bloed vanuit de linkerkamer van
het hart via de aorta naar alle delen van het lichaam stroomt, dus ook naar de
bovenarmslagader.
De hoogste druk die je bij het bepalen van de bloeddruk meet, wordt veroorzaakt
door samentrekking van het hart (linkerkamer). Dit is de bovendruk (systolische).
Als het hart ontspant, neemt het volume van het hart toe en daalt de bloeddruk in
het hart sterk. Hierdoor heef het bloed in de aorta en andere slagaders de neiging
terug te stromen naar het hart. Dit wordt echter verhinderd door de aortaklep. Door
het sluiten van de aortaklep blijf er altjd een bepaalde hoeveelheid bloed in de
slagaders, waardoor de diastolische bloeddruk niet nul is.
De bloeddruk wordt uigedrukt in mmHg, normale bloeddruk bij volwassene is 120/80
mmHg.
De bloeddruk in de slagaders is afhankelijk van de volgende factoren;
- De vullingstoestand van de bloedvaten, dat wil zeggen ‘hoe vol de bloedvaten
zitten ‘. Hoe voller, des te hoger de druk.
- De hoeveelheid bloed die het hart per hartslag uitpompt (slagvolume). Bij
inspanning zal het hart meer bloed uitpompen en neemt de bloeddruk toe.
- De veerkracht (elastciteit) van de wand van de slagaders. Hoe elastscher de
vaten, des te lager de bloeddruk.
- De weerstand waarmee het bloed te maken krijgt in de slagaders (perifere
weerstand). Deze hangt af van de stroperigheid (viscositeit) van het bloed, de
, wrijving tegen de vaatwanden en de mate waarin de kleinere slagaders open
staan (vasodilatate) of vernauwd zijn (vasoconstricte).
De systolische bloeddruk is afhanelijk van;
- Slagvolume
- Elastciteit van de vaatwand
De diastolische bloeddruk is afhankelijk van;
- Perifere weerstand
- De hoeveelheid bloed die door het hart per minuut wordt uitgepompt
(hartminuutvolume = slagvolume x hartfrequente)
- Sluitng van de aortaklep
De bloeddruk moet binnen bepaalde grenzen op peil worden gehouden en zich
aanpassen aan de omstandigheden (liggen, opstaan, inspanning, slapen, stress).
Om de bloeddruk te regelen, gebruik het lichaam een aantal mechanismen. Deze zijn
onder te verdelen in:
Neurale regulate
- De kleine slagaders (arteriolen) worden vanuit het zenuwstelsel (hersenstam)
gestmuleerd om te sluiten of juist open te gaan. Hoe verder de bloedvaten open
staan, des te lager de bloeddruk. Het volume van de slagaders is dan groot.
- De actviteit van het hart (contractekracht en hartfrequente) kan via zenuwen
(sympathicus) worden gestmuleerd of geremd (parasympathicus). Hierdoor kan
de bloeddruk dus ook hoger of lager worden.
Het zenuwstelsel wordt vanuit sensoren in de aortaboog en de halsslagaders geïnformeerd
over de hoogte van de bloeddruk. Op basis van deze informate kan via bovenstaande
mechanismen een verhoging of verlaging van de bloeddruk optreden.
Hormonale regulate
- ADH; als het bloed geconcentreeder wordt (bijv bij uitdroging), geef de hypofyse
het hormoon ADH af. ADH zorgt ervoor dat de nieren extra water aan de urine
onttreken, waardoor er meer water in de bloedvaten terechtkomt. Het
bloedvolume en daarmee de bloeddruk nemen toe.
- Renine; op het moment dat er te weinig bloed door de nier stroomt, dus bij een
te lage bloeddruk, maakt de nier renine aan. Renine zorgt voor de producte van
een andere stof, angiotensine.
- Angiotensine II veroorzaakt vernauwing van de kleine slagaders (arteriolen);
hierdoor neemt de bloeddruk toe. Angiotensine II stmuleert ook de aanmaak van
aldosteron.
