Financieel economisch strafrecht Hoorcollege 3 28 september 2018
Intro
- Onderzoek naar kunstmatige intelligentie en strafrechtelijke aansprakelijkheid voor keuze
uitkomsten van AI (artificial intelligence) zoals bijvoorbeeld zelfrijdende elektrische auto. Je
botst tegen iemand aan, gebaseerd op AI. Als zulke dingen fout zijn gegaan, iemand
strafrechtelijk aansprakelijk kunnen stellen en wie zou dat kunnen zijn? Onderzoekslijnen willen
Nelemans en Kooijmans uitzetten, kijken of ze daar een voorstel voor kunnen maken. Interesse
in dergelijk onderwerp, eventueel ook na afstuderen met universiteit verbonden willen blijven
(goede cijferlijst) -> interesse in onderzoek, meld je dan! Een persoon heeft interesse geuit,
maar na eerste college Nelemans geen respons gehad uit zaal.
- Hertentamen - 24 januari 2019
- AFM - donderdag 22 november 2018; onderdeel van de cursus. Paspoort meenemen! 3
presentaties + rondleiding. Monitoring room waar toezicht wordt gehouden op beurs;
beurskoersen. Uitleg bewegende beelden/cijfers, wat zijn afwijkingen, wanneer bedrijf bellen:
wat is er gaande? Theoretisch en praktisch kijkje in keuken AFM.
o TENTAMENVRAAG!
- Boek Bijzonder strafrecht - onderdeel marktmisbruik Wft beschreven, nu MAR. Slides als
leidraad nemen; regelgeving MAR en niet wat in Wft in stond. Lees hoofdstuk voor relevantie
achtergrond van de bepalingen.
Marktmanipulatie: het gedrag
HC2 handelen met voorwetenschap besproken. Nu verbod op marktmanipulatie. Dit is het zusje
van de regulering van handelen met voorwetenschap.
De Tesla koers
Tesla Chief Elon Musk Is Sued by S.E.C. in Move That
Could Oust Him
Tesla's koers ging op een gegeven moment
redelijk hard omhoog omdat Elon Musk een
tweet had geplaatst dat hij eraan dacht om
Tesla private te maken, dus van de beurs te
halen. Alle aandelen te kopen, aandelen niet
meer publiek verhandelbaar en zodoende meer
controle te krijgen over het bedrijf. Minder
rapportageverplichtingen, minder last van
moeilijke aandeelhouders. Je hebt wat minder last van short sellers, was Musk erg boos om. Elke
keer aandeel verkopen, short gaan om tot uitdrukking te brengen dat ze niet zoveel vertrouwen
hadden in toekomst van Tesla. Voordelen van het privaat maken van Tesla. In tweet stond heel
kort: ik denk aan $ 420 om de aandelen te kopen, dat was op dat moment 20% boven de
beurskoers. Er stond ook achter: funding secured. Waarom? Omdat je niet zomaar even een bedrijf
van X miljard eventjes terugkoopt. Markt dacht: moeten grote partijen achter zitten die dat gaan
financieren (andere/toekomstige aandeelhouders). Gespreid aandeelhouderschap terugbrengen
naar een paar aandeelhouders, groot aandeelhouders en zo weer controle terugkrijgen.
Beurskoers ging omhoog toen tweet werd verstuurd. Waarom? 20% premie op de beurskoers. Dan
denkt deel van de markt: ik geloof zijn bericht. Nu aankoop voor € 400 dan ik straks misschien
verkopen voor € 420. Deel twijfel, is het nu wel waar? Koers steeg wel behoorlijk, maar niet
helemaal tot wat men in gedachte had.
Vervolgens onrust. Wat wordt bedoeld met funding secured? Kwam niet echt een helder antwoord
op. Vragen door SEC: meer toelichting geven aan markt. SEC is onderzoek gestart. Is de tweet nu
wel juist of niet misleidend geweest? Ruim 50 dagen over gedaan om onderzoek af te ronden.
28/9/18 kwam naar buiten dat ze een procedure starten tegen Musk, in persoon als bestuurder om
hem een boete te laten betalen. Ook mogelijk dat hij functie als bestuurder van genoteerde
onderneming niet meer mag bekleden. Dat zou betekenen dat hij weg moet bij Tesla en niet meer
, voor beursvnp kan werken. Vergaand! Niet meteen gezegd dat dit uitkomst zal zijn. Wellicht deel
van onderhandelingsstrategie van de SEC richting Tesla.
Vraag Nelemans: is dit marktmanipulatie of is dit een ongelukkige uitlating? Nelemans: Musk gaf
aan: ik ben van plan om. Dat is niet een gegeven, je mag dat zeggen toch, feit dat juist is dat je het
echt van plan bent? Markt denkt: ongetwijfeld goed over nagedacht, supervisory board betrokken,
banken ingeschakeld, advocatenkantoren, plan. Anders niet naar buiten brengen, grote
gebeurtenis voor een bedrijf.
Funding secured werd best wel hard neergezet. Lijkt alsof er geen twijfel is. Later verzacht:
gesprekken gaan goed, verschillende mogelijkheden.
Het gedrag
Volgens SEC Tesla-case vorm van marktmanipulatie. Welk gedrag is dat nu?
- Het gedrag:
o Informatiemanipulatie: het verspreiden van onjuiste of misleidende informatie
§ Er wordt een bericht verspreid waarvan je kunt zeggen: bericht is onjuist of
misleidend, mensen worden op verkeerd been gezet. Heeft invloed op de
koers.
• Dat laatste hoeft niet het geval te zijn! Maar gaat wel over informatie
die betrekking heeft op financiële instrumenten op financiële markten.
§ Bijv: bananen bij AH in aanbieding terwijl dat niet het geval is, heeft dat nu
betrekking op Ahold? Indirect, maar geen invloed op de koers. Staat ver weg
van informatie die betrekking heeft op financiële instrumenten.
o Transactiemanipulatie: het verrichten of bewerkstelligen van manipulatieve
transacties
§ Geen verspreiding van onjuist of misleidend bericht, maar dan ga je handelen
in aandelen of andere financiële instrumenten en dat doe je op een bepaalde
manier. Transacties of handelsorders die worden ingelegd die manipulatief
zijn.
Onderscheid:
Neem het onderscheid tussen informatiemanipulatie: verspreiden van onjuiste of misleidende
signalen mbt financiële instrumenten. Transactiemanipulatie is gericht op het bewerkstelligen van
manipulatieve transacties of inleggen van manipulatieve orders.
Waarom verboden?
Wat gebeurt er nu? Het kan zijn dat net zoals bij Tesla of CEO van andere beursvnp je een
positiever bericht naar buiten wilt brengen dan waar de feiten eigenlijk aanleiding toe geven. CEO
staat altijd onder druk, moet altijd presteren. Liever goed nieuws dan slecht nieuws brengen. CEO
moet een beetje in bedwang worden gehouden.
Het kan ook zijn dat bijvoorbeeld handelaren denken: dit is een leuk fonds, er wordt niet echt in
gehandeld, ik ga dat eens onder de aandacht brengen. Twitter, forum waar beleggers komen:
onjuiste/misleidende berichten plaatsen: er is volume in dit fonds, mogelijk interesse van andere
partij om openbaar bod uit te brengen op dit bedrijf (aldus op alle aandelen) terwijl dat helemaal
niet waar is. Koers gaat een beetje oplopen en hij handelt daarin: voordeel mee behalen. Op
verschillende niveaus zou onjuiste/misleidende informatie naar de markt kunnen worden gebracht.
Van CEO tot handelaar die op zolderkamer aan het handelen is.
Het hoeft niet altijd positief nieuws te zijn, het kan ook negatief nieuws zijn. Short seller: iemand
die eigenlijk aandelen leent om ze vervolgens te verkopen, speculerend op dat prijs naar beneden
gaat en kan hij ze tegen dat lagere niveau terug kopen en terug leveren aan degene waarvan hij
de aandelen heeft geleend. Short sellers speculeren op een prijsdaling van aandelen. Incentive om
negatieve informatie naar buiten te brengen. Musk daarom boos. Partijen nemen allemaal short
posities in, speculeren op een koersdaling, gaan vervolgens negatieve berichten over Tesla
