Samenvatning deeltoetsn2npsycholoiieneenninleig dini
Gaatnoverng denhoofstukken:n
Leieng da:n
=nNieuwnieg deeltenbinnenneennhoofg dstuk
Dikgedrukte tekstn=nDitnzijnnbelanirijkenbeirippen!
Motivatie komt van 5 hoofd bronnen:
1. Psysiological factors: zoals wanneer hormonen of bepaalde gebieden van de
hersens seksuele invloed hebben.
2. Needs: eten, slaap etc.
3. Emotional factors: Paniek, angst, liefde, haat etc.
4. Cognitieve factoren: Bevatten percepties van de wereld, geloven over wat je wel en
niet kunt doen, de mate van controle of keuze die je denkt dat je hebt in bepaalde
situaties, en verwachtingen die je hebt over hoe anderen zullen reageren op de
gedragingen die je overweegt.
5. Social and envirionemental factors (sociale en omgevingsfactoren): De invloed
van ouders, leraren, broers/zussen, vrienden etc.
- Motivation: De invloeden die een rol spelen bij de initiatie, richting, intensiteit en het
persistentie van gedrag.
- Motive: Een reden of doel voor gedrag.
- Instinct doctrine: Een weergave die wordt gemotiveerd door automatische,
onvrijwillige en afgeleerde antwoorden. laat het instinctieve gedrag van de natuur zien.
- Instinct behaviours: Aangeboren, automatische disposities om op specifeke manieren
te reageren op specifeke stimuli. Vb: een mannelijke stickelback vis valt
automatistisch/instinctief aan als het een rode buik ziet van een ander mannetjes
stickelback vis. worden ook wel fied-actions patronen genoemd.
motivatie kan beïnvloed worden door erfelijke neigingen, maar dat betekend niet dat al
het gemotiveerde gedrag genetisch bepaald is.
zogenoemde fied-action patronen, zelfs de simpele soorten zoals baby kuikens die
pikken naar zaadjes, varieert eigenlijk nogal tussen individuen en kan door ervaring
worden aangepast. Dit noem je modal action patterns. Dus ook al leren we (via
biologische programma’s) om bang te zijn voor slangen, die angst zal zich niet verder
ontwikkelen als we nooit slangen zien.
- Veel aspecten van sociaal menselijk gedrag zoals helpen, agressie en de keuze
van seksuele relaties of een partner, komen door aangeboren factoren, met het
doel/verlangen om onze genetische bijdrage te maiimaliseren aan de volgende
generatie.
- De evolutionaire theorie zegt dat de keuze van mensen in seksuele partner of
liefdespartner wordt beïnvloed door de consequenties van de keuzes die gemaakt
wordt bij hun voorouders over vele generaties.
Man/vrouw zoekt in relatie: betrouwbaarheid, emotioneel stabiel, intelligentie, iemand
die een goede omgeving creëert om kinderen te krijgen.
, - Mannen willen eerder seksuele relatie aangaan en vrouwen willen juist eerst beter
leren kennen. Oudere mannen voelen zich vaak ook sneller aangetrokken tot een
jongere vorouw, en andersom (denk aan trump en melania)
- Homeostase: De neiging van psychologische systemen om stabiel te blijven bij
het constant zichzelf aanpassen in reactie op verandering. Vb: je lichaam past zich
bijv. steeds aan bij een verandering in temperatuur, bloeddruk en andere
fysiologische systemen op een stabiel level of equilibrium. zoals een
thermostaat die de temperatuur in het huis bijhoud (constant stabiel blijven)
- Drive reduction theory: Een theorie die stelt dat motivatie voortkomt uit
onevenwichtigheden in homeostases. Volgens deze theorie creëren
onevenwichtigheden in homeostases needs* (behoeften), die biologische
vereisten zijn voor welzijn. Als reactie, probeert het brein om homeostase te
herstellen door het creëren van een psychologische staat genaamd drive: Een
psychologische staat die voortkomt van een onevenwichtig homeostase en maakt
een snelle reactie om een behoefte te vervullen.
*needs: Biologische vereisten voor het welzijn (behoeften)
- Primary drives: drives die voortkomen van biologische basis behoeften (zoals
de behoefte aan water en eten)
- Secondary drives: stimuli die door middel van leren de motiverende
eigenschappen van primaire aandrijvingen aannemen (als we leren om geld te
associeren met het kopen van dingen die primary drives voldoening geven: zoals
eten, onderdak etc. het hebben van geld wordt dan een secondary drive.