- Aldosteron is een hormoon dat wordt gemaakt in de bijnierschors. Het zorgt
ervoor dat in de nier extra Na⁺-ionen en daarmee extra water uit de urine wordt
gehaald. Hierdoor komt er meer water in de bloedvaten en stjgt de bloeddruk.
Dit maakt deel uit van het RAAS.
- Natriuretsche factor; als het harts (over)belast wordt en de wan wordt opgerekt,
komt natriuretsche factor vrij. Het efect van deze stof is een versterkte afgife
van Na⁺-ionen en water met urine en daarmee verlaging van de bloeddruk.
- Adrenaline is een hormoon dat in het bijniermerg wordt gevormd. Het stmuleert
de hartacte en vernauwt de kleine slagaders. In skeletspieren en de hartspier
zorgt het echter voor vaatverwijding. Het uiteindelijke efect van adrenaline blijkt
toch bloeddrukverhoging te zijn.
, - Noradrenaline heef een vergelijkbaar efect als adrenaline, maar zorgt tevens
voor vernauwing van de slagadertjes in de skeletspieren. Hierdoor is het
bloeddrukverhogend efect van noradrenaline sterker dan dat van adrenaline.
- Histamine komt vrij bij beschadiging van weefsel. Dit leidt tot het opengaan van
kleine slagaders in het beschadigd gebied (ontsteking) en daarmee tot
bloeddrukdaling.
’s Morgens is de bloeddruk in het algemeen het hoogst en ’s nachts ijdens slaap het
laagst.
2.3 Pathologie
2.3.1 Oorzaken van en afwijkingen in lichamelijk functoneren
Een verhoging van de bloeddruk kan op verschillende manieren ontstaan;
Het hart kan krachtger gaan pompen, waardoor er per hartslag meer bloed in de
slagaders wordt gepompt. Door atherosclerose en arterioclerose vermindert de
elastciteit van de slagaders. Daardoor kunnen ze minder goed uitzetten als het bloed
vanuit het hart in de slagaders wordt gepompt. Hierdoor loopt de druk op; het
volume van de slagaders neemt immers af (Atherosclerose is de afzetng van vetg
materiaal aan de binnenwand van de slagaders, arteriosclerose is een afname van de
kwaliteit van de elastsche vezels in de slagaders).
Onder invloed van roken en stress kunnen kleine slagaders (arteriolen) tjdelijk
samentrekken (vasoconstricte) door stmulate van het sympatsche zenuwstelsel en
afgife van noradrenaline en adrenaline. Hierdoor neemt het volume van de
bloedbaan af, waardoor deze hoeveelheid bloed een grotere druk zal opbouwen.
Een toename van de viscositeit van het bloed treedt op als gevolg van een sterke
toename van het aantal rode bloedcellen. Dit komt ondermeer voor bij bepaalde
longziekten.
Tot de meest voorkomende en behandelbare oorzaken van secundaire hypertensie
behoren;
- Medicate (antconceptepil, cortcosteroïden)
- Cocaïne- en alcoholmisbruik
- Overmatge werking van bijnierschors, waardoor teveel cortsol wordt
geproduceerd. Als er ook teveel aan aldosteron ontstaat, heef dit tot gevolg dat
er natrium- en vochtretente optreedt en daarmee verhoging van de bloeddruk.
- Overmatge werking van het bijniermerg door een feochromocytoom (tumor van
de cellen die noradrenaline en adrenaline produceren).
- Renovasculaire hypertensie ten gevolge van een vernauwing van de nierslagader.
Als de nierslagader vernauwd is, krijgt de nier te weinig bloed. De bloeddruk in de
nier daalt dan. Het gevolg is dat de nier renine gaat produceren. Dit leidt tot
producte van angiotensine en afgife van aldosteron. Deze hormonen hebben
een bloeddrukverhogend efect.
- Nierfuncteproblemen; als de nieren onvoldoende vocht uitscheiden met de urine
blijf er meer vocht in de bloedvaten. Hierdoor neemt het bloedvolume toe en
stjgt de bloeddruk.
- Vernauwing van aorta of halsslagader, waardoor de druksensoren een te lage
druk meten. Via de neurale regulate wordt de bloeddruk verhoogd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mijke1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen