Samenvatting
‘Inleiding Strafrecht
MICHELLE DE GRAEF
, WEEK 1
Behandelde literatuur: - HR 23 mei 1921, NJ 1921, 564
(Elektriciteit)
- Grondtrekken H1
- HR 2 april 1985, NJ 1985, 796
- 3.1 t/m 3.3 (Reader) (Onbehoorlijk gedrag)
- Hoge Raad 12 maart 2013,
ECLI:NL:HR:2013:BZ2653 (Tongzoen)
Behandelde jurisprudente:
HOOFDSTUK 1 GRONDTREKKEN
PLAATS VAN HET STRAFRECHT
Het strafrecht houdt zich bezig met het bestrafee van personen die een strafaar feit hebben geplaagd. Het
straffen wordt gedaan door de overheid. Degene die het strafare feit heef gepleegd moet verantwoording
afleggen aan de overheid. Dit is een groot verschil met het civiele recht, wat namelijk de verhoudingen tussen
burgers regelt, bijvoorbeeld het sluiten van een overeenkomst.
STAAT
Strafrecht
Burger Civiel recht Burger
Ook het bestuursrecht regelt verhoudingen tussen burger en staat. Het regelt namelijk onder andere de wijze
waarop het openbaar bestuur moet functoneren bij het nemen van beslissingen die de burger direct of
iedirect raken, (bijvoorbeeld bij vergunningen). Algemene regels van het bestuursrecht zijn te vinden in de
Algemene wet bestuursrecht (Awb). Het bestuursrecht en strafrecht zijn ook met elkaar verbonden. Zo kan
soms een bestuurlijke sancte worden opgelegd door een bestuursorgaae voor gedragingen die vroeger
strafrechtelijk werden afgedaan, zoals snelheidsovertredingen. Burgers kunnen elkaar niet voor de rechter
slepen bij strafare feiten, dit kan alleen de Ofcier vae Justte (OvJr, die het OM vertegenwoordigd, het
staatsorgaan dat belast is met het vervolgen van verdachten.
DAGVAARDING
Civiel Strafrechtelijk
Door burgers onderling, om een Verzonden door de OvJ om een
civielrechtelijk geschil voor te leggen verdachte terecht te laten staan voor
aan een burgerlijke rechter een strafrechter.
Eigeerichteg is verboden, dat wil zeggen dat je niet het recht in eigen handen mag nemen.
1
,Ook kan het civiele recht om de hoek komen kijken bij een strafzaak, bijvoorbeeld bij mishandeling. Als er
schade is kan het slachtoffer civielrechtelijk de dader aansprakelijk houden. Om het proces te versoepelen kan
het slachtoffer in de strafzaak aan de strafrechter een verzoek doen tot schadevergoeding.
1.3 DOELEN VAN STRAFFEN
Het doel van straffen is:
I. Vergelding
Vergelding of leedtoevoegieg. Het vergeldingsaspect kan zorgen voor morele genoegdoening. Leed wordt
beantwoord met leed.
II. Prevente
a. Speciale prevente
b. Generale prevente
Speciale preveete is dat een dader nu wel 2x zal nadenken voordat hij (weer) een strafaar feit pleegt. Het
moet strafare feiten oetmoedigee of voorkomee. Een goed voorbeeld hiervan is de voorwaardelijke straf,
deze wordt pas tenuitvoergelegd wanneer bepaalde, door de rechter gestelde, voorwaarden worden
geschonden.
Geeerale preveete heef als uitgangspunt dat anderen ook lering trekken uit het strafare feit. Het dient als
voorbeeld zodat anderen niet ook het strafare feit gaan plegen.
1.4 MATERIEEL, FORMEEL EN SANCTIERECHT
Materieel strafrecht regelt wat een strafaar feit is. Wat mag wel en niet? Wie kan hiervoor worden gestraf?
Ook regelt dit de uitbreiding van strafaarheid, dit is bijvoorbeeld medeplichtgheid en poging. Het is terug te
vinden in het Wetboek vae Strafrecht.
Formeel strafrecht regelt wat er moet gebeuren als een strafepaling is geschonden. Het wordt ook wel het
strafprocesrecht of strafvorderieg genoemd. Het regelt bijvoorbeeld de bevoegdheden die de polite heef,
duur van voorlopige hechtenis, inhoud van dagvaardingen en nog veel meer. Het voor het grootste deel te
vinden in het Wetboek vae Strafvorderieg maar ook in bijzoedere strafwetee zoals de wet Wapens en
Munite.
Saecterecht regelt de voorwaarden die gelden voor het opleggen en uitvoeren van straffen. Bijvoorbeeld, mag
er een taakstraf worden opgelegd? Of welke voorwaarden gelden bij een voorwaardelijke straf? Het is zowel in
het Wetboek vae Strafrecht als in Strafvorderieg te vinden.
Ne bis ie idem is dat je niet 2x voor hetzelfde strafare feit kan worden veroordeeld. Er wordt dan bedoeld
binnen de strafzaak, niet in het algemeen!
Materieel en formeel strafrecht moet niet worden verward met weten in formele en materiele zin. Wet ie
formele zie is een wet die tot stand is gekomen door samenwerking tussen de regering en de Staten-Generaal.
Het zegt alleen iets over de totstandkoming niet over de inhoud! Een wet ie materiele zie geef enkel aan dat
de desbetreffende wet algemene regels bevat die de burgers binden.
2
, 1.5 COMMUUN EN BIJZONDER STRAFRECHT
Commuue strafrecht is het recht opgenomen in wetboekee. Bijzoeder strafrecht zijn wetsbepalingen in
andere weten, zoals de Munitewet, Opiumwet en de Wegenverkeerswet 1994. In het bijzonder strafrecht kan
je ook formeel strafrecht vinden. De bijzondere weten zijn vaak gelaagd opgebouwd. Dit betekent dat in het
ene deel het strafare feit staan en in het andere deel zal het strafmaat staan.
1.6 OPBOUW
Het Wetboek van Strafrecht heef 3 boeken, namelijk:
1. Algemeen deel, met onder andere;
a. Strafuitsluitng
b. Poging
c. Uitbreiding strafaarheid
Dit is algemeen omdat zij op alle delictee van toepassing zijn.
2. Misdrijven
3. Overtredingen
Het Wetboek van Strafvordering heef formeel gezien 6 boeken, maar de eerste 3 zijn van belang als
introducte in het Strafrecht:
I. Algemene bepalingen
a. Belangrijkste bevoegdheden bij opsporing
II. Strafvordering in 1e aanleg
a. Vervolgingsbeslissing van de OvJ en de hele procedure voor berechtng
III. Rechtsmiddelen
a. Middel om een beslissing aan te vechten bij een hogere instante
1.7 INVLOED VAN HET INTERNATIONAAL EN SUPRANATIONAAL RECHT
Door het aangaan van verdragen met andere staten kan dit als gevolg hebben dat Nederland bepaald gedrag
strafaar moet stellen of dat bepaalde bevoegdheden in het leven geroepen moeten worden. Dit is
ietereatoeaal recht. Als lidstaat van de EU wordt het strafrecht ook beïnvloed door beslissingen van de EU en
door uitspraken van het Hof van Justte van de Europese Unie. Regelt die hierdoor tot stand zijn gekomen zijn
supraeatoeaal. Het gaat namelijk om regels die een internatonale organisate oplegt waar de lidstaten zich
aan moeten houden. Ook uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) behoren tot
het supranatonaal recht.
3