- Ook doen we dingen zonder drive: (drijfveren waarom je iets doet), namelijk: we
zullen ook dingen willen ontdekken simpelweg omdat we niet weten wat het is
(het nieuwe en ongewoonlijke dat we nog niet kennen). denk aan rollerscaten,
skydiven. Hier is geen bepaalde drive die verminderd wordt.
- Psysiological aurousal: Een algemeen niveau van activering weerspiegeld in
verschillende fysiologische systemen. denk aan hartkloppingen, spierspanning
en bv hersenactiviteit. Technieken om te verminderen: meditatie, relaien.
- Arousal theory: Een theorie die beweert dat mensen gemotiveerd zijn om hun
optimale level van arousal te behouden of te herstellen(individueel verschillend
wat dit niveau is per persoon). te veel arousal kan leiden tot slechtere
prestaties, door bijv. studiestress. Te weinig arousal is ook niet goed: je kunt bijv.
te moe worden om te werken, studeren etc.
Incentive theory:
Incentive theory: Een theorie dat mensen worden getrokken in de richting van gedrag
dat positieve prikkels (maiimale voldoening) en juist wegtrekken van gedrag in
combinatie met negatieve prikkels (om pijn te minimaliseren). Deze theorie benadrukt
hoe eiterne stimuli gedrag motiveert/ sterker maakt. Vb: Zoals bij operante
conditionering: we herhalen gedragingen sneller als we weten dat ze gevolgd worden
door positieve gevolgen ipv. negatieve.
- Motivatie: Term voor alle processen die te maken hebben met de aanzet, de
richting, de intensiteit en het volhouden van lichamelijke en psychische
activiteiten. (Waarom je iets wilt doen, de aanzet)
- Intrinsieke motivatie: Verlangen om ergens aan te beginnen omdat je ervan
geniet of het interessant vind. (je doet iets omdat je het wilt doen) VB: ik studeer
omdat ik mijn diploma wil halen.
, - Extrinsieke motivatie: Verlangen om ergens aan te beginnen vanwege eiterne
beloningen of druk. VB: dat je je Propedeuse moet halen of omdat je ouders het
willen.
Iets kan ook gebaseerd zijn op zowel intrinsiek als extrinsieke motivatie:
denk aan sporten omdat je een doel wilt bereiken en autonomie (intrinsiek), maar
ook omdat je er mooi uit wilt zien voor anderen (eitrinsiek).
Hoe langer mensen eitrinsieke beloningen ontvangen voor het doen van iets dat
intrinsiek gemotiveerd was, hoe minder intrinsieke motivatie ze later laten zien.
Ipv. intrinsieke beloningen zoals complimentjes van een leraar of baas, wordt er
op de werkvloer juist vaak (jammer genoeg) eitrinsieke beloningen uitgedeeld
(geld etc.)
Blz 336- 338 hoeft niet van eten.
Unhealthy eating:
Obesitas
Obesitas: Een staat waarin een persoon een groot overgewicht heeft.(Body Mai indei is
dan groter dan 30).
BMI: body mai indei. Dit kun je meten door je gewicht te delen door het kwadraat van je
lengte. Hiermee kan je meten of je te zwaar bent.
- Overgewicht is vooral in de VS.
- Overgewicht vergroot de kans op doodgaan hartaanval, kanker, te hoge
bloeddruk
- Vaak hebben deze mensen angst en depressie
- Gewicht wordt bepaald door een combinatie van voedselinname en energie output
(sport, beweging). mensen met obesitas krijgen teveel van deze energie door
voedsel waardoor hun lichaam opbrandt (het niet meer aankan).
- Grote oorzaken bij kinderen voor overgewicht: slechte eetpatronen, weinig
beweging (door videospelletjes en tv), genetische aanleg voor obesitas (ook bij
volwassenen), stresss veroorzaakt ook overgewicht (door overeten)
Oplossing:
- bariatrische chirurgie/maagverkleining: verkleinen van de maag zodat het honger-
gevoel minder wordt en er ook minder voedsel opgeslagen kan worden in de maag
(risicovol)
- Pilletjes die ervoor zorgen dat je eetlust afneemt of vetverbranding laat toenemen.
- Bewegen (sporten) en minder eten, kleine porties etc.
Anorexia Nervosa
Anorexia Nervosa: Een eetstoornis die wordt gekenmerkt door zelf- verhongering en
dramatische gewichtsafname. vaak door veel overgeven, overmatig sporten en het
gebruik van laieermiddelen. 95% van de gevallen zijn jonge vrouwen.
Gevolgen hiervan; Groot hongergevoel, fysieke beschadigingen: botdichtheid, grotere
kans op botbreuken (fracturen), stresstoename, hartproblemen. Ook mentale problemen:
zelfbestraffing, te perfectionistisch en obsessief bezig zijn met mooi zijn en dun. zijn
bang om dik te worden.
Oplossingen: pilletjes, ziekenhuizenopnames en psychotherapie zijn nodig om de
anoreiia te stoppen/af te laten nemen.
Bulimia: een eetstoornis dat inhoudt dat mensen grote hoeveelheden voedsel eten, en
het daarna uitspugen (overgeven) of door laieermiddel weer eruit gooien.
, Boulimia komt meest voor bij vrouwen, maar verschillend van anoreiia zien
bulimia patiënten in dat ze een eetprobleem hebben en ook is boulimia vaak niet
levensbedreigend.
- Binge eating disorder (vreet bui stoornis): een patroon van plotselinge,
terugkerende periodes van het eten van enorme hoeveelheden voedsel, maar
zonder zuivering (overgeven) zoals bij boulimia (zonder enige controlle ontzettend
veel eten).
Sexual behaviour:
- Mensen hebben allerlei verschillende ‘seiual scripts’: stap voor stap manieren van
denken en gebeurtenissen die tot seksueel gedrag leiden.
- Sexual response cycle: Het patroon van arousal voor, gedurende, en na
seksuele activiteiten. Mannen laten één patroon van seksuele reacties zien, maar
vrouwen laten tenminste drie verschillende patronen zien van tijd tot tijd.
1. Bij zowel mannen en vrouwen, de eerste, of opgewondenheid, fase begint met
seksuele stimulerende input door de omgeving of van iemands eigen gedachtes.
2. Verdere stimulatie leidt tot meer intensere opgewondenheid in de second fase
of plateau fase.
3. De derde fase is de orgasmic fase. Dit duurt een paar minuten en geeft een
plezierige uitlaat van fysieke en mentale spanning.
4. De fase van resolutie: Hierin keert iemand weer terug van opgewondenheid
naar de staat van relaien. Mannen gaan dan de refractory period in: een periode
waarin ze tijdelijk niet opgewonden kunnen worden.
- Sexual arousal: Psychologische arousal die voortkomt uit seksueel contact of
erotische gedachtes.
- Sex hormones: Chemicaliën in het bloed die seksueel gedrag organiseren en
motiveren.
- Estrogenes: Vrouwelijke hormonen die circuleren in de bloedsomloop.
- Progestational hormones (progestins): Vrouwelijke hormonen die circuleren in de
bloedstroom.
- Androgens: Spier hormonen die circuleren in de bloedstroom.
De drie hormonen die hierboven genoemd staan zijn het meest gerelateerd
(hebben het meest te maken met) seksueel gedrag.
Seiual orientation:
- Heterosexuality (heteroseksualiteit): Seksuele aantrekkingskracht of gedrag dat
is gefocust op leden van het tegenovergestelde geslacht.
- Homosexuality (homoseksualiteit): seksuele aantrekkingskracht of gedrag dat is
gefocust op leden van hetzelfde geslacht
- Bisexuality: Seksuele aantrekkingskracht of gedrag dat is gefocust op leden van
beiden geslachten.
In veel culturen wordt heteroseksualiteit geaccepteerd, maar homoseksualiteit
wordt als een ziekte gezien, mentale stoornis of zelfs een misdaad. omdat
sommige mensen er zo tegenaan kijken worden mensen die homo of bi zijn vaak
gediscrimineerd of slachtoffer van haatmisdaden.
Achievement movation:
- Need for achievement (behoefte aan dingen bereiken): De mate waarin een
persoon specifeke doelen vaststelt, zorgen maakt over ze behalen, en het ervaren